Ondergedoken jodin vermoord.

[IJsbrand]

De Rotterdamsche Courant van 8 december 1944 vermeldde het volgende bericht van een rechtbankverslag.

ONDERGEDOKEN JODIN VERMOORD.

Twee landbouwers ter dood veroordeeld.

Voor het Duitsche Obergericht te Utrecht hebben terecht gestaan de landbouwer J.v.d. Veen,
de landbouwer G. Mulder, de melkrijder Th. Pater, allen te Voorthuizen, en de landbouwer J. E. v.d. Haar te Huigen (gem. Putten).
De verdachten werden respectievelijk beschuldigd van moord, aanstichting tot en medeplichtigheid aan moord en opruiïng.
In Voorthuizen werd in grooten omvang aan ondergedoken joden huisvesting verleend.
Er was hiervoor een soort van organisatie gevormd, die in verbinding stond met ''Vrij Nederland''.
De leiding berustte bij de leerares Alie v.d. Broek. Onder de ondergedoken waren een jodin, genaamd Levie en haar dochter,
welke laatste last kreeg van haar gastheeren omdat zij zoo vuil was. Deze dochter, Koos Levie, maakte het daardoor
de organisatie lastig en daar men haar daar een gevaar vond worden, besloot Alie v.d. Broek haar te laten vermoorden.
Soortgelijke moeilijkheden deden zich voor met de ondergedoken jodin Rachel Groenenberg, die met de haar
verschafte schuilplaats niet tevreden was.
De onverlaten kwamen overeen beide slachtoffers te vermoorden in een hoenderhuis.
Rachel Groenenberg, daarheen gelokt onder het voorwendsel, dat zij een betere schuilplaats zou krijgen, werd met een hamer neergeslagen.
Toen bleek, dat zij nog niet dood was, heeft men haar den hals afgesneden.
Tot den tweeden moord is het niet meer gekomen. De verdachten v.d. Veen en Mulder werden wegens moord ter dood veroordeeld,
de verdachte Pater wegens medeplichtigheid tot vijf jaren tuchthuisstraf.
De verdachte v.d. Haar werd wegens aansporing tot verzet tegen maatregelen der bezettende macht
veroordeeld tot een jaar en zes maanden tuchthuisstraf.

[IJsbrand]

Sorry,

Bij bovenstaande Topic heb ik de vraag vergeten te stellen, of iemand ooit van deze moorden heeft
gehoord en er eventueel meer over kan vertellen/schrijven.

[Charly1975]

Daarbij heb ik de vraag: is het vonnis ook voltrokken ?

[Jim]

Het doden van onderduikers is vaker voorgekomen.

Onderduikers die een gevaar gingen vormen door bijvoorbeeld geregeld zwerftochten te ondernemen en daardoor een gevaar vormden voor hun helpers en vaak wisten deze onderduikers als ze al lange tijd ondergedoken zaten veel over verzetswerk van anderen.

De stress van het ondergedoken zijn en minimale bewegingsvrijheid zorgde voor geestelijke problemen. Het gaan eisen van meer bewegingsruimte of andere onderduiklocatie of het dreigen met verraad kon aanleiding zijn voor de zware beslissing deze personen te doden.

Achteraf in vrijheid vanuit de leunstoel deze verzetsmensen en onderduik helpers te bestempelen als koelbloedige moordenaars is lekker kort door de bocht.

Het bovenstaande in een door Duitsers gecontroleerde krant heeft lijkt mij een mooi staaltje van propaganda. Met de bedoeling om te laten zien dat mensen die Joden laten onderduiken of willen laten onderduiken dat Joden onderduikers zijn die je beter niet kan helpen. Want ze zijn vuil en lastig.
Het ontmoedigd misschien ook nog potentiele onderduiks kandidaten om daadwerkelijk onder te duiken. Want het verzet is onbetrouwbaar!

Ik heb nog nooit gehoord dat b.v. in Duitsland op dat moment burgers vervolgd werden voor het doden van een geallieerde militair. Terwijl menig gealieerde piloot of bommenwerper bemanning is opgeknoop, doodgeslagen/gestenigd, doodgeschoten.
En dan zal de Duitse bezetting een paar landbouwers veroordelen voor moord op Joodse onderduikers?
Als er maar iets van waarheid in het bericht zit is dat ze een paar onderduiker helpers ter dood hebben veroordeeld.

[henkvr]

Beste allemaal,

ik ben schrijver en journalist en doe op dit moment onderzoek naar precies de zaak die jullie noemen: de moord op de onderduikster Rachel Groenberg in Voorthuizen. Ik zou graag willen schrijven over de tragiek van een onderduiker die in stress en isolatie vreemd gaat doen en een gevaar wordt voor de omegeving. Ik ben nog niet ver, want er bestaat nauwelijks archiefmateriaal over. Als iemand er nog tips heeft voor verder onderzoek, getuigen oid, dan hou ik me aanbevolen. Jim, je schrijft er bijvoorbeeld iets over - weet je misschien over meer van dergelijke zaken?
Mochten jullie meer van me willen weten: ik heet Henk van Renssen en ik heb net het boek 'De revolutieverzamelaar' geschreven, over de reiscorrespondent van het Algemeen Handelsblad George Nypels, die tussen de wereldoorlogen allerlei brandhaarden bezocht en onder andere al heel vroeg over Mussolini en Hitler schreef. http://Www.henkvanrenssen.nl

[IJsbrand]

Hallo Henk,

Stuur mij maar even PM jouw E-mail adres, dan stuur ik jou het betreffende krantenartikel toe,
ook is er momenteel onderzoek in de omgeving op gang gezet.
We houden jou graag op de hoogte.
Dit soort gevallen hebben ook elders in Nederland in meerdere dorpen en steden plaats gevonden (o.a. Meppel, Hattem, Zweeloo).

[special air service]

hier in het dorp was een martelhuis. werden ze door de duitsers (meestal) half dood gemarteld.

[Cas]

hier in het dorp was een martelhuis. werden ze door de duitsers (meestal) half dood gemarteld.

De duitsers noemden dat toch meestal verhoren ?

[special air service]

zo kan je het ''noemen'' ja maar het was niet echt meer verhoren als je daar kwam

[IJsbrand]

zo kan je het ''noemen'' ja maar het was niet echt meer verhoren als je daar kwam

Heb je het zelf meegemaakt? Trouwens deze Topic ging over een vermoorde jodin in Putten door Nederlandse verzetslieden.

[special air service]

nee ik heb het niet zelf meegemaakt maar wel van veel gehoord die hier toen woonden. trouwens het heet ook ''het martelhuis'' niet het verhoor huis. en idd ik ga de verkeerde kant op in de topic.

ps
norg was een echt SS dorp (zegt genoeg?)

[Esmee24]

De opa van mijn oma, is de vader van de genoemde G. Mulder,

Op de vraag : Is het vonnis voltrokken, kan ik antwoorden ja,
G. Mulder is in Duitsland geëxecuteerd. Er zijn brieven van hem
aan zijn familie geschreven, nog aanwezig in de familie.

Wel vind ik het erg jammer, dat er een boek is uitgebracht, waarin
de helft niet voor 100% waarheid is uitgezocht voor het überhaupt geschreven is.
Over hem, (G. Mulder) maar ook over andere familie leden van hem.

Bijv een stuk uit het dagboek van ene mevr. Middelland-Mol:

Inmiddels zijn vele uit het gezin van Mulder voortvluchtig, ook eene Jelle van Veen. Ze zijn door de radio omgeroepen. Een meisje was pas, een paar weken geleden, getrouwd met iemand die uit A[ster]dam kwam en daar bij Mulder ondergedoken. Haar jongen, was ze mee verloofd was, zat in Vught gevangen. Maar 't meisje had schitterende juweelen bij haar huwelijk en alles en alles was even deftig. Nu is zij ook voortvluchtig en haar man ook.

Er zijn foto's in de familie aanwezig, waarop deze dame te zien is. En die schitterende juweelen ontbreken hoor.
Ook wordt gesuggereerd dat Rachel Groenberg is vermoord voor haar "geld/bezittingen" nou ik kan met zekerheid vertellen,
in die tijd. Had de familie Mulder zelf zat, waarom zou dat in hemelsnaam de reden geweest moeten zijn.

Ik ben echter wel nog steeds opzoek naar wat ontbrekende antwoorden. Het echte WAAROM en het hele verhaal er achter.
Dat hun in het verzet zaten, en dat mevrouw Groenberg de boel wilde verraden heb ik ook al van meerdere vernomen.
Als zij daadwerkelijk een gevaar vormde voor menig ander, inclusief de vele Joden die de familie Mulder hielp en heeft geholpen.
En GOED heeft geholpen.

Mocht er iemand zijn, die het hele Ware verhaal kent, ipv wat gegis, en een half uit de duim gezogen verhaal van ene mevr Middeland-Mol
dan hoor ik het graag, ik ken zat mensen die nog steeds erg verdrietig zijn om dit verhaal. Al is het ERG lang geleden.

[Esmee24]

Het doden van onderduikers is vaker voorgekomen.

Onderduikers die een gevaar gingen vormen door bijvoorbeeld geregeld zwerftochten te ondernemen en daardoor een gevaar vormden voor hun helpers en vaak wisten deze onderduikers als ze al lange tijd ondergedoken zaten veel over verzetswerk van anderen.

De stress van het ondergedoken zijn en minimale bewegingsvrijheid zorgde voor geestelijke problemen. Het gaan eisen van meer bewegingsruimte of andere onderduiklocatie of het dreigen met verraad kon aanleiding zijn voor de zware beslissing deze personen te doden.

Achteraf in vrijheid vanuit de leunstoel deze verzetsmensen en onderduik helpers te bestempelen als koelbloedige moordenaars is lekker kort door de bocht.

Het bovenstaande in een door Duitsers gecontroleerde krant heeft lijkt mij een mooi staaltje van propaganda. Met de bedoeling om te laten zien dat mensen die Joden laten onderduiken of willen laten onderduiken dat Joden onderduikers zijn die je beter niet kan helpen. Want ze zijn vuil en lastig.
Het ontmoedigd misschien ook nog potentiele onderduiks kandidaten om daadwerkelijk onder te duiken. Want het verzet is onbetrouwbaar!

Ik heb nog nooit gehoord dat b.v. in Duitsland op dat moment burgers vervolgd werden voor het doden van een geallieerde militair. Terwijl menig gealieerde piloot of bommenwerper bemanning is opgeknoop, doodgeslagen/gestenigd, doodgeschoten.
En dan zal de Duitse bezetting een paar landbouwers veroordelen voor moord op Joodse onderduikers?
Als er maar iets van waarheid in het bericht zit is dat ze een paar onderduiker helpers ter dood hebben veroordeeld.

Dit stukje is erg goed Jim ! En naar mijn idee, ging het ook vaak zo.
Misschien ook wel met mevr Groenberg.

Als de helpers van onderduikers moeten kiezen, tussen een verrader, of een hele groep onderduikers. Zullen ze toch voor die hele groep kiezen.
En moet de verrader uit de weg geruimd worden. Hoe erg ook. Het leven van meer mensen staan op het spel

[tammerus]

Esmee,

Graag zou ik contact met je krijgen,
Ik denk dat ik na een jarenlang onderzoek naar deze zaak jou wel verder zou kunnen helpen naar de laatste vragen die je nog hebt.

Ik ben familie van Jelle van der Veen en zou graag eens contact hebben met de familie van Gerrit Mulder.
Ik heb ondermeer de gegevens van Jelle van der Veen uit de originele rechtbankverslagen ingezien.
Wellicht kunnen we mekaar helpen,

MVG Tammerus van der Veen

[Esmee24]

Tamarus,

Ik heb mijn mail adres in een prive bericht toe gestuurd.
Hoor er graag meer over.

Vriendelijke groet,
Esmeralda