wo2forum.nl

Gepubliceerd op: 15 september 2005

OOSTERBEEK - Er gaat bijna geen week voorbij of ze stuiten bij het Airborne Museum in Oosterbeek wel op een wapen, uniform of helm uit de Slag om Arnhem. Meestal zit er een luchtje aan, zeker als het materiaal via internet wordt aangeboden. Naïevelingen betalen er grof geld voor.

"Soms zie je direct dat het nagemaakt is, soms is het een knappe vervalsing", zegt Wybo Boersma, scheidend directeur van het Airborne Museum. "Soms is er echt detectivewerk nodig", vult zijn opvolger Frans Smolders aan.

Detectivewerk was op een dag noodzakelijk om erachter te komen of het zwaard met inscripties dat kolonel Graeme Matthew Warrack zou hebben gekregen voor zijn verdiensten als medisch officier tijdens de Slag om Arnhem wel echt was.

Boersma had gelijk twijfels, maar uiteindelijk bracht een telefoontje naar de man zelf de oplossing. "Ik had het leuk gevonden als ik zo'n zwaard had gekregen", deelde Warrack mee.

Het zijn gunstige tijden voor list en bedrog in de wereld van de Airborne-militaria. Boersma en Smolders wijzen erop dat weduwen en andere nabestaanden van veteranen soms nog spullen op zolder vinden.

"Mensen vinden het nog altijd een hele eer om die ons aan te bieden, maar dat is niet meer vanzelfsprekend. De concurrentie in de verzamelwereld is moordend. Verzamelaars zijn bereid om veel te betalen voor allerlei zaken."

In dat troebele water zijn oplichters actief. "Originele uniformjasjes van hoge officieren kunnen fantastisch nagemaakt worden", zegt Boersma. "Aan het nylongaren kun je dan zien dat het nieuw is. Als we twintig jaar verder zijn is er niemand meer die de slag heeft meegemaakt en er nog iets over zou kunnen zeggen. Zo gaat het overal op de wereld. In de musea in de Verenigde Staten hangen denk ik meer jasjes van soldaten uit de Amerikaanse burgeroorlog dan daadwerkelijk in die oorlog hebben gevochten."

Soms staat er netjes bij dat het om een replica gaat, soms niet. "Dan gaat het net als met de harnassen. Die worden dan toegeschreven aan de periode rond 1300. Maar de meeste harnassen zijn nagemaakte van rond 1800."

De 'Airbornemarkt' is ook onderhevig aan modeverschijnselen. Boersma heeft dat goed kunnen merken na de vertoning van de televisieserie Band of Brothers over het Amerikaanse leger in de Tweede Wereldoorlog. "Opeens zie je dat de markt overspoeld wordt met helmen met inscripties."

Als er dan ook nog een link wordt gelegd met Slag om Arnhem is dat klinkklare nonsens. "De Engelsen hadden geen namen op hun helmen."

Soms vragen mensen het Airborne Museum om een deskundig oordeel.

Boersma: "Ze verwachten dan direct antwoord na hun e-mail, ongeduld hoort bij internet. Maar zorgvuldig onderzoek kost een week of langer."

Bij het Airborne Museum zelf zijn ze terughoudend met het uitbreiden van de collectie. "Aan een verroest geweer heb je niets, tenzij er een apart verhaal bij zit."

Bij gastgezinnen liggen soms zaken waar het museum wel geïnteresseerd in is. "Mensen willen zo'n medaille of dagboek niet kwijt. Daar hebben we begrip voor, maar geef zo'n medaille dan bij ons in bruikleen. Of kopieer zo'n dagboek. Anders kan niemand er verder kennis van nemen. Dan blijft het op zolder liggen."

Bron: De Gelderlander