Wat weet de jeugd nog over de oorlog?

[asjemenou]

Vanmiddag werd er aan de deur gebeld bij mijn ouders. Er stond een Marokkaans meisje voor de deur. Ik schatte haar leeftijd op een jaar of 14. Ze vroeg aan mijn vader: "Meneer, ik moet een vragenlijst over de oorlog invullen voor school maar ik snap er niks van. Kunt U mij misschien helpen?" Mijn vader bood het Marokkaanse meisje aan om even binnen te komen zodat hij haar kon helpen. Ik was op dat moment bij mijn ouders dus mijn vader riep mij erbij en zei: "Ik heb een leuk klusje voor je, typisch iets voor jou. Kan jij dat meisje even helpen met haar huiswerk?!"
Het huiswerk/de vragenlijst betrof een 27-tal vragen over de oorlog. Aangezien het voor mij niet moeilijk was om de vragen te beantwoorden besloot ik haar te helpen. Het waren vragen zoals; Was Nederland neutraal in de oorlog? Waren er Nederlanders die blij waren met de Duitse inval? Wat betekent het woord collaboratie enz.
Op een gegeven moment vroeg het Marokaanse meisje aan mijn vader: "Heeft U de oorlog meegemaakt meneer?" "Ja" antwoorde mijn vader "Ik heb de oorlog meegemaakt maar ik heb niet al soldaat gevochten daar was ik nog te jong voor." "En U mevrouw?" vroeg het meisje aan mijn moeder. "Ja" antwoordde mijn moeder "Ik heb de oorlog ook meegemaakt maar ik was ook nog heel jong toen." "En U meneer?" vroeg het meisje aan mij. Ik was nogal verbaasd dat ze dat aan mij vroeg. Ik zei tegen haar: "Nee, daarvoor ben ik veel te jong. Ik heb de oorlog niet meegemaakt." Daarop vroeg ik aan het meisje: "Die vragen over de oorlog kunnen je ouders je daarbij niet helpen?" Het meisje antwoordde: "Nee, mijn ouders weten helemaal niks van de oorlog." "Hoe lang wonen je ouders al in Nederland?" vroeg ik haar. Ze antwoordde dat ze dat niet precies wist alleen dat haar vader langer in Nederland woonde dan haar moeder. Ik vroeg haar ook of dat ze wel eens meer les op school kreeg over de oorlog. Volgens haar zeggen was dat niet zoveel. Ik vertelde haar over de tijd dat ik op school zat dat wij elk jaar zo rond de tijd van Dodenherdenking en Bevrijding les kregen over de oorlog. En dat er ook altijd wel een expositie/tentoonstelling gewijd was aan de oorlog.
"Is dat echt zo?" vroeg het meisje aan mij. "Ja" zei ik; "Dat wordt tegenwoordig niet zoveel meer gedaan, zo'n expositie." "Nee" zei het meisje: "Dat zal wel niet. Ik heb zoiets ook nog nooit gezien." "Zou je er heen gaan? Als er een tentoonstelling over de oorlog zou zijn hier in de stad?" vroeg ik haar. "Misschien wel." zei ze: "Maar ik vind het niet zo interessant."
Mijn vader die het verhaal zo eens aan hoorde zei: "Toen ik op school zat, zo vlak na de oorlog toen ging je gezamenlijk met de hele school naar het oorlogsmonument op 4 mei. En iedereen had de vlag halfstok hangen op Dodenherdenking. En voor de 2 minuten stilte werd het verkeer stil gezet door de politie in het hele land. Toen was het nog echt stil. En op Bevrijdingsdag had ook iedereen nog de vlag buiten hangen."
We werkten de vragenlijst gezamenlijk door. Het meisje bedankte mij en mijn vader voor het helpen van het invullen van de vragenlijst.
Na dat ze vertrokken was, had ik een discussie met mijn vader. De discussie ging over wat de jeugd van tegenwoordig weet over de 2e wereldoorlog.
Mijn vader, voor de oorlog geboren, is uiteraard opgegroeid met verhalen/herinneringen uit de oorlog. Ook al heeft hij de oorlog als kleine jongen meegemaakt hij kan het zich herinneren. Ook heeft hij de familieleden gekend die in de oorlog zijn gesneuveld. Dit respect voor herdenking heeft hij dan ook aan mij doorgegeven. Zelf heb ik ook nog de familieleden gekend, die destijds actief aan de oorlog hebben deelgenomen. Ik heb hun verhalen uit de eerste hand.
Terugkomend op het Marokkaanse meisje. Uiteraard neem ik het haar niet kwalijk dat ze eigenlijk niets weet over de oorlog. Ook haar ouders neem ik het niet zozeer kwalijk. Tenslotte hebben deze mensen hun roots ook niet hier in Nederland maar in Marokko. Waarschijnlijk weten ze niet eens wie Willem van Oranje was, of Michiel de Ruyter. Of wat er precies in 1600 gebeurd is.
Is dit eigenlijk niet een taak voor de overheid, of het onderwijs om de jeugd te onderwijzen in onze vaderlandse geschiedenis? Het gezegde luidt; Wie zijn verleden niet kent, begrijpt zijn heden niet.
Misschien is de vaderlandse geschiedenis niet belangrijk genoeg meer om nog te onderwijzen. Immers de laatste oorlog in Nederland is alweer bijna 62 jaar geleden afgelopen.
Misschien overdrijf ik een beetje met mijn reactie maar heb ik daarom destijds meegewerkt aan tentoonstellingen over de oorlog en de bezetting. Is de jeugd (afgezien van de jeugdige leden op dit forum dan) niet meer geïnteresseerd in de vaderlandse geschiedenis of vind de overheid het niet meer nodig om de jeugd nog te onderwijzen in vaderlandse geschiedenis?
Een aantal jaren geleden was ik in het noorden van Frankrijk. In een klein stadje. Tijdens een wandeling door het stadje kwam ik langs een oorlogsmonument. Bij het oorlogsmonument stonden een aantal kinderen en een oudere man. Aan de gebaren van de oude man kon ik zien dat hij iets vertelde aan de kinderen. Ik begreep dat de oude man een oorlogsveteraan moest zijn en dat hij daar over vertelde. Op z'n borst droeg hij een aantal medailles.
Dit voorval vertelde ik aan de eigenaar van het hotel waar ik op dat moment verbleef. Deze zei mij dat dit heel gewoon was in Frankrijk dat veteranen op scholen hun verhaal vertellen aan de leerlingen. Een verschil in cultuur?

[rik3445]

Hoi,
Ik denk het wel, ik denk dat het ook goed is om verteranen op school te vertellen, en niet alleen veteranen ook andere mensen die de oorlog van dichtbij of juist ver weg hebben meegemaakt. ( dichtbij: overlevende van de kampen bijvoorbeeld, ver weg: kinderen die opgroeide in een neutraal gezin die alleen last hadden van de schaarste. En ik zelf zou het ook leuk vinden als er iemand op school kwam vertellen over de oorlog (in dit geval). Veel kinderen uit mijn klas weten er ook te weinig van. En natuurlijk weet ik ook niet alles van de vaderlandse geschiedenis.

[Charly1975]

Ik had het er pas terloops met een collega van me over. Haar reactie was: Als ze (de jeugd) het wil weten dan moeten ze het maar opzoeken via Internet.

Mijn vraag aan haar was: hoe moeten ze iets opzoeken als ze er nog nooit van gehoord hebben ?

Hoe het gesteld is met het besef is toch wel vorig jaar (of was het 2005) Jan Smit die dacht dat Dodenherdenking om 8:00 's morgens was....

[Mike.H]

Je krijgt echt wel WOII op school.. naar aanleiding daarvan kan je echt wel dingen opzoeken die je interessant vind..

[Dodo]

De Tweede Wereldoorlog is eigenlijk voor het vak geschiedenis een heel beperkt onderwerp. Je kan véél meer dingen halen uit de periodes voor de oorlog, of vlak erna. Politieke spanningen, economische malaise, globalisering etc. etc. Een oorlog komt nu simpelweg uit op vechten. Op mijn school word er aan de Tweede Wereldoorlog in het algemeen zo'n twee lesuren besteed. Méér heb je ook niet nodig.

De holocaust daarentegen word zo'n 2 maanden lang bestudeerd. Daarnaast komen er verschillende genocides komen aan bod.

Ik denk niet dat we ons de vraag moeten stellen waarom er zo weinig aan de Tweede Wereldoorlog word besteed, maar hoeveel je eigenlijk aan de Tweede Wereldoorlog kan besteden, en het dan ook voor in ieder geval een ruime meerderheid interessant kan houden. Dat is een stuk lastiger hoor!

[HMS Renown]

Het moet daarom geen tweede wereldoorlog zijn. Ze moeten de details van mij niet kennen van de slagen de bevelhebbers... Ze moeten gewoon de vreselijke kant van oorlog horen. Gewone soldaten die getuigen of gewone burgers die getuigen. En een van die onderwerpen is de holocaust en ik denk als ze beginnen over persoonlijke getuigenissen die ze met zoveel mogelijk geloofwaardigheid vertellen dat ze er wel aandacht voor hebben ( en daar zit BV een studiereis naar Breendonk aan vast )

[Leroy]

Ik ben toevallig een tijdje terug begonnen met het onderzoeken naar de Nederlandse geschiedenis. Tot mijn schrik kwam ik erachter dat ik te weinig wist over onze geschiedenis. En nu ben ik een soort van boekje aan het maken met alles erin over onze geschiedenis. Niet heel diepgaand maar wel oppervlakkig. En indien het me echt heel erg boeit kan ik me er altijd nog in verdiepen. Net zoals bij WO2.

Overigens, het word een .pdf bestand dus als er mensen geinteresseeerd zijn.

[Dodo]

Overigens, het word een .pdf bestand dus als er mensen geinteresseeerd zijn.

Even off-topic: ik zie 'm graag verschijnen! Misschien wel even fijn om weer even alles op een rijtje te hebben..

[Leroy]

Even off-topic (ook handig voor andere geinteresseerden). Het kan wel een tijdje duren. Maar zodra hij klaar is zul je hem zeker zien verschijnen! Ik wil hem namelijk zo compleet mogelijk maken. Denk dus maar aan een paar honderd bladzijdes.

[Daan S.]

Dit heeft te maken met de kwaliteit van het onderwijs, welke uitermate slecht is! Dit ligt dus inderdaad bij de overheid en bij de onderwijsinstellingen. Je hoort ook niet voor niets in het nieuws dat er grote groepen zijn met achterstanden op grammatica en wiskundig gebied.

Wat zal het zijn, de "zoek het maar uit" mentaliteit van de leraren?

[Dodo]

Dit heeft te maken met de kwaliteit van het onderwijs, welke uitermate slecht is! Dit ligt dus inderdaad bij de overheid en bij de onderwijsinstellingen. Je hoort ook niet voor niets in het nieuws dat er grote groepen zijn met achterstanden op grammatica en wiskundig gebied.

Wat zal het zijn, de "zoek het maar uit" mentaliteit van de leraren?

Het is een soort cyclus.
De leraren begrijpen steeds minder, waardoor ze minder kunnen uitleggen, de toekomstige leraren begrijpen hierdoor ook weer minder, en die kunnen dan nog minder uitleggen.. En zo gaat het maar door.

[Von Pratt]

Ik denk eerlijk gezegd niet dat het aan de kennis van de leerkrachten ligt... De fout ligt meer bij de leerplannen van het Ministerie van Onderwijs, denk ik, zij zorgen er immers voor dat men veel minder geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog moet opnemen in de lessen...

In het lager onderwijs heb ik meer tijd gespendeerd aan de historie van WO2 dan in het secundair onderwijs, toen kregen we slechts 2 lessen over dit onderwerp...en dit ging dan vooral over de jodenvervolging...

PS: Ik ben wel van België, maar van de Nederlandse geschiedenis ken ik zo goed als niets, dus ik ben wel benieuwd achter je boekje Leroy...

[Robin V]

De Tweede Wereldoorlog is eigenlijk voor het vak geschiedenis een heel beperkt onderwerp. Je kan véél meer dingen halen uit de periodes voor de oorlog, of vlak erna. Politieke spanningen, economische malaise, globalisering etc. etc. Een oorlog komt nu simpelweg uit op vechten. Op mijn school word er aan de Tweede Wereldoorlog in het algemeen zo'n twee lesuren besteed. Méér heb je ook niet nodig.

De holocaust daarentegen word zo'n 2 maanden lang bestudeerd. Daarnaast komen er verschillende genocides komen aan bod.

Laatste jaar in het Secundair onderwijs. Wat ik in mijn gehele schoolcarrière over WOII heb gezien.
-in één les (ong 45min) de gehele oorlog behandeld
-Holocaust enkel even vermeld (en dat voor een christelijk geïnspireerde school)

Ik kan hieruit concluderen dat het in België nog pijnlijker ligt dan bij jullie in Nederland...

[Dodo]

De Tweede Wereldoorlog is eigenlijk voor het vak geschiedenis een heel beperkt onderwerp. Je kan véél meer dingen halen uit de periodes voor de oorlog, of vlak erna. Politieke spanningen, economische malaise, globalisering etc. etc. Een oorlog komt nu simpelweg uit op vechten. Op mijn school word er aan de Tweede Wereldoorlog in het algemeen zo'n twee lesuren besteed. Méér heb je ook niet nodig.

De holocaust daarentegen word zo'n 2 maanden lang bestudeerd. Daarnaast komen er verschillende genocides komen aan bod.

Laatste jaar in het Secundair onderwijs. Wat ik in mijn gehele schoolcarrière over WOII heb gezien.
-in één les (ong 45min) de gehele oorlog behandeld
-Holocaust enkel even vermeld (en dat voor een christelijk geïnspireerde school)

Ik kan hieruit concluderen dat het in België nog pijnlijker ligt dan bij jullie in Nederland...

Over de holocaust één lesuur? Dat vind ik eigenlijk schandalig. De grootste machinale massaslachting (en de enige) in de wereldgeschiedenis, en daar word één les over gegeven! Pff.. Waarom worden revoluties dan behandeld? Daar hebben we er in Europa veel meer van gehad, en er zijn meerdere overeenkomsten te vinden tussen verschillende revoluties. Brrr, schandalig.

[Charly1975]

Dodo het is volgens mij nog erger dan dat jij het leest: van de ongeveer 45 minuten dat er besteed is aan de gehele 2e WO is er eventjes aandacht geweest aan de Holocaust....

Dat is wat ik lees uit de tekst van Robin.