De Wilhelmus tijdens Wo2

[sniper snoop]

Ik heb Nederlanders op bezoek en we waren bezig over het volkslied. Toen ze hem hebben gezongen, stelde ik de vraag. Wie het niet ken, dit is een stukje van de Nederlandse volkslied.

Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed,
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood.
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd,
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd.

Was er tijdens de Tweede Wereldoorlog geen kritiek op het vet gedrukte deel? Ik ben eventjes benieuwd.

[iknowdintoo]

Het komt origineel van Dietsen, wat gewoon Nederlands betekent, voor zover ik heb begrepen. Of men dit in WO2 ook wist, is de vraag..

[Ruimteaapje]

Het gaat wel degelijk om Duitsen bloed. De tekst gaat nu eenmaal over Wilhelmus van Nassaue, beter bekend als Willem van Oranje. Van geboorte een Duitse edelman uit Dillenburg (deelstaat Hessen). En omdat het lied in de Eerste Persoon geschreven is zingt "Wilhelmus" dat hij van "Duitschen bloet" is. "Diets" is een middeleeuws woord voor volks en dat was Willem van Oranje niet.

Wilhelmus van Nassouwe
ben ik, van Duitsen bloed - ik ben Willem van Nassau van Duitse afkomst
den vaderland getrouwe
blijf ik tot in den dood - het (Hollandse) vaderland blijf ik tot de dood trouw
Een Prinse van Oranje
ben ik, vrij onverveerd, - ik ben een moedige prins van Oranje
den Koning van Hispanje
heb ik altijd geëerd. - de koning van Spanje toon ik de eer die hem als mijn vorst toekomt

Overigens is het het Wilhelmus (en niet de). Het "van Dietschen bloet" is voor en na de oorlog (tot midden jaren vijftig) inderdaad een tijdje gezongen uit afkeer tegen de nazi's maar daarna keerde het Duitschen bloet al snel weer terug in de tekst.

[sniper snoop]

Dus als ik goed begrijp, was de volkslied compleet niet correct voor de Nederlanders die tegen de Duitsers waren? Had ik wel verwacht.

[Jim]

Dus als ik goed begrijp, was de volkslied compleet niet correct voor de Nederlanders die tegen de Duitsers waren? Had ik wel verwacht.

Het betreft ook een volkslied en geen anti-duits lied. En daarbij is dit stukje slechts 1 (het eerste) couplet. Het volledige lied bestaat uit 15 coupletten. Geschreven in een tijd dat de grenzen in Europa er geheel anders uitzagen, ongeveer 450 jaar gelden. België bestond nog niet. De heersende koning was die van Spanje en hij beschouwde Nederland en Vlaanderen als een soort kolonie. Nederland had geen koningshuis.
Het is pas het officieel volkslied geworden in 1932.
Het zingen van dit betreffende couplet wordt beschouwd als verzet tegen de Duitsers. Dus in die zin gezien als "anti-Duits".
De Nederlandse nationaal socialische beweging had blijkbaar geen probleem met het Wilhelmus maar het eerste couplet werd schijnbaar niet gezongen. Ze hebben het in iedergeval in een van hun zangboekjes gepubliceerd.
De oorspronkelijke geschreven oud nederlandse tekst en de later aangepaste tekst.:
http://www.wilhelmus.nl/tekst.html

[special air service]

Hier dan nog even de 'oude tekst'.

Wilhelmus van Nassouwe
Ben ick van Duytschen bloet,
Den Vaderlant getrouwe
Blyf ick tot in den doot:
Een Prince van Oraengien
Ben ick vrij onverveert,
Den Coninck van Hispaengien
Heb ick altijt gheeert.

[Thom]

Duitsch en Dietsch heeft ook internationaal nogal wat gevolgen gehad in de buitenlandse aanschrijvingen.
De Nederlandse taal staat internationaal gezien bekend als als Dutch. Dit komt dan weer wél af van het woord Diets. Wat inderdaad volks betekent, zoals hierboven al terecht wordt aangegeven.
Duutsch (wat dus van het Dietsch komt) is een verzamelwoord voor de algemeen gesproken taal in het Midden en het oosten van Nederland c.q. de taal die verstaan werd door de gemiddelde Nederlander. Oorsprongkelijk liep de Dietsche-lijn langs de Kromme Rijn.
Duutsch kan dus eigenlijk gezien worden als het ABN van de 16e en in mindere mate ook 17e eeuw. Hierbij vielen ook Kleve en Bentheim in Duitsland. Dit waren ook Duutschers omdat de meeste Nederlanders ook hun taal kon verstaan..

De grenzen van het Diets waren tot ongeveer 1730 nog niet strict. Er was nog niet zo'n groot onderscheid tussen landen, dus "Duuts(ch)" sloeg op iedereen die je kon verstaan als je je eigen, gewone, taal sprak. Pas met de komst van het Nederlandse koningshuis en de opkomst van het vroege nationalisme, is men het Duutsch binnen de republiek als Nederlands gaan zien. De overige streken waar nog het oude Duutsch werd gesproken, was Duutschland. De mensen hier waren Duutschers. Wat nu nog steeds Duitsland en de Duitsers zijn.

Echter, de Engelsen waren niet onder de indruk van deze -toen nog vooral gevoelsmatige - splitsing, en is de Nederlandse taal altijd Duutsch blijven noemen. Maar dan op hun manier. Dutch.

Of de gemiddelde Nederlander zich voor de tweede oorlog afkeerde van de term "ben ik van Duitschen bloed" heb ik sterk mijn twijfels.
De Boeren Oorlog, waarin de Britten veel Nederlandse emigranten om zeep hebben geholpen, en hebben verjaagd van hun land, heeft ook in Nederland veel kwaad bloed gezet. Tijdens de besprekingen van Versailles, waarin onder andere Bastenaken Sankt Vith en Malmund (Malmedy) aan Belgie zijn toegewezen, heeft het belgische landsbestuur gehamerd op annexatie van Zeeuws-Vlaanderen, Zuid-Limburg en Brabant. Dit omdat de Nederlandse regering Duitse troepen via Steyn over Nederlands grondgebied liet terugtrekken. Een niet bindend referendum weest uit dat alleen de Maastrichtenaren liever bij Belgie hoorde dan bij Nederland. Zeeuws-Vlaanderen versterkte de band met Holland met een speciaal lied waarin de leus "Ben ik van Duitschen bloed" ook naar voren kwam. Engeland wimpelde het protest van Belgie af als onredelijk. Bang voor het idee dat Nederland door de Boerenoorlog Duits georienteerd zou raken.

[Moengoman]

Dat hele couplet is bedoeld om te benadrukken dat Willem van Oranje-Nassau een internationale achtergrond heeft. Oranje verwijst immers naar de Franse stad Orange, waar zelfs stadhouder Willem III - King William - nog over regeerde. Ik denk dus niet dat Nederlanders tijdens WO-2 problemen hadden met de frase "ben ik van Duitse afkomst". Zie ook Prins Bernhard.

[sniper snoop]

Ok dan, bedankt voor de antwoorden. Ik weet weinig van het volkslied (zelfs de onze ) maar dit moest ik toch eventjes weten.

[special air service]

Kurt zo is het mij ook duidelijker geworden waarom Twents en Duits zo veel op elkaar lijkt. Ik hield het er altijd op dat het komt door dat het grensgebied is. Dit is duidelijker.

Vandaag de dag kun je nog steeds met Twents goed redden in Duitsland. Soms toch best makkelijk.

[Ruimteaapje]

Je bent een Tukker uit Drenthe? I know, helemaal offtopic

[special air service]

Geboren en getogen Tukker, woon nu alleen in de kop van Drenthe.

Hoezo de vraag Ruimteaapje?

[Ruimteaapje]

Gewoon nieuwsgierigheid hoor. Ik zag Norg en lees dat je Twents spreekt

[special air service]

Laatste oftopic dan maar...

Niks mis mee hoor vragen mensen me vaker.

Tja, hier snappen ze soms niks van mij. Zelfs met de normaalste woorden (voor mij dan) staan ze me hier met grote ogen aan te kijken.

[Moengoman]

Geboren en getogen Tukker, woon nu alleen in de kop van Drenthe.

Je kraakt toch wel voor FC Twente? Eenmaal zullen we ....

Enigszins terug on-topic: de zinsnede "ben ik van Duitsen bloed" is hoe dan ook beter te verteren dan de racistische voorganger "Wien Neerlands bloed door d'aderen vloeit, van vreemde smetten vrij." Ik wil maar zeggen, het bloed van mijn zoon is voor 50% vreemd, in de zin van niet-Nederlands en niet-blank. Dat beschouw ik echter niet als een smet.