Met deze woorden eindigde de brief die Anne Frank vanaf haar onderduikadres schreef aan Jacqueline van Maarsen, beter bekend als Jopie. De brief is nooit opgestuurd en pas gelezen toen bekend was dat Anne was overleden. Voor velen was Jopie een bekende, toch verkoos Jacqueline er lang voor onbekend te blijven.
Jacqueline van Maarsen werd in 1929 geboren in Amsterdam. Daar bleef ze haar hele jeugd wonen. Haar vader was Nederlander en haar moeder Française. Na de oorlog heeft ze lang in de anonimiteit geleefd. Pas na veel aandringen mocht haar dochter aan een vriendin vertellen dat zij ‘Jopie’ was uit de dagboeken van Anne Frank. Zelfs met haar beste vrienden sprak ze er niet over. Met haar boek treedt ze nu naar buiten.
Het boek
Het eerste deel van het boek gaat over de moeder van Jacqueline en hoe zij met haar vader trouwt. Ze besluiten samen in Amsterdam te gaan wonen. Na meerdere pogingen lukt het Jacquelines vader om haar moeder ingeschreven te krijgen bij de Joodse Gemeente in Amsterdam. Met die inschrijving zijn ook Jacqueline en haar zusje joods. In de oorlog blijkt dat dit geen handige beslissing was. Omdat het hele gezin nu joods is, moeten de zusjes naar het Joods Lyceum, waar Jacqueline al snel een vriendin wordt van Anne.
“Na mijn eerste schooldag op het Joods Lyceum fietste ik over de Amsteldijk, nog vol van alle nieuwe indrukken die ik die dag had opgedaan. Plotseling hoorde ik mijn naam roepen. Een klein sprietig meisje met glanzen zwart haar en een spits gezichtje kwam buiten adem naast mij rijden. (...) ‘Ik heet Anne,’ zei ze, ‘Anne Frank’.”
De meisjes zien elkaar dagelijks en delen lief en leed. Jacqueline is daarom ook erg verbaasd wanneer Anne begin juli 1942 ineens verdwenen is. Dit hoort ze van een vriendinnetje. “Op maandag 6 juli kwam Hannah naar me toe en vertelde dat de familie Frank weg was. ‘Naar Zwitserland vertrokken!’ (...) De vorige dag hadden Anne en ik nog een tijdje aan de telefoon zitten praten, maar niets had erop gewezen dat ze de dag daarna verdwenen zou zijn.” Hannah en Jacqueline gaan nog op zoek naar het ruitjesdagboek, maar ze vinden het niet.
Langzaamaan verdwijnen steeds meer van Jacqueline’s vriendinnen. Haar moeder begrijpt dat het ook haar gezin kan overkomen. Ze besluit daarom de inschrijving bij de Joodse Gemeente ongedaan te maken en daarmee de registratie als jood bij de bezetter. Nu is Jacqueline niet-joods en veilig voor de bezetter. Jacqueline gaat van het Joods Lyceum naar het Meisjeslyceum waar ze zich niet thuis voelt. Ze heeft het gevoel nergens bij te horen en overal tussenin te zitten.
Na de oorlog hoort ze niets van Anne. “Dat vond ik vreemd. Plotseling belde haar vader bij ons aan. Ik schrok: droevige ogen, een mager gezicht, zijn versleten pak hing los om zijn magere lichaam. En hij was alleen, ik begreep hem niet.” Jacqueline hoort het verhaal over de onderduik en dat haar vriendin al die tijd zo dicht bij was. Ook nadat het nieuws komt van Anne’s overlijden komt Otto Frank vaak op bezoek bij de familie van Maarsen. Ze praten veel over Anne en Jacqueline denkt dat ze hem het gevoel geeft dat de band met zijn dochter nog niet helemaal verbroken is. Ook na de oorlog hebben Jacqueline en Otto nog veel contact.
Het boek eindigt bijna zoals het begint: met de kennismaking tussen Jacqueline’s ouders, maar dan beschreven door de ogen van haar vader.
Ik heet Anne, zei ze, Anne Frank
Herinneringen van Jacqueline van Maarsen
Uitgeverij: Cossee
ISBN: 90 5936 021 4
Trefwoorden: Jodenvervolging, Nederland, Verhalen, Frank, Anne
Bronnen: http://www.oboss.nl/Blikopener/lezing001_2003.htm
http://www.joods.nl:9673/rubrieken/artikel?nr=2821
http://www.rotterdamsdagblad.nl
en het boek
Dit boek is vorig jaar verschenen en ik vroeg me af of iemand het al gelezen heeft. Ik wel dus. Het sprak me aan omdat het een iets andere kant van Anne laat zien en ik het gevoel had een beetje terug te gaan in de tijd en het ook een beetje mee te maken. Het vertelt het verhaal van Jacqueline en haar familie, niet van Anne. Toch lees je wel hoe veel invloed Anne ook na haar verdwijning nog heeft gehad op Jacqueline. Het begin vond ik zelf minder interessant, dat ging over de moeder van Jacqueline in Frankrijk. Toch was het zeker de moeite van het lezen waard. Een aanrader wat mij betreft.
