Landweer, (Bijzondere) Landstorm en Schutterij

[Janssen]

Hallo,

Ik lees de laatste tijd regelmatig over de Landweer, het Vrijwillig Landstorm Korps en
het Bijzonder Vrijwillig Landstormkorps, de Schutterij (1814 - 1907, voorloper Landstorm ?) en de burgerwacht
en ik heb besloten om mij hierin in te gaan verdiepen. Misschien dat ik later ook nog ga overstappen op het verzamelen of
uitbeelden van een van deze eenheden. Maar eerst eens theorie snuiven . Ik heb wel eens boeken over deze eenheden voorbij
zien komen maar mijn vraag is of er vanuit dit forum bepaalde boeken/websites over dit onderwerp aan te raden zijn

Nu het mij te binnen valt, hoort de burgerwacht eigenlijk wel het straatje van de Landweer, Landstorm en de schutterij thuis ? Een burgerwacht is zover
ik weet geen (para)militaire eenheid maar meer een gelegenheidsgroep die de orde handhaaft. Of zie ik dit verkeerd ? Wortelen de roots
van de huidige NatRes ook deels in de burgerwacht, of alleen in de Landweer, Landstorm en de schutterij ?


Tips zijn welkom !

[Erik]

Hoi Frank,

heeft allemaal te maken met de dienstplicht van voor 1922. Vanaf dat moment zijn alle exoten (behalve de vrijwillige en bijz. vrijwillige landstorm) opgeheven.
Heel in het kort en heel algemeen:
militie: dienstplichtigen die daadwerkelijk onder dienst zijn. Na afzwaaien gaan ze naar de
Landweer: Elk militair district onderhield één of meer bataljons Landweer. Hierin zaten administratief de afgezwaaide dienstplichtigen, ze werden alleen opgeroepen tijdens de mobilisatie. Je was Landweerplichtig tot je 30e of 35e (weet ik even niet uit mijn hoofd) Hierna ging je over naar de
Landstorm: hele oude dienstplichtigen dus, die ook niet meer aan het front werden ingezet.
Bovenstaand indelingssysteem is per 1922 opgeheven (nieuwe Wet op de Dienstplicht)

Voor vrijwilligers bestond er een Vrijwillige Landstorm, dit is de voorloper van het huidige KNatRes. Deze tak van dienst bestond tot en met de mobilisatie 1939-1940. Daarnaast is er korte tijd sprake geweest (vanaf 1919) van een Bijzondere Vrijwillige Landstorm, voortgekomen als reactie op de mislukte putsch van Troelstra (nov 1918, de Roode Week) De BLV is later, in de jaren '20, verworden tot een soort schietvereniging.

De Schutterij is een fenomeen uit de 19e eeuw en is buiten werking gesteld in 1903/4, opgeheven in 1907. In feite was de schutterij wat later de Landweer werd genoemd maar was anders georganiseerd, namelijk per gemeente. Een gemeente groter dan 25.000 inwoners had een dienstdoende schutterij, de kleinere gemeentes de rustende schutterij.
Ook hebben we eind 19e/begin 20e eeuw te maken gehad met de weerbaarheidsverenigingen, als reactie op de Boerenoorlog. Deze zijn later opgelost of deels overgegaan in de bestaande militaire structuren. Een huidig restant zijn de zes officiële Studenten-weerbaarheidverenigingen, een soort carnavalsclubjes (op z'n best schietverenigingen, zie HSSK) van studenten. Godzijdank staat in de wet beschreven (Wet op de Weerbaarheidsverenigingen) dat deze clubjes bij uitbreken van mobilisaties terstond opgeheven dienen te worden.

Burgerwacht is een civiel initiatief.

Zoek artikelen die te maken hebben met de dienstplichtwet van 1902 en 1922. Die zijn genoeg te vinden! Even googlen!
Mocht je ze te pakken krijgen: Militaire Spectator of de MAVORS uit die periodes! Goed waard!