Ad blocker detected: Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors. Please consider supporting us by disabling your ad blocker on our website.
BALKBRUG - Art Hawtin had niets gehoord of gezien toen zijn vliegtuig op 14 mei 1943 beschoten werd door een Messerschmidt 210. Pas nadat de piloot de bemanning had gesommeerd om eruit te springen wist hij wat er aan de hand was. "De twee stuurboordmotoren waren geraakt en we zouden neerstorten. Dus verliet ik, zonder verder na te denken, het vliegtuig." De Halifax bommenwerper kwam neer in een weiland bij Balkbrug, Hawtin zelf landde bij Dedemsvaart. Nu, 61 jaar later, is hij terug op de onheilsplek.
Hawtin heeft een ranch bij Beaverton, Ontario. Op die veehouderij leeft een zeldzame vogel, waarnaar Robert Wenting op zoek was. Omdat Wenting van origine Nederlander is, vroeg Art Hawtin naar de plaats Dedemsvaart in de hoop ooggetuigen van zijn crash in ‘43 te vinden. Toevalligerwijs woont Wentings tante op vierhonderd meter van de plek waar de bommenwerper is neergekomen. Die tante is Hilly Westerbaan, die zich in het verleden al vaker heeft ingezet voor de opvang van geallieerde oorlogsveteranen die ons land aandoen. Vrijwel direct werd een ontmoeting gearrangeerd, want de vliegenier wilde graag meer weten over de gebeurtenissen rondom zijn laatste vlucht in de Tweede Wereldoorlog.
Bijna een jaar na het eerste contact landde Hawtin, dit keer veilig, op Nederlandse bodem om de rampplek te bezoeken en te spreken met een van de ooggetuigen van destijds. Jan Nijensikkens woont nog steeds in Balkbrug. In 1943 was hij tien jaar oud toen hij het brandende vliegtuig zag neerkomen. Van zijn woonhuis aan de Zwolseweg is hij er direct heen gefietst, maar zag ter plaatse alleen het wrak en drie omgekomen bemanningsleden. Het vliegtuig lag in een weiland aan Den Kaat, in het buitengebied van Balkbrug. Vooral de aanblik van de slachtoffers was zeer traumatisch en Nijensikkens was dan ook zeer ontroerd door de ontmoeting met één van de vier overlevenden. Hawtins verhaal van 1943 eindigde in enkele Duitse kampen waar officieren gevangen werden gehouden. Na de bevrijding in mei 1945 keerde hij terug naar Canada. Sindsdien zocht hij wel naar mensen die Dedemsvaart kenden, maar nooit keerde hij terug naar Nederland.
Inmiddels is de navigator van de Halifax 82 jaar oud en 55 jaar getrouwd. Samen met zijn vrouw Noreen is hij voor een week in Balkbrug te gast bij Hilly Westerbaan. Hawtin heeft de crash al lang geleden afgesloten, maar vindt het bijzonder om nog eens terug te zijn op de plek waar voor hem de oorlog eindigde. "Toch denk ik dat het vooral voor de Nederlanders speciaal is dat ik hier ben", zegt de vliegenier. "Overal word ik als held onthaald." Vreemd is het wel voor Hawtin als hij bij het kleine weilandje staat waar zijn toestel is neergekomen. Een kuil in de hoek van het land herinnert nog aan de gebeurtenis. "Eigenlijk zou hier een soort gedenkteken moeten staan." Niet voor hem persoonlijk, maar voor de drie collega‘s die zijn omgekomen. Zij liggen begraven in Dedemsvaart, temidden van de andere oorlogsslachtoffers. Hoewel Hawtin heeft gesproken met een ooggetuige van destijds, had hij graag meer mensen willen spreken. "Maar dan had ik eerder moeten terugkeren. Veel mensen van toen zijn nu dood." De oud-vliegenier blijft nuchter onder alle aandacht en alle indrukken. "Net als toen, neem ik dit zoals het gaat." Een week verblijf is eigenlijk te kort, maar het werk op de ranch gaat voor. Daarom vliegt Hawtin dinsdag weer terug naar Canada, weer een ervaring in Nederland rijker.
