verzet haarlem/amsterdam en omstreken.

Algemene vragen over de Tweede Wereldoorlog; ook bedoeld voor ongeregistreerde forumbezoekers.
Plaats reactie
Katinka
Lid
Berichten: 4
Lid geworden op: 19 dec 2005, 11:50
Locatie: amsterdam
Contacteer:

verzet haarlem/amsterdam en omstreken.

Bericht door Katinka »

hallo allemaal,

ik ben al heel lang aan het zoeken en lezen en vragen.
over het verzet in vooral haarlem bij de RVV.
mijn opa heeft bij deze verzets groep gezeten en wil hier niks over kwijt. hij verteld soms kleine verhalen die heel vaag zijn. deze verhalen hebben mij wel nieuwschierig gemaakt.
ik kwam met zoeken naar informatie op het internet over de verzets groep RVV dit forum tegen. ik ben gelijk gaan zoeken of ik iets kon vinden maar het viel me op dat er weinig informatie over het verzet op staat.
maar misschien zijn er toch mensen die mij kunnen helpen.

groetjes katinka en bij voorbaad bedankt.
Gebruikersavatar
symen
Lid
Berichten: 540
Lid geworden op: 29 sep 2005, 20:57

Bericht door symen »

Het Haarlemse verzet
Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland binnen. Toen op 15 mei de bezetting een feit was, riep de sinds kort in Haarlem woonachtige Bernard IJzerdraat op tot verzet. Hij schreef een fel anti-Duits pamflet "Geuzenactie" en riep op tot het overschrijven en verspreiden daarvan. Hij was één van de eerste verzetsstrijders in Nederland.

Het eerste jaar van de oorlog stelde de meerderheid van de bevolking zich echter passief op. Pas in de loop van de oorlog werd de verzetshouding algemener. In februari 1941 ontstond er een spontane volkswoede. Er werd massaal gestaakt omdat de Duitsers, op last van het hoofd van de SS en het gehele Duitse politieapparaat in Nederland, Rauter, op 22 en 23 februari 425 Joden oppakten en op transport stelden naar het concentratiekamp Mauthausen. Deze staking wordt de Februaristaking genoemd en heeft in heel Nederland het verzet aangewakkerd.

In de winter van 1942-1943 kwam er in Haarlem, evenals in heel Nederland, een beetje hoop omdat tijdens de slag om Stalingrad Rusland sterker bleek dan Duitsland. In diezelfde tijd landden de geallieerden in Marokko en Algerije. Het verzet ging zich toen organiseren. Er werden illegale krantjes gedrukt, er werd hulp geboden aan onderduikers, er werden inlichtingen verzameld voor Engeland, er werd sabotage gepleegd en er werden Duitsers doodgeschoten.

Aangezien in Haarlem, evenals in de rest van Nederland, de legale pers - althans, wat daarvan overgebleven was - volledig onder Duitse controle stond, bestond het verzet in Haarlem vooral uit het verspreiden van illegale krantjes door verschillende organisaties. Ze verschenen in heel Kennemerland en werden door koeriers, die daarmee hun leven riskeerden, verspreid. In de krantjes stond nieuws over het front in Rusland en in Noord-Afrika, berichten uit Londen, maar ook berichten uit het eigen land, zoals mededelingen over het distributiesysteem, verhalen over de koninklijke familie en gedichtjes tegen de Duitsers en de NSB’ers. Zo had het illegale blad Vrij Nederland een eigen Haarlemse redactie in de Wilhelminastraat. Ook illegale bladen als De Uitkijk, het christelijke blad Trouw, dat in Hillegom werd gedrukt, Het Londennieuws, De Vonk, De Vlam en De Waarheid kwamen regelmatig uit.



Dit laatste blad is één van de invloedrijkste kranten geweest en werd verzorgd door leden van de Communistische Partij Nederland (CPN), die onmiddellijk na de capitulatie begonnen met het aanplakken van berichten en affiches. Een van die leden was Trijn Oversteegen, die met haar twee dochters Truus en Freddie (toen 17 en 15 jaar oud) een paar maanden na de capitulatie al actief was met verzet in Haarlem. Kopstukken van het CPN-verzet waren Gerben Wagenaar, hoofdbestuurslid, Gerrit van der Veen, een kunstenaar die actief was in het falsificeren van persoonsbewijzen, Jan Thijssen uit de verzetsgroep de Orde Dienst (OD) en Johan Engelsman uit Amersfoort.

De CPN wilde in het verzet zelfstandig blijven. In juli 1941 werd de sabotagegroep het Militair Contact, ook wel de Mili’s genoemd, opgericht. Ze pleegden aanslagen op Duitse legerauto’s, op fabrieken en op collaborerende ambtenaren en verraders. Eén van hun daden was bijvoorbeeld het bevrijden van de communistische schrijver Theun de Vries uit het concentratiekamp Amersfoort.

De Raad van Verzet
In april 1943 ontstond uit de Waarheid-groep in Haarlem een sabotageploeg, de latere Raad van Verzet (RVV). Deze groep hield zich met allerlei vormen van verzet bezig, met name het gewapende. De grondlegger van de RVV was Jan Thijssen (Lange Jan), die aanvankelijk hoofd van de Radiodienst van de verzetsgroep de OD was. Hij vond de OD te weinig actief en wilde meer gewapende strijd tegen de Duitsers. Bovendien wilde hij zijn geheime radiozenders ter beschikking stellen aan de hele illegaliteit. Hierom trad hij uit de OD, zocht contact met andere groepen die gewapend verzet pleegden of wilden plegen en richtte tenslotte de RVV op. Het doel van de RVV was aanvankelijk een bundeling van de verschillende verzetsgroepen. Dit lukte echter niet. De CPN werd in de RVV vertegenwoordigd door Gerben Wagenaar. Hij bracht de militair getrainde Mili’s mee waardoor



deze hun zelfstandigheid opgaven. In het najaar van 1943 sloot ook Gerrit van der Veen zich bij de RVV aan, waardoor er een verbinding ontstond tussen de RVV en de Persoonsbewijzencentrale (PBC). Gerrit van der Veen genoot een enorm prestige als illegaal werker. Op 27 maart van dat jaar had hij de leiding gehad van de aanslag op het Amsterdams Bevolkingsregister. In september 1944 werd de RVV, die inmiddels vele sabotagedaden, aanslagen, overvallen op distributiekantoren en bevolkingsregisters had uitgevoerd, ondergebracht bij de net opgerichte Binnenlandse Strijdkrachten (BS) onder opperbevel van Prins Bernhard. Frans van der Wiel had de leiding in Haarlem. Bekende leden uit de begintijd van de RVV waren Jan Heusdens (een Rotterdammer die moest onderduiken omdat hij door de Duitsers gezocht werd), de zusjes Truus en Freddie Oversteegen, Cor Rusman (metselaar) en Jan Bonekamp (chauffeur van Hoogovens IJmuiden). De RVV werd niet door de CPN gedomineerd. Toch kreeg de RVV een sterk linkse naam. In feite had die een algemene, brede, linkse samenstelling. Volgens Truus Oversteegen waren de meeste leden gewone jongens, arbeiders, tot het verzet gedreven door linkse politieke opvattingen. Geen echte communistische groep dus. Wel zaten er communisten, 'Dageraad-mensen' van de Vrijdenkersvereniging, anarchisten, Trotskisten en socialisten in. Het liep allemaal door elkaar heen: het verzet is eigenlijk ontstaan uit aan de ene kant gereformeerden en aan de andere kant communisten. Vanaf eind 1943 maakte het illegale blad De Oranjekrant, vervaardigd door journalist J.H. Doorn, deel uit van de RVV. Ook werkte de RVV samen met andere verzetsgroepen, o.a. met de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO), de Landelijke KnokPloegen (LKP), de Corellistraat 6-groep (de CS-6-groep, Amsterdam) en de Nederlandse Volksmilitie (Rotterdamse).

Tegenslagen voor het verzet
Voortdurend werden er CPN leden opgepakt omdat ze werden verraden of door de Duitsers werden betrapt. Velen werden terechtgesteld of doorgezonden naar concentratiekampen in Duitsland. Sommigen werden op een gemene manier gedwongen adressen van kameraden door te geven. In 1943 werden er verschillende aanslagen op NSB-ers en/of Duitsers gepleegd door RVV- leden. Nadat op 30 januari 1943 een Duitse onderofficier op de Verspronckweg werd doodgeschoten, werden er honderd inwoners uit Haarlem op transport gesteld naar Vught. Hoe de Duitsers aan de namen kwamen, is niet bekend, maar de sporen wezen naar het stadhuis. Ook moesten 127 mensen wachtlopen. De Duitsers namen de aanslag zeer hoog op.
Op 2 februari 1943 verscheen er een bericht in de krant dat een onderzoek niets had opgeleverd maar dat de dader(s) in Joods-communistische kringen gezocht moest(en) worden. Tien gijzelaars werden doodgeschoten. Dat was een zware klap voor het verzet. Nadat Hannie Schaft hierover gelezen en gehoord had, besloot ze ook iets in het verzet te gaan doen. Ze besloot contact op te nemen, maar ze wist nog niet hoe. In het volgende hoofdstuk wordt beschreven hoe Hannie Schaft bij de RVV terechtkomt.

Andere Haarlemse verzetsgroepen
Naast de kleine RVV-sabotagegroep waren er meer verzetsgroepen in Haarlem. Ik noem een aantal groepen van het verzet van links omdat Hannie Schaft alleen met de linkse verzetsgroepen te maken had. Er was de plaatselijke afdeling van de LO. Deze organisatie werd opgericht toen steeds duidelijker werd dat de Duitsers jonge mannen naar Duitse fabrieken wilden wegvoeren. Dr. ir. H. van Riessen en dominee Siertsma waren bekende Haarlemse LO-leden. Tientallen anderen werkten mee aan het werk van de LO. De organisatie zou later hulp krijgen van speciale knokploegen (KP), die distributiekantoren overvielen en bevolkingsregisters probeerden te vernietigen. Landelijk werden alle knokploegen geleid door Johannes Post uit Amsterdam. In Haarlem waren de KP-prominenten Schaapman en Broekman.

Ook bestond in Haarlem de al eerder genoemde OD. Deze organisatie was snel na de capitulatie opgericht door oud-militairen. Zij verwachtten dat de bezetting niet lang zou duren en wilden daarna een soort militair gezag in het leven roepen dat de orde zou handhaven totdat een nieuwe regering in staat zou zijn de macht over te nemen. Ze hielden zich bezig met spionage en het verzamelen van militaire inlichtingen. Veel OD-leden waren ook actief in andere verzetsorganisaties.

Ook was er de Amsterdamse verzetsgroep CS-6. Dat was een sabotagegroep die o.a. NSB’ers liquideerde. Deze groep had nauw contact met het Militair Contact van de CPN. De groep is in 1943 opgerold en het restant is opgenomen in de ‘Rolls Royce’- groep. Hannie Schaft heeft waarschijnlijk contact met de CS-6 groep gehad. De groep V-leger was een spionagegroep in Haarlem en omstreken, gericht op de verdedigingswerken langs de Noordzeekust. Haarlem had echter ook tal van

Of kijk gewoon hierop
Katinka
Lid
Berichten: 4
Lid geworden op: 19 dec 2005, 11:50
Locatie: amsterdam
Contacteer:

Bericht door Katinka »

dankje wel symen, deze informatie had ik zelf ook al op het internet gevonden. maar ik zoek eigelijk informatie over wat ze nou gedaan hebben en wie daar aan mee hebben gewerkt.
misschien dat jij iets anders daarover weet of gevonden heb?

groetjes katinka
Gebruikersavatar
PPL
Lid
Berichten: 1889
Lid geworden op: 24 okt 2002, 17:21
Locatie: Amsterdam

Bericht door PPL »

Het is wellicht een tip om eens bij het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie te informeren.
Wellicht dat zij stukken hebben.

http://www.niod.nl/

Cover up your face, you can't run the race.
The pace is too fast, you just won't last.
Katinka
Lid
Berichten: 4
Lid geworden op: 19 dec 2005, 11:50
Locatie: amsterdam
Contacteer:

Bericht door Katinka »

dankje wel ik ga gelijk even kijken

groetjes katinka
koen
Lid
Berichten: 1057
Lid geworden op: 05 sep 2004, 14:22

Bericht door koen »

ik zal ook eens verder kijken, het blijkt niet altijd gemakkelijk te zijn.
maar er moeten toch veel boeken zijn, ik moet nog ergens wat verhalen hebben maar die zal ik wel effe voor je op zoeken
koen
Lid
Berichten: 1057
Lid geworden op: 05 sep 2004, 14:22

Bericht door koen »

p.s kan je nog even de andere sites met betrekking van amsterdam/ haarlem en omstreken van het verzet
Katinka
Lid
Berichten: 4
Lid geworden op: 19 dec 2005, 11:50
Locatie: amsterdam
Contacteer:

Bericht door Katinka »

Ik ben met het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie niet ver gekomen ik heb wel heel veel andere dingen gelezen en gezien.
Ik heb ook gekeken of ze eventueel mappen hebben waar ik in kan kijken maar dat was niet zo daar moet ik dan toestemming voor hebben van me opa en oma,en die krijg ik niet.
En ik heb nu ook na het lezen van het boek Meisje met het Rode haar het idee dat het allemaal nog ingewikkelder inelkaar zit als dat ik al dacht.

Ik dat je toch nieuwe informatie of boeken kan vinden.
Alvast bedankt voor de moeite.

Groetjes Katinka
koen
Lid
Berichten: 1057
Lid geworden op: 05 sep 2004, 14:22

Bericht door koen »

ik heb de verhalen niet meer kunnen vinden, in zwanenburg was een grote documentatie verzamelaar cor lücke over halfweg/ zwanenburg, maar helaas is hij ruim een jaar geleden overleden, maar mischien kan en wilt zijn voruw me helpen. cor lücke heeft zelf ook meer dan 20 boeken geschreven
P.E. de Vos
Lid
Berichten: 1
Lid geworden op: 04 feb 2018, 14:30

Re: verzet haarlem/amsterdam en omstreken.

Bericht door P.E. de Vos »

Goedemiddag,

Ik ben op zoek naar informatie over mijn opa. Hij zat in wo2 in het verzet in de Haarlemmermeer. Helaas is mijn opa al in 1975 al overleden. Hij zat in het verzet samen met een vriend. Graag zou ik willen weten of ik meer over zijn activiteiten te weten kan komen.

Is het ook mogelijk een pb te sturen?
Plaats reactie