Mein Kampf te bestellen op internet
Geplaatst: 26 jan 2005, 17:53
Gepubliceerd op: 26 januari 2005
Door: Arjan Dasselaar
Mein Kampf wordt ook op internet gecensureerd, maar is desondanks eenvoudig te verkrijgen. Zestig jaar na de bevrijding van het vernietigingskamp Auschwitz is het boek dat de wereld had kunnen waarschuwen voor de Holocaust nog altijd verboden.
Mein Kampf, Hitlers politieke pamflet uit 1924, mag in Nederland niet verkocht worden. Het boek geeft een vroege schets van Hitlers gedachtegoed, die het schreef tijdens zijn opsluiting in Landsberg. Daarvoor had Hitler en zijn nationaal-socialistische partij NSDAP vergeefs geprobeerd de macht te grijpen tijdens een putsch in München. Een briljant geschreven boek is het niet. Dat blijkt wel uit de oorspronkelijke titel, die Viereinhalb Jahre gegen Lüge, Dummheit und Feigheit luidt.
Rechten
Een Nederlander die zelf tot deze conclusie wil komen, moet daarvoor nogal wat moeite doen. Het uitgeven van Mein Kampf is namelijk knap lastig. Een beroep doen op de vrijheid van drukpers en meningsuiting (artikel 7.1 en 7.3 van de Grondwet) heeft geen zin. De Nederlandse staat bezit de rechten van de enige Nederlandse vertaling die er is: Mijn Kamp van NSB’er Steven Barends uit 1939.
Nieuwe vertaling
Uitgeverij Ridderhof uit Ridderkerk kwam er in 1974 achter hoe serieus de Nederlandse staat zijn rechten neemt. Ridderhof bracht een heruitgave van de Barends-vertaling op de markt. Ridderhof werd vervolgd én veroordeeld, het niet-verkochte deel van de oplage in beslag genomen. Diverse exemplaren van deze druk zijn echter nog in omloop. Eén ervan ligt bij de auteur van dit stuk.
Een nieuwe vertaling maken zou kunnen, maar daarvoor is toestemming nodig van de Duitse deelstaat Beieren, die eigenaar is van de rechten op de Duitse versie. Beieren echter heeft al net zo’n hekel aan het boek als Nederland. Bovendien, ook al zou Beieren toestemming geven, dan nog is het pleit niet gewonnen. Behalve het drukken is ook het handelen in Mein Kampf verboden, en wel op grond van artikel 137e van het Wetboek van Strafrecht. Kort samengevat verbiedt dat het zaaien van haat.
In 1997 antwoordde de toenmalige minister van Justitie Winnie Sorgdrager op Kamervragen van D66 dat een wetenschappelijk geannoteerde versie van Hitlers boek legaal zou kunnen zijn, als de uitgever zich dan ook maar in het voorwoord expliciet distantieerde van de inhoud. Maar aangezien Sorgdrager vond dat de rechter na publicatie maar moest bepalen of zo’n boek door de beugel kon, is het niet verwonderlijk dat nog geen uitgever de gok heeft durven wagen. Nog even los van de auteursrechtelijke problemen waarmee zo’n uitgever geconfronteerd zou worden.
Kopen in het buitenland
De Nederlandse censuur strekt zich uit tot over de landsgrenzen. Internetboekhandel Amazon weigert bijvoorbeeld het boek, legaal in de VS, naar Nederland te versturen. Niet dat het bedrijf eerlijk is over deze politiek. Pas wanneer de bestelling afgerekend wordt, roept de Amazon-site ‘ho’ en meldt diplomatiek: ‘This item can’t be shipped to your destination.’ Amazon geeft nergens een reden, en twee verzoeken tot uitleg aan Amazon leveren eerst een ontwijkend antwoord op, en daarna een verwijzing naar ‘een programmeerfout’ die echter na enkele dagen om mysterieuze redenen nog niet is opgelost en zich ook tot meerdere versies van het boek blijkt uit te strekken (zie screenshot).
Antiquarisch
Toch hoeft dit niemand ervan te weerhouden om een exemplaar in bezit te krijgen. Het kopen of het in bezit hebben van reeds bestaande exemplaren Mein Kampf of Mijn Kamp is namelijk niet strafbaar. In de praktijk wordt niet opgetreden tegen antiquariaten die het boek om goede redenen, zoals bijvoorbeeld wetenschappelijk onderzoek, verkopen.
Via de site Antiqbook is het daarom niet moeilijk om een exemplaar te bemachtigen. Een zoektocht via deze site levert een gebonden exemplaar in twee delen op bij antiquariaat De Rijzende Zon uit Tilburg, die daar 116 euro voor vraagt. De Rijzende Zon stelt wel een eis: de potentiële koper moet een gemotiveerde, handgeschreven brief sturen waarin hij uitlegt waarom hij het boek wil bezitten. Het recht om niet tot verkoop over te gaan, wordt voorbehouden.
Op internet
Over ruim tien jaar wordt de discussie vanzelf overbodig. Het auteursrecht op Mein Kampf vervalt namelijk op 31 december 2015. Tot die tijd kan men zich behelpen met websites waarop het boek integraal staat. In het Engels, weliswaar, en veelal op neo-nazisites, bijvoorbeeld op Crusader. Het ietwat ironische resultaat van het censuurbeleid is dus dat de historisch geïnteresseerde burger zich aan eigentijdse rassenhaat moet blootstellen om die uit het verleden te kunnen duiden. Met dank aan de goedwillende Nederlandse overheid.
Bron: Planet
