Pagina 1 van 1

Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 20 apr 2017, 10:05
door LDO
http://www.holscherrtv.nl/het-zijn-maar-duitsers

‘Wanneer jullie opduiken uit de vloed
Waarin wij ten onder zijn gegaan
Denk dan
Als jullie over onze zwakheden spreken
Ook aan de duistere tijd
Waar jullie aan ontkomen zijn’

BERTOLD BRECHT, ‘Aan hen die later werden geboren’

Het Deutsche Soldatenfriedhof in Ysselsteyn kende ik niet totdat ik er vorig jaar, door een wegomlegging, toevallig langs kwam. Uit nieuwsgierigheid zet ik mijn auto op de verder lege parkeerplaats om vervolgens een wandeling over de begraafplaats te maken. Mijn eerste indruk is die van een plek die rust en vrede uitstraalt. Zand erover lijkt ze te zeggen. De oorlog heeft hier zijn einde gevonden. Maar toch, terwijl ik rondloop, voelt het beklemmend. Een taboe dringt zich aan mij op: “de begraafplaats van de vijand bezoeken, zoiets doe je toch niet.”

De Tweede Wereldoorlog heeft Limburg een grote erfenis toebedeeld: bijna 40.000 graven van gesneuvelde militairen: 8.301 Amerikanen en 31.598 Duitsers. Mijn geboortedorp, Haelen, ligt precies tussen twee militaire begraafplaatsen in. De begraafplaats van Amerikaanse bevrijders en helden in Margraten ken ik al sinds mijn jeugd. We gingen er met school naartoe, ik hoorde veel verhalen over de heldendaden van de mannen en jongens die daar lagen, en ik wist dat mensen uit de buurt in de rij staan om voor de graven van deze soldaten te zorgen. Dat er even verderop in Limburg bijna vier keer zoveel Duitse militairen begraven liggen, dat wist ik niet eens.

Een wat opdringerige tuinman komt op me af en vraagt welk graf ik zoek. Ik heb geen idee wat of wie ik hier zoek. Tot mijn oog valt op een steen met de naam Bernardus Hölscher. Mijn naam! Toeval? Ik herinner me ineens dat ik vroeger wel eens gepest werd om mijn Duitse achternaam en dat ze me soms uitscholden voor smerige Pruus , of nog erger, ‘rotte Nazi’. Vreselijk vond ik dat. In mijn wereldbeeld als kind bestonden er enkel ‘goede’ Amerikanen en de ‘slechte’ Duitsers. En trouwens, mijn grootvader werd al vóór de Eerste Wereldoorlog geboren in de Haarlemmermeer…

Al lezend dwaal ik over deze grote open plek in een bos midden in de Peel. Zoveel dode Duitsers, zoveel jonge Duitsers. Tienduizenden kruisen met namen, rangen en datums of enkel de tekst Ein Deutscher Soldat. Hun levens gegeven voor de dwaze ideologie van een tiran. Geloofden ze zelf ook in die ideologie of werden ze domweg een oorlog ingejaagd die ze zelf helemaal niet wilden? Hier en daar liggen verse bloemen op de graven, knuffelbeesten, droogboeketten, lijstjes met een foto en werkjes van strijkkraaltje die onmiskenbaar gemaakt zijn door kinderhanden. Net als op een gewone begraafplaats. Maar wie zijn de bezoekers van deze graven? Wie rouwt er anno 2015 nog om de mannen en vrouwen die vochten aan de verkeerde kant?

Ruim zeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog lijkt het alsof de tijd veel heeft veranderd. Haatgevoelens van Nederlanders jegens Duitsers zijn voor een groot deel verdwenen en mijn Duitse achternaam wordt al jaren niet meer in verband gebracht met de oorlog. Maar toch zijn er ieder jaar rond 4 mei grote discussies rond het samen met Duitsers herdenken. Om maar te zwijgen over het rouwen om en herdenken van Duitse soldaten. Dat dat nog steeds een heikel thema is, blijkt ook meteen als ik het gastenboek van Ysselsteyn opensla: Deutsche Soldaten, Keiner weint um euch! Keiner! (Duitse soldaten, niemand huilt om jullie, niemand!). Wat is dit? Een noodkreet? Een constatering? Een verwensing? Zeventig jaar na de oorlog. Dit kan toch niet waar zijn. De tranen springen in mijn ogen bij het lezen van deze zin.

Ik besluit de begraafplaats regelmatig te gaan bezoeken om te zien wie de andere bezoekers zijn. Ik leer de Duitse beheerder kennen en Nederlanders die er met hun volle verstand voor hebben gekozen om graven van Duitse soldaten verzorgen. Ik kom er achter dat er in de loop der jaren dikwijls een hechte band is ontstaan tussen de Nederlandse grafverzorgers en de Duitse nabestaanden. Wie zijn die Nederlanders die zich bekommeren om de treurige erfenis van de voormalige vijand? Waarom doen ze dat?

En ik leer vooral veel Duitse mannen en vrouwen kennen, jong en oud. De één vervuld van trots, de ander vol met vragen en twijfels en sommigen nog altijd ziek van verdriet. Ze vertellen mij verhalen over de oorlog, over familietrauma’s, zoektochten, schuldgevoel… En de verwerking daarvan. Ik besef dat ik,net als veel Nederlanders, heel weinig weet over de emoties, de beleving van de Duitse nabestaanden. De oorlog werd verloren en in Duitsland werden vreselijke verliezen geleden, families verwoest, steden geruïneerd. Bovendien werd het land in tweeën gedeeld waarbij om het oostelijke deel een muur werd gebouwd. De emoties en trauma’s waarmee overlevenden en nabestaanden kampen zijn nog altijd groot. Ook na zeventig jaar lijkt het nog steeds moeilijk om als nabestaande van een ‘dader’ door het leven te gaan.

Voor mij zijn het nieuwe verhalen die mij aan het denken zetten over mijn eigen aannames, mijn eigen oordelen. En ze lijken me actueler dan ooit in een wereld waarin begrip voor anderen en ruimte voor nuance soms steeds meer op de achtergrond lijken te raken.

In Het zijn maar Duitsers wil ik deze bijzondere en pijnlijke verhalen met de wereld delen. De eerste generatie nabestaanden valt langzaam maar zeker weg en daarmee ook hun verhalen. Het is daarom zaak dat deze film snel wordt gemaakt.

vrijdag 5 mei 2017, 19:25 uur bij de NTR op NPO2 www.ntr.nl

+ herhalingen

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 20 apr 2017, 19:10
door patrickh
Bovenstaande tekst is prachtig geschreven, zeer goed verwoord door deze meneer!

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 21 apr 2017, 09:24
door svdwal
Prachtig.

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 29 apr 2017, 10:24
door agraaff
Het standpunt van de AFVN komt in de documentaire met ondergetekende als zegsman goed aan bod, maar helaas heeft Bart niemand van de Joodse gemeenschap benaderd en ik heb nagelaten op zo'n reactie aan te dringen, en dat is mijn fout. Maar desondanks zet de documentaire Ysselsteyn weer op de agenda, en de programmering door de NOS is uitstekend.
A. Graaff

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 05 mei 2017, 20:53
door Edgar
Zeer indrukwekkende documentaire.

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 08 mei 2017, 17:31
door Der Blitz
Mooie en complete documentaire die geen extra reacties behoefd. Toont aan dat zulke plaatsen op heden noodzakelijk zijn. Heeft duidelijk zijn nut om het verleden niet te vergeten, en de haat voor die geschiedenis te kunnen laten rusten.

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 08 mei 2017, 22:42
door ike75
Is er een stuk tekst door de mods verwijderd?

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 08 mei 2017, 23:03
door Proos
Een stuk tekst, inderdaad. We hebben er met twee moderators naar gekeken maar begrepen niet wat er stond, maar wel dat het emotioneel geladen was. Dergelijke berichten worden verwijderd. We werden er door een oplettend forumlid n.b. op gewezen.

Graag zien we nette berichten met enige vorm van inhoud. Aangezien dit topic niet over moderators gaat, is mijn verzoek om ontopic verder te gaan over het onderwerp: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'.

Het is niet ons gebruik om elke moderatoractie te vermelden, omdat het niet inhoudelijk is en meestal alleen de plaatser aangaat.

Terug on topic, dank!

Re: Documentaire Ysselsteyn 'Het zijn maar Duitsers'

Geplaatst: 16 jul 2017, 11:39
door Kim
Het standpunt van de AFVN kwam goed aan bod inderdaad. Persoonlijk vind ik het jammer voor de AFVN dat dit hun spreker is. Hij doet me namelijk denken aan hetgeen hij tegen is: nazi's. En wel omdat de toon en houding op mij kortzichtig en niet empathisch overkomt. Vastgebeten in een zaak, eenzijdige kijk en het verkondigen van 1 waarheid! Ook een beetje a la de heer Wilders.
Bij mij zijn de andere verhalen blijven hangen. Met name die over de Nederlandse man met zijn Oost Duitse gasten na de val van de muur. Dat sterkt mij in het geloof dat goede, empathische mensen bestaan!

Ik begrijp het standpunt van de AFVN mbt het ontbreken van een Joodse spreker in de docu. En ik kan ook begrip opbrengen voor als men een scheiding van het kerkhof zou willen: de echte nazi's naar Duitsland verplaatsen. En de rest mag blijven.
Toch vind ik het goed dat het is zoals het is. Om verschillende redenen die hier in het topic al gegeven zijn. Laten we vooral niet vergeten!
Ik werd er zelf stil en emotioneel van, toen ik voor het eerst voet zette op de begraafplaats. Zoveel zinloze doden, zoveel families en gezinnen voor niks verwoest.... tuurlijk liggen er ook mannen die vochten voor een ideologie. Maakt niet uit welke. Toch indrukwekkend en een mooie docu!