onbekende Nederlandse Jas

[MauritsH]

Al een tijdje verzamel ik naoorlogs militair materiaal. Kort geleden kwam ik echter een veel oudere uniformjas tegen. Reden genoeg om me tot dit forum te wenden. Het lijkt me dat de jas van voor 1912 is. Verdere informatie heb ik echter niet. De jas staat niet op naam en er is geen verwijzing naar een regiment. De knopen zijn glad en op de kraag lijken geen emblemen gezeten te hebben.

Ik ben benieuwd of we wat meer te weten kunnen komen

[Erik]

Jas M.1905, Buitenmodel. Dit model werd doorgedragen tot 1918.
Fraai!
Onderofficier.

[MauritsH]

Was het gebruikelijk voor onderofficieren om een buitenmodel te hebben?

[Erik]

Is niet helemaal bekend, er is veel minder documentatie over dan tijdens de grijze periode. Zo weet ik niet of er kleedgeld werd uitbetaald.
Wel is het niet heel ongebruikelijk. Omdat echte richtlijnen ontbreken zie je veel fantasie in de uniformen (en eigenlijk tot 1940 toe), zo zijn de zakken met blinde plooi absoluut niet voorgeschreven maar gewoon op wens van de opdrachtgever toegevoegd. En ik heb het wel gekker gezien!

Knap jasje, mooi! Waar komt-ie weg?

[MauritsH]

Ik kwam de jas tegen tussen de carnavalskleding op marktplaats . De verkoper wist weinig over de jas of over de drager. Hij wist dat de persoon voor wie het uniform gemaakt is in 1893 in Zuid-Limburg geboren is, maar een naam wist de verkoper helaas niet.

[Erik]

....Hij wist dat de persoon voor wie het uniform gemaakt is in 1893 in Zuid-Limburg geboren is, maar een naam wist de verkoper helaas niet.

Als betrokkene in 1893 is geboren, is hij in 1913 onder dienst gekomen en kan-ie een jaar later sergeant zijn. In 1913 onder dienst = grijze uniform 1912. Waarom zou hij dan graag een BM M1905 willen hebben? Maar het rare is: het zou kunnen kloppen!
De jas is gemaakt in Apeldoorn. Na wat zoeken (ik ben namelijk ook heel nieuwsgierig) vond ik dat Johannes Haas kleermaker was in Apeldoorn, met als eerste vermelding 1910 en laatste vermelding 1915! Joh. Haas was toen zelf vrij jong, geschat wordt (want niet zeker) dat hij geboren is te Heino tussen 1887 en 1889. In 1911 kreeg hij een kind (was het jaar ervoor getrouwd) wat in sept. '15 overleed en daarvan is ook de laatste vermelding van zijn beroep.
Uw grote vrind is facebook! Want daar vond ik zijn adres terug!

Hoofdstraat 152

Bouwjaar: 1906
Architect: J.A. Wijn

Ook dit pand is gebouwd in opdracht van de bakker M.J. Vonk.

De eerste winkelier die we hier vonden was Johannes Haas, kleermaker. Hij kwam op 15 april 1909 vanuit Deventer naar Apeldoorn en woonde aan de Kanaalstraat. In 1913 is hij hier werkzaam als kleermaker.
Rond 1930 is er op dit adres de kunsthandel van J. Minderman gevestigd. Verder nog: J. Bos, "Het Kunstnijverheidshuis", hij had het alléénverkoop van Delfst blauw van de “Porceleyne Fles”, opgericht in 1653, daarna de boek- en kantoorboekhandel van T. Nawijn.

Waar de fam. Haas nu is, heb ik niet nagevonden. Kindje dood op 3,5 jarige leeftijd in 1915, heeft hij bedroefd de streek verlaten?

In ieder geval weten we nu dat
1. de opdrachtgever inderdaad mogelijk dezelfde is als jouw zegsman vertelde;
2. kleermakerij Joh. Haas in ieder geval actief is geweest tussen 1909 en 1915.

[MauritsH]

Mooi speurwerk! Ik ben ook geprobeerd wat meer te weten te komen over Johannes Haas. In de stadsarchieven van Apeldoorn kom ik een Johannes Haas tegen die op 1 oktober 1882 in Heino is geboren. 21 maart 1903 komt hij uit Borne naar Apeldoorn en anderhalf jaar later gaat hij in Deventer wonen. Daarnaast is zijn beroep ook nog eens kleermaker. Hier een link naar het document: https://archieven.coda-apeldoorn.nl/det ... id=5195558.
Johannes Haas staat op de 5e regel

Als betrokkene in 1893 is geboren, is hij in 1913 onder dienst gekomen en kan-ie een jaar later sergeant zijn.

Kon je in die tijd pas vanaf 20 jaar het leger in?

[Erik]

Dat is dezelfde Haas. In 1909 woont hij weer in Apeldoorn. In oktober 1911 krijgt hij een kind (Richardus) die in 1915 overlijdt. Het Geldersch Archief toont aan dat hij en zijn vrouw (Maria Vugts) samen aangifte doen van zowel de geboorte als het overlijden.
In 1957 is een Joh. Haas in Apeldoorn gestorven maar ik heb geen link of het dezelfde is.

Ja, opkomst voor de dienst was in het jaar dat je 20 werd, in heel Europa gebruikelijk. Beroepsofficieren konden als puber al naar de KMA. Vlak voor WO2 is de opkomstleeftijd teruggebracht naar 18 jaar en dat is gebleven.
Jouw sergeant was wel gesteld op het blauwe pak! Het leger liep al in grijs uniform maar waarschijnlijk was hij een van de mannen die nog niet gekleed was (gekleed kon worden)
Ik denk ook dat jouw sergeant beroepsmilitair was en dus, net als de politie, kleedgeld kreeg. Hij was ook, als zuidlimburger, geplaatst op de Veluwe (in die tijd waren de dialectverschillen zo groot dat men elkaar niet kon verstaan) en dat is ook een aanwijzing dat hij beroeps was. Een aanwijzing, geen bewijs. Als dienstplichtige was hij waarschijnlijk eerder bij de infanterie in Maastricht geplaatst geweest. Daarnaast: dienstplichtigen verdienden al niet veel, dan ga je geen BM-tje laten maken! Dan koop je van je karige stuivers liever een biertje in de cantine!