Zusjes in verzet, nu pas erkenning

[Old guy]

Truus en Freddie waren nog tieners toen zij werden ingezet als koeriers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze stalen persoonsbewijzen, en raakten betrokken bij gewapende acties in de stad Haarlem.

Officiële erkenning komt bijna 70 jaar later. Vanmiddag hebben de zussen Truus Menger-Oversteegen (90) en Freddie Dekker-Oversteegen (88) het Mobilisatie-Oorlogskruis uitgereikt gekregen. Dat is de hoogste onderscheiding die voor dit soort verzetswerk wordt uitgereikt.

De onderscheiding van de twee zussen is speciaal omdat verzetsmensen in veel gevallen hun onderscheiding postuum hebben gekregen. Helemaal bijzonder is dat het Oorlogskruis werd uitgereikt door premier Rutte.

Ook voor de zussen was dit een verrassing. Normaal gesproken wordt de onderscheiding uitgereikt door een burgemeester.

Hannie Schaft
Al voor de oorlog ving het gezin Oversteegen thuis Joden op die vanuit Duitsland gevlucht waren. Voor hen was het daarom ook vanzelfsprekend dat zij zich later bij het verzet zouden aansluiten.

Na het doorstaan van verschillende vuurproeven mochten ze zich formeel aansluiten bij de Raad van Verzet (RVV). Dat was een organisatie waar vooral mannen de bewapening op zich namen.

In 1943 leerden ze Hannie Schaft kennen. Ze zouden de rest van de oorlog samenwerken. Schaft, het meisje met het rode haar, werd op 21 maart 1945 opgepakt en een maand later gefusilleerd. Ze groeide na de oorlog uit tot een nationaal verzetsicoon.

Belang van vrijheid
De twee kregen de onderscheiding bijna zeventig jaar na het einde van de oorlog. Wegens de broze gezondheid van de zussen kon niet gewacht worden tot volgend jaar als het land uitgebreider zal stilstaan bij de periode '40-'45.

Truus en Freddie zeggen dankbaar te zijn voor het eerbetoon. Niet alleen voor zichzelf, maar ook juist als voorbeeld voor de jeugd. De onderscheiding maakt volgens hen duidelijk hoe belangrijk het is om voor je vrijheid op te komen en in moeilijke omstandigheden de juiste keuzes te maken.

In 1996 richtte Truus de Stichting Nationale Hannie Schaft-herdenking op. Ze wil hiermee de idealen van Hannie Schaft en de zusjes overdragen op volgende generaties. Ze verzorgde vaak lezingen op scholen en andere instellingen.

Volgend jaar zal onder meer Haarlem aandacht besteden aan de verzetsvriendinnen. Het is dan 70 jaar geleden dat Hannie Schaft gefusilleerd werd en dus ook 70 jaar na het einde van de oorlog.

Wilhelmina
Het Mobilisatie-Oorlogskruis werd in 1948 door koningin Wilhelmina ingesteld en was bedoeld voor militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nederlandse Dienst zijn geweest, zowel in Nederland als in het buitenland.

Naast militairen komen ook burgers die tijdens de oorlog militaire acties hebben verricht in aanmerking voor het Oorlogskruis. Om de onderscheiding te krijgen, moest je die zelf aanvragen. Kosten: 7,50 gulden.

In 1992 vernieuwde koningin Beatrix de voorwaarden. Hierdoor kregen meer oudgedienden recht op het Mobilisatie-Oorlogskruis.

Frans Smits
De onderscheiding is ontworpen door Frans Smits, een bekende Nederlandse ontwerper van militaire uniformen en emblemen. Het heeft een bronzen kruis met vier armen, en is ongeveer vier centimeter groot. De armen zijn gevormd in de punten van een zwaard.

Gekruist over de armen staan twee dolken afgebeeld. In het midden van het kruis zit een Nederlandse helm die getooid is met een lauwertak. Aan de achterkant van het kruis staat de tekst: "Den Vaderlant Ghetrouwe".

Bron: Nos.nl
http://nos.nl/artikel/636184-zusjes-in- ... nning.html

[Qwas]

Het bericht van Old Guy rammelt nogal op diverse punten.
De zusters Oversteegen zaten in een communistische verzetsgroep die zoals met weet evenals de NSB een dictatoriaal systeem aanhing.
Het gewapend verzet waar zij zo prat op gaan, bestond dan ook uit het vermoorden van ideologische tegenstanders.
De vele represailles echter die daarop volgden vergden wel de levens van veel andere verzetsstrijders.
Midden 1943 ontstond een overkoepelende organisatie, de Raad van Verzet, RVV, die allerlei verzetsgroepen vertegenwoordigde en de acties coördineerde.
Ook de groep van de zusters Oversteegen was daarin vertegenwoordigd maar probeerde al gauw de leiding over te nemen wat bij de andere groepen tot problemen leidde.

Op bevel vanuit Londen moesten alle grote verzetsorganisaties zich bundelen in de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, de NBS, dus een militaire organisatie.
Na voltooiing hadden dus alle verzetslieden die daar officieel lid van waren een militaire status.

Diegene die in 1940 gemobiliseerd waren geweest en de daarop volgende oorlogsdagen meemaakten hadden recht op het Mobilisatie-Oorlogskruis, MOK, wat na aanvraag verleend werd.
De wijziging van de voorwaarden ter verkrijging daarvan werd door de Koningin uitsluitend gewijzigd opdat ook de militairen !!!!!! van het reeds eind 1945 opgeheven NBS het MOK konden aanvragen.

Het is dus een gewone militaire onderscheiding en niet de “Hoogste onderscheiding voor verzetswerk” zoals Old Guy schrijft.
Het heeft in de rangorde van de Nederlandse onderscheidingen ook niet een hoge plaats.

Dat was wel het Verzetsherdenkingskruis, het VHK. (1980) voor levende verzetsmensen.
Voor overleden verzetsmensen en organisaties was er het Verzetskruis dat postuum werd verleend.

De gezusters Oversteegen hebben niet het VHK, is niet aangevraagd of is niet verleend.
Omdat het MOK aangevraagd moet worden schijnt iemand dat voor de gezusters gedaan te hebben zodat zij op de aanstaande meidagen ook wat op hun revers kunnen showen.

[coco]

Old guy heeft dit artikel van de NOS dus niet zelf geschreven, val hem dus ook niet persoonlijk aan....

[platoz]

Het gewapend verzet waar zij zo prat op gaan, bestond dan ook uit het vermoorden van ideologische tegenstanders.
De vele represailles echter die daarop volgden vergden wel de levens van veel andere verzetsstrijders.

Naarmate ik meer over het verzet ben gaan lezen, heb ik steeds meer een zeer dubbel gevoel aan al die "helden" overgehouden die in het verzet zaten. Begrijp me niet verkeerd, je moet best wel wat dapperheid bezitten om actief de bezetter te dwarsbomen, maar zoals Qwas hier terecht aangeeft, volgden er vaak weer represailles die de levens vergde van onschuldige burgers die nergens iets mee te maken hadden. Ik ben daarom steeds meer mijn vraagtekens gaan zetten bij het nut van al dat verzetswerk. Er is de laatste tijd steeds meer informatie beschikbaar gekomen over hoeveel verzetsdaden verkeerd gingen, hoeveel onschuldige levens daarmee gepaard gingen en zoals nu ook weer blijkt, dat de verzetsgroep van deze twee vrouwen ook gericht was op ideologische tegenstanders. Inmiddels ben ik dan ook niet meer verbaasd over dit soort verhalen, ook aan het verzetswerk zat een heel andere kant die vaak niet belicht wordt.

[hajos]

Het is dus een gewone militaire onderscheiding en niet de “Hoogste onderscheiding voor verzetswerk” zoals Old Guy schrijft.
Het heeft in de rangorde van de Nederlandse onderscheidingen ook niet een hoge plaats.
.

Ja en Nee, het is momenteel het enige wat nog aangevraagd kan worden.
De rest is niet mogelijk,....
Dus de waarde (als die er uberhaubt was) is verder gedaald
Heb het net ook voor mijn opa postuum aangevraagd, waarom omdat iedereen blijkbaar dat kruisje kan aanvragen.

[Old guy]

Ben blij dat Qwas even het rammelende NOS stuk corrigeert en aanvult

[Qwas]

Het artikel van Old Guy (NOS) valt in het niet met wat op woensdag 16 april 2014 in een Noord-Hollandse krant gepubliceerd werd. Daarin komen de uitspraken van Rutte nogal onkundig over en in tegenspraak met zijn voorstellen voor sancties tegen Rusland. Zie de opmerking over oud vuil van voorgangers.
Citaat:

John Oomkes.
Den Haag.
De zussen Truus Menger-Oversteegen (90) en Freddie Dekker-Oversteegen (88), de strijdmakkers van Hannie Schaft, hebben gistermiddag een zeldzaam hoge onderscheiding gekregen. Premier Rutte spelde de nog levende kopstukken van het Haarlems verzet het Mobilisatie-Oorlogskruis op.
De zusters Oversteegen ontvangen de onderscheiding voor hun jarenlange inzet als leden van het Verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zij vormden samen met Hannie Schaft, het ‘meisje met het rode haar’, een groep van gewapende vrouwelijke verzetsstrijders. Dat was zeldzaam in een omgeving waarin vooral mannen de gewapende taken op zich namen. Premier Rutte heeft de gelegenheid te baat genomen om mogelijk oud vuil tussen zijn voorgangers en de uit communistische idealen opererende verzetsmensen op te ruimen. In zijn speech erkent Rutte dat de onderscheiding om meerdere redenen op zijn plaats is: „Het is niet minder dan een daad van historische rechtvaardigheid dat ik deze onderscheiding mag uitreiken." En: „U bent beiden heldinnen, een beter woord is er niet. En dat was u al op jonge leeftijd. Als meisjes nog. Vanuit ons perspectief is het nauwelijks te bevatten waar twee Haarlemse tieners aan het begin van de oorlog de moed vandaan haalden om zich aan te sluiten bij het verzet." Jeroen Pliester, voorzitter van de Stichting Nationale Hannie Schaftherdenking, die het initiatief heeft genomen om deze zelden uitgereikte onderscheiding te doen toekennen aan Truus en Freddie, dankt Rutte voor zijn inzet. Hij zegt namens de zussen Oversteegen dat zij dankbaar zijn, juist ook als voorbeeld voor de jeugd."
Desgevraagd zegt premier Rutte, als historicus, dat hij begrijpt dat de uitreiking een ultieme erkenning is voor verzetsmensen die in de jaren vijftig vaak nog met de nek werden aangekeken in het verzuilde Nederland, maar dat hij zich wil houden aan zijn officiële tekst. „Belangrijker is dat deze zussen een gezicht aan het verzet gaven voor jonge mensen, ook toen ik nog jong was." De twee zijn in hun sas. Ze zitten trots in een kamer van Algemene Zaken. Truus: „Dat-ie voorrang ver¬leent aan twee vrouwen, terwijl hij eigenlijk een rechtse figuur is. Dat is voor hem een geweldige stap." Fred¬die: „Dat vinden we samen."
Einde citaat.

Als antwoord hierop heeft een vriend van mij het volgende naar de redactie gestuurd in de hoop dat dit geplaatst zal worden. Met zijn toestemming hieronder zijn reactie.

Geachte redactie.

In “Interview” van John Oomkes d.d. 16 april 2014 schrijft hij vanuit onkunde en dat is voor de vorming van een juist historisch begrip funest voor jonge lezers.

De zusters Oversteegen zaten in een communistische verzetsgroep onder leiding van Frans van der Wiel.
Deze groep, hing, evenals de NSB, een dictatoriaal systeem aan, vertegenwoordigd door de CPN.
Een systeem dat via de democratische politieke middelen, trachtte van Nederland een Sovjet-Unie gelijkend land te maken.

Ik breng even in herinnering de verklaring van Paul de Groot, de secretaris der CPN in 1949, die luidde: “Dat als Nederland ooit in oorlog met de Sovjet-Unie zou geraken, de sympathie van de communisten aan de zijde der Russen zou staan”.
Het daarop volgende applaudisseren en gejuich deed denken als na de bekende redevoering van Goebbels en zijn vraag “ Wollt ihr den totale Krieg”.

Het gewapend verzet waar de verzetsgroep, en dus ook de dames Oversteegen, zo prat op gaan, bestond dan ook uit het vermoorden van ideologische tegenstanders.
De vele represailles echter die daarop volgden vergden niet hun levens maar wel de levens van veel andere verzetsstrijders.
Te denken valt o.a. de voor het gehele Nederlandse verzet zeer importante “Bankier van het verzet”, Walraven van Hall.
U weet geëxecuteerd bij de Jan Gijzenkade, 12 februari 1945, dankzij een moordende en voor eigen gebruik rovende communistische groep die ook onder Frans van der Wiel viel.

Een topper van onmenselijkheid en minachting voor andermans leven levert hijzelf. Daar schiet Frans van der Wiel zonder oorlogsnoodzaak de Duitse Oberfeldwebel Bamberger van de Duitse medische dienst in de rug. Er wordt dan wel gesproken over een” liquidatie”, maar het was een zinloze moord gevoed door redeloze haat. De gevolgen zijn dramatisch. Niet voor Frans, maar voor de 109 mensen die opgepakt worden en weggevoerd. En ook voor de 10 joden, socialisten en communisten die op 2 februari 1943 gefusilleerd worden. En Frans van der Wiel zweeg, was te laf om zelf de consequenties te nemen, die hij wel liet nemen door o.a. zijn drie (3) communistische kameraden uit IJmuiden, Piet Weij, Simon Warmenhoven en Roelof Strengholt.

Midden 1943 ontstond een overkoepelende organisatie, de Raad van Verzet, die allerlei verzetsgroepen wilde vertegenwoordigen en de acties coördineren.
Ook de groep van Frans van der Wiel, dus ook de gezusters Oversteegen, was daarin vertegenwoordigd, maar probeerde al gauw de leiding over te nemen wat bij de andere groepen tot problemen leidde.

Op bevel vanuit Londen moesten eind 1944 alle grote verzetsorganisaties zich bundelen in de nog te vormen Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten, de NBS, dus een militaire organisatie.
Na de voltooiing daarvan hadden dus alle verzetslieden die daar via hun verzetsgroep officieel lid van waren een militaire status.

De dienstplichtige mannen en de beroepsmilitairen die in 1940 gemobiliseerd waren geweest en ook de daarop volgende oorlogsdagen meemaakten hadden recht op het Mobilisatie-Oorlogskruis, MOK, die na aanvraag verleend werd.
De voorwaarden ter verkrijging van een MOK werd door de Koningin uitsluitend gewijzigd opdat ook de militairen/burgers van het reeds eind 1945 opgeheven NBS als voormalig militair m/v ook het MOK konden aanvragen.

Het is dus een gewone militaire onderscheiding en zeker niet “Een zeldzaam hoge onderscheiding” zoals John Oomkes het euforisch verwoord.
Het wordt verleend voor “Werkelijke militaire dienst gedurende de periode 1939-1945” en niet voor bepaalde verzetsdaden.
In de rangorde van de Nederlandse onderscheidingen heeft het ook niet een hoge plaats.
Het “Ereteken voor Orde en Vrede” bijv. uitgereikt zonder aanvraag en kosten, aan o.a. de Haarlemse militairen die in voormalig Ned. Indië dienden, staat vele plaatsen hoger.
Voor verzetswerk was er wel het Verzetsherdenkingskruis, het VHK. (1980) voor nog levende verzetsmensen.
Voor overleden verzetsmensen en organisaties was er het Verzetskruis dat postuum werd verleend.

De gezusters Oversteegen hebben niet het VHK toegekend gekregen, is niet aangevraagd of is niet verleend.

Dat premier Rutte meer verstand heeft van bezuinigingen dan van historie is duidelijk na zijn uitspraak dat ”De uitreiking een ultieme erkenning is voor verzetsmensen die in de jaren vijftig nog met de nek werden aangekeken in het verzuilde Nederland…..enz..”
Heeft Rutte weleens gehoord van de andere vrouwen die ter dood waren veroordeeld en naar KZ Sachenhausen te Oranienburg afgevoerd werden om uit het directe zicht van het Nederlands verzet daar gefusilleerd te worden..
Reina Prinsen Geerligs, Truus van Lier en Nel Hissink-van den Brink vonden daar in 1943 de dood door fusillering.
Ook Esmée van Eeghen, ook de wed. van kapitein C.F. van den Berg, mevr. C.J. van den Berg-van der Vlis en ook de op 4 mei 1945 ’s avonds doodgeschoten Amsterdamse koerierster zijn dappere vrouwen die niet vergeten mogen worden.
Indien nog gelovig, gedenk hen in uw gebeden.

Groeten van Qwas.

[platoz]

Grote dank voor het plaatsen. Het geeft een hoop opheldering en duiding. Ik ben eveneens weer een stuk wijzer geworden.