Eetbare onkruiden in de hongerwinter

Plaats een reactie

Smilies
:D :) :( :o :shock: :? 8) :lol: :x :P :oops: :cry: :evil: :roll: :wink: :!: :?: :idea: :arrow: :| :mrgreen: :frownno: _/-\o_ :+ :shocked: :yes: :zapped: :bonk: :/ :r :full:
Bekijk meer smilies

BBCode staat AAN
[img] staat AAN
[url] staat AAN
Smilies staan AAN

Voorafgaande berichten
   

Weergave uitklappen Voorafgaande berichten: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Erik » 23 jun 2012, 16:57

Dát zijn wel de leuke werkjes! Waarom reproduceert niemand zoiets? Met name burger-living historygroepen die de bezettingstijd 'doen' zouden dit goed kunnen gebruiken!

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door patrickh » 22 jun 2012, 20:20

Kookboek uit oorlogstijd:

Afbeelding

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door jeroen1999 » 07 jun 2012, 18:24

Dankuwel ik zal gelijk kijken.
ben benieuwd!

mvg

Jeroen

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Erik » 06 jun 2012, 08:27

jeroen1999 schreef:Weet iemand waar ik zo,n boekje kan kopen?
Jeroen, even naar Bol.com! Zoek op "SAS survival handboek", de schrijver is John Wiseman, het is indertijd uitgegeven door kosmos. Het is overigens geen 'boekje' (hoewel er ook een rugzakuitgave is) maar een vlot geschreven "Woudlopers handboek" van Kwik, Kwek en Kwak. Zeer de moeite waard!

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door jeroen1999 » 03 jun 2012, 16:41

Hallo,

weet iemand waar ik zo,n boekje kan kopen?

mvg

Jeroen

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Men of Valor » 11 apr 2012, 11:40

Er zijn nog steeds wel mensen die hun "eetbare planten" uit de natuur halen.
Mocht je dit willen gaan doen vermijd dan planten die in de berm groeien.
Dit ivm uitstoot van uitlaatgassen van de auto's (loodvergiftiging).

grt Men of Valor

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Erik » 11 apr 2012, 10:42

Niet alleen in de VS is cichorei te koop als koffie, ook in Nederland is het verkrijgbaar. O.a. het merk 'Bambu' verkoopt een surrogaatkoffie waarin veel cichorei is verwerkt. Zolang er nog gewone koffie voorhanden, houd ik het maar daar bij.

Vrijwel alles kun je opeten in de natuur, hoewel sommige dingen maar 1 keer!
Zou je meer willen weten, koop dan het boek "S.A.S. Survival Handboek". Geen moeilijke "special forces silent killing technics" maar echt overleven in de wildernis (maar ook wat te doen na rampen, kernexplosies, etc. etc.) Hierin staan de meest voorkomende planten genoemd die je overal kan vinden, met hun toepassingen (om op te eten, maar ook om te dienen als geneeskrachtige toestand e.d.) Kopenswaardig!
(Ook handig: hoe slacht ik mijn kat! Ze werden in de oorlog inderdaad gegeten. Het Utrechts heeft het dan over 'dakhaas')

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Femke Alleijn » 01 mar 2012, 09:43

De “koffijstroop” van Buisman is nog steeds verkrijgbaar al is Buisman wel met haar tijd meegegaan. Het authentieke blikje is ingeruild voor een glazen potje.
Hieronder een stukje over de geschiedenis van Buisman:

Koffieschaarste
Eind negentiende eeuw was koffie erg schaars. Napoleon had het Europese continent namelijk verboden om handel met Engeland te voeren. Door dit continentale stelsel werden ook de koloniale producten als thee en koffie die Engeland exporteerde duur. Men zocht zijn toevlucht daarom in een goedkope vervanger van koffie: cichorei. Ook toen echte koffie weer volop beschikbaar kwam, bleef men cichorei gebruiken als koffietoevoegsel. Pure koffie bleef immers een dure aangelegenheid. Ondertussen gingen koffiebranders op zoek naar een meer smaakvolle vervanger van de bittere cichorei. Het branden van suiker (de ‘koffijstroop’) bleek dé oplossing.

Ook Herman Buisman maakte deze ‘koffijstroop’. Het was echter zijn zoon Roelof die het recept perfectioneerde. Hij experimenteerde eindeloos met ingrediënten in een tot laboratorium omgebouwd tuinhuisje. Na ontelbare proeven slaagde hij erin een gebrande suiker te maken van ongekend zuivere kwaliteit die bovendien oplosbaar was in water. Zijn ‘Buisman Gebrande Suiker’ werd een succes en Buisman een begrip.
Tegenwoordig kennen we deze ‘Buisman Gebrande Suiker’ als…. Buisman Aroma. Het recept is nog steeds vrijwel gelijk aan dat van Roelof Buisman. Ondanks het feit dat de kwaliteit van koffie nu uitstekend is, wordt Buisman Aroma nog steeds gebruikt. Veel mensen kunnen de lekkere, pittige en volle koffiesmaak die de koffie dankzij Buisman Aroma krijgt niet missen. Anno 2009 is Buisman Aroma nog steeds “the finishing touch” voor menig kopje koffie.

• 1867: Uitvinding van Buisman ‘koffijstroop’, later geperfectioneerd door Roelof Buisman tot Buisman Gebrande Suiker.
• 1905: Het einde van de verkoop in papieren puntzakjes, en de introductie van het bekende blauwe busje van Buisman.
• 1968: Introductie van snelfilter Buisman Aroma in glazen potjes.
• 1990: Introductie van Buisman Royal Aroma in glazen potjes en …het einde van het karakteristieke blauwe busje.

Het glazen potje Buisman is verkrijgbaar bij vele supermarkten. Op de website http://www.tijdvooreenbuisman.nl kun je hier meer informatie over vinden.

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Esther73nh » 27 feb 2012, 18:37

In theorie kan het zeker zo zijn dat sugar siroop geinspireerd was op wat emigranten meebrachten maar ik heb jammer genoeg geen buisman producten hier gevonden. Ik zou denken dat zulke antieke Buisman blikjes wel ergens te vinden zouden zijn maar zelfs op ebay heb ik die niet gevonden...

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door asjemenou » 26 feb 2012, 23:01

De nood maakt mensen vindingrijk. En dit gold zeker voor de hongerwinter. Vandaag de dag is het voor ons moeilijk voor te stellen wat voedselschaarste/hongersnood is.
We kunnen immers alles kant-en-klaar verkrijgen in de supermarkt. Stel je eens voor dat deze "groot kruidenier" zou wegvallen. Het zou betekenen dat jezelf weer je brood moet gaan bakken, soep moet gaan koken of zelf zou moeten gaan slachten. De oudere generatie zou hier waarschijnlijk iets minder moeite mee hebben dan de jongere "patat" generatie.
Zo ben ik meerdere malen in Oost-Europa geweest. Wat mij in deze landen opviel was dat de mensen daar nog steeds dichterbij de natuur staan dan wij. Ik heb daar genoeg mensen gezien, die bij hun buitenhuisje (Datsja) ook een moestuintje hadden. Ook heb ik gezien hoe vele mensen daar naar het bos gingen om bepaalde bosvruchten en paddenstoelen te plukken. Zo ben ik in Bulgarije eens bij iemand thuis geweest die allerlei kruiden droogde, die ze zelf in het bos geplukt had. Blijkbaar was de kennis hiervan bij haar aanwezig. Ik denk dat ten tijde van WOII deze kennis bij veel mensen in Nederland ook nog wel aanwezig was.
Het is inderdaad lastig om groente te verbouwen op een balkonnetje "drie hoog achter" op een flat in de grote stad. Mensen die nog iets van een tuin of erf hadden zouden het geprobeerd kunnen hebben. Wat men toen ook nog veel deed was groenten en fruit inmaken (wekken) in glazen potten zodat men deze wekgroenten in de winter nog kon eten.
Als er ergens iets eetbaars te halen viel dan was dit inderdaad ook in een mum van tijd bij iedereen bekend. Aan je bron moest je dan ook niet teveel ruchtbaarheid geven. Je hebt het al over ruilen. Ruilhandel bestond toen ook zeer zeker. Etenswaren werden soms tegen absurde prijzen geruild.
Interessant om te vernemen dat je in de Verenigde Staten koffiechichorei/koffiestroop kunt kopen. Zouden Nederlandse immigranten van vlak na de oorlog dit product daar geïntroduceerd hebben? De Nederlandse firma Buisman, die koffiestroop e.d. fabriceerde, gaf als reclamestunt elke vertrekkende Nederlandse emigrant zo'n busje "Buisman" mee. De firma Buisman hoopte zo haar afzetmarkt te kunnen vergroten.

Afbeelding

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Esther73nh » 26 feb 2012, 17:51

Zeer interessant! Ik probeer me er een voorstelling van te maken in welke mate deze kennis algemeen bekend was, omdat ik het vreemd vind dat tegenwoordig relatief erg weinig mensen dit soort dingen weten.
Ik kan me zo voorstellen dat men elkaar toendertijd wel tips gaf maar aan de andere kant zou je wel gek zijn als jij toevallig ergens een plekje wist waar je het zo brandnetels kon plukken dat je daar de hele buurt over informeert.

Stel, ik woonde in de oorlog in de stad, dan zou ik in een park ofzo een plekje zoeken waar ik stiekem aardperen zou planten in de hoop dat andere mensen die plant niet zouden herkennen,(wel lastig want ze worden ontzettend hoog en kunnen daardoor enorm opvallen in de zomer) zodat ik gedurende de winter in elk geval lekkere soep en 'aardappelen' heb. Ik zou waarschijnlijk ook allerlei andere eetbare onkruiden planten.

Maar zou het ook echt zijn gebeurd dat mensen expres onkruid kweekten voor voedsel, juist als mensen in de omgeving daar geen benul van hadden? Want dat zou ik zeker gedaan hebben, want als ik op mijn balkonnetje of in mijn postzegel tuintje tomaatjes ga kweken ben ik die natuurlijk zo kwijt.
Of ik zou die weer kunnen ruilen tegen betere schoenen zodat ik niet op geperst kartonnen schoenen naar het park zou hoeven lopen :wink: .

Die chicorei 'koffie' kan ik hier (ik woon in Pennsylvania, usa) in de supermarkt kopen, hier wordt het nog steeds gebruikt om koffie aan te lengen en voor de smaak. Het is best lekker. Ook Paardebloemenn wortel kun je zo gebruiken.

Hongerwinter

door asjemenou » 26 feb 2012, 15:50

Esther73nh schreef:Hallo allemaal.
Ik heb wel eens gehoord dat mensen in de oorlog soms uit nood eetbaar onkruid moesten eten. Mijn opa en oma vertelden me dat, zelf hadden ze geen tekort aan eten maar ze wisten wel van anderen die dat hebben moeten doen. Alleen, ik ben zo benieuwd wat die planten dan geweest zijn? Ik hoor alleen over tulpebollen en aardperen maar verder kan ik er niks zinnigs over vinden. Heb zelfs gehoord over een kookboek wat was uitgegeven eetbaar onkruid recepten die mensen zogezegd in de oorlog hebben gebruikt maar dat is weer van 'horen zeggen' en ik kan daar niets over vinden. Weet iemand hier wat over?
Om toch nog even voort te borduren op jouw openingstopic. Ik denk dat je met de brandnetel wel het belangrijkste "onkruid" hebt genoemd wat tijdens WOII (hongerwinter) werd gegeten. Zo rond WOII was het gebruik van (on)kruiden sowieso al meer gebruikelijker dan vandaag de dag. Over het algemeen bezat men ook meer kennis over de werking van deze (on)kruiden. Immers tegen elke kwaal bestond wel een kruid. Vooral oudere mensen hanteren vaak nog van dit soort "huis-, tuin en keukenmiddeltjes". Om er eens één te noemen, om kiespijn te verzachten, stopte men een kruidnagel in de mond.
Veel noodoplossingen van toen, kun je vandaag de dag nog tegenkomen. Vanwege de schaarste van vleesproducten gedurende WOII, lengde men dit aan met sojameel. Vandaag de dag maakt men van hetzelfde sojameel (bonen) vleesvervangende producten voor vegetariërs.
In mijn vorige reactie had ik het over Cichorei, een surrogaat voor koffie. Koffiechichorei was in die dagen (ook voor de oorlog) niet iets onbekends en werd veelal als koffievervanger gebruikt omdat koffie toen een duur importproduct was en dus lang niet voor iedereen betaalbaar was. Ook werd er zg. koffiestroop gemaakt. Koffiestroop is gemaakt van gebrande suiker. Oudere mensen, die hun koffie nog op de traditionele manier zetten, voegen nog wel eens een lepeltje gebrande suiker van de firma "Buisman" aan de koffie toe.

Ook wordt vaak aangenomen dat de winter van 1944/45 (hongerwinter) extreem koud is geweest. Echter uit gegevens van o.a. het KNMI blijkt dat de winter van 1944/45 een kwakkelwinter is geweest. Ze was niet strenger vergeleken met winters van andere jaren. Echter door voedsel- en brandstofschaarste word het gevoel versterkt dat deze winter extreem koud zou zijn geweest. Ook waren de huizen minder goed geïsoleerd dan vandaag de dag.
De periode van oktober tot eind december 1944 was nat en winderig. Rond de Kerst van 1944 daalde de temperatuur onder nul en viel de eerste sneeuw. In januari 1945 was het definitief winter. Nagenoeg de gehele maand vroor het en sneeuwde het regelmatig. De laagste temperatuur toen gemeten was -19,3 graden op 27 januari in Hallum (Friesland). De maand februari was echter veel zachter dan normaal en kende maar één dag met vorst. De maand werd getekend door stormachtige wind en veel neerslag.
Ook de maand maart was mild. Begin maart regende het bijna dagelijks zachtjes, daarna werd het geleidelijk aan meer rustig en zonnig lenteweer.
April was eveneens een wisselvallige voorjaarsmaand. De eerste 6 dagen waren nat en winderig. Daarna werd het weer geleidelijk aan fraaier en zonniger waarvan enkele dagen zelfs met zomerse temperaturen. De hoogste temperatuur werd toen op 17 april gemeten in Maastricht en was 26,1 graden.

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door patrickh » 24 feb 2012, 23:00

Leuke link:

http://www.collectienederland1940-1945. ... pagina.htm

en dan klikken op Uitgelicht.

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Esther73 » 24 feb 2012, 15:34

Mijn grootouders hadden een boederij buiten de randstad en die hadden inderdaad best te eten. Enorm interessant te lezen over de voedselschaarste en de creativiteit die eruit voort vloeide. Maar het geeft ook te denken hoe kwetsbaar men in de stad kan zijn.

Re: Eetbare onkruiden in de hongerwinter

door Jolijn » 23 feb 2012, 15:19

Interessant boekje rammsander!

Ik heb van mijn overgrootoma ook wel gehoord dat ze tulpenbollen moesten eten (of dat ze er "soep" van trokken oid) :yes: Dat was in Haarlem. Er staat me ook nog iets bij van een of andere biet, maar ik weet niet meer welke bieten dat waren... En (wilde) bramen plukken.

Probeer overigens niet zelf tulpenbollen te eten, het is echt... enorm vies (geloof me)!
(Ik dacht als klein kind dat een Tom Pouce tulp zo slecht nog niet zou kunnen smaken... :full: :r )

Omhoog