Economische gevolgen

[Gast]

Beste forumleden,

Voor mijn profielwerkstuk heb ik het over de rol van Engeland in de Tweede Wereldoorlog. Een van de deelvragen die ik gebruik is; wat had de Tweede Wereldoorlog voor economische gevolgen voor de Europese inwoners. Ik heb op het internet uiteraard al gezocht, maar ik kan geen specifieke informatie vinden over wat de oorlog met de verschillende economieën deed. Misschien weet iemand van jullie hier iets over te vertellen, of kan mij aanwijzen waar het op het internet staat. (misschien heb ik wel verkeerd gezocht) Ik hoop dat jullie me kunnen helpen. Alvast bedankt voor eventuele reacties.

Lars
5 Havo

[broeloe]

Goedendag Lars,

Allereerst bedankt voor de correcte Nederlandse spelling, dit is nog al een hot item op dit forum.

Je hebt een mooi onderwerp gekozen waar alleen wel enig speurwerk voor nodig is.
Jouw vraag over de economische gevolgen van de Tweede wereldoorlog is te vinden in een briljant boek van Paul Kennedy genaamd De wisselkoers van de macht.

Een voorbeeld hieruit is een gedeelte over de economisch-politieke gevolgen van WO2 voor GB (p. 408 en 409):

Hoewel de meeste Britten in 1945 deze vergelijking verontwaardigd van de zouden hebben gewezen, gaf ook het imago van hun land als grootmacht een vertekend beeld van de nieuwe strategische krachtsverhoudingen en was het daar voor de beleidsmakers in Londen psychologisch nog moeilijker zich aan de bescheiden Britse positie aan te passen. Het Britse rijk was van begin tot eind bij de Tweede Wereldoorlog betrokken geweest. Onder Churchill’s leiding was het zonder twijfel een van de ‘Grote Drie’ geweest. In militair opzicht hadden de Britten zich op zee, in de lucht en zelfs te land, veel beter geweerd dan in de Eerste Wereld oorlog. In augustus 1945 waren alle bezittingen van de koning-keizer, inclusief Hongkong, weer in Britse handen. Britse troepen en luchtmachtbases waren te vind in Noord-Afrika, Italië, Duitsland en Zuidoost-Azië. Ondanks zware verliezer beschikte de Royal Navy nog over 1000 slagschepen, bijna 3000 kleinere oorlogsschepen en bijna 5500 landingsvaartuigen. Het RAF Bomber Command was de op één na grootste strategische luchtmacht ter wereld. Maar zoals Correlli Barnett beklemtoond, was de overwinning’ niet

...synoniem met de handhaving van de Britse macht. De nederlaag van Duitsland [en zijn bondgenoten] was daarin slechts één factor, zij het een zeer belangrijke. Want ondanks de overwinning op Duitsland kon de Britse macht toch verloren gaan. Waar het om ging, was niet zozeer de ‘overwinning’ op zich, maar de omstandigheden waarin die overwinning was behaald, met name de situatie waarin Engeland zich daarna bevond...

De harde werkelijkheid was dat de Britten een bijzonder hoge prijs voor hun overwinning hadden moeten betalen. Hun goud- en dollarreserves waren uitgeput, er was een geweldige aanslag op hun machinepark gepleegd en ondanks een buitengewone mobilisatie van menselijke arbeidskracht en middelen waren de Britten, om de strijd te kunnen voortzetten, steeds afhankelijker geworden van Amerikaanse munitie, schepen, voedsel en andere voorraden. Tegenover die jaarlijks toenemende import stond een sterk dalende export, die in 1944 nog maar 31 procent van het volume van 1938 bedroeg. Toen in juni 1945 een Labour-regering aantrad, was een eerste stukken die zij onder ogen kreeg het verbijsterende memorandum van Keynes over het ‘financiële Duinkerken’ dat het land te wachten stond. Het kollosale tekort op de handelsbalans, de verzwakte industriële basis en de uitgebreide overzeese verplichtingen betekenden dat Amerikaanse hulp hard nodig was om de weggevallen Lend-Lease te vervangen. Zonder die hulp zou ‘een grotere mate soberrheid noodzakelijk zijn dan wij op enig moment tijdens de oorlog hebben ondervonden...’ De doelstelling om een ‘passend tehuis voor de helden’ te scheppen zou dus, net als na de Eerste Wereldoorlog, moeten worden bijgesteld. Tegen die tijd kon Groot-Brittannië onmogelijk meer als het politieke centrum van de wereld beschouwd.

Een ander leuk boekje betreft 100 feiten betreffende Groot-Brittannië's oorlogvoering uitgegeven door het Britse ministerie van voorlichting. Enkele passages hieruit:

Het verbruik van boter, vers vlees, suiker en vers fruit, samen genomen, is per hoofd der bevolking vrijwel gehalveerd.

Het gemiddelde verbruik van margarine, vlees in blik, aardappelen en meel, samen genomen, bedraagt per hoofd der bevolking ongeveer een derde meer dan voor den oorlog.

Voor de oorlog was het verbruik van eieren drie en een kwart per hoofd en per week. In 1943 was er voor de volwassen burgers iets meer dan één ei per week beschikbaar,dat is minder dan het zesde deel van wat er in 1939 beschikbaar was.

Voor elke tien stuks kleren, die in 1938 gekocht werden, werden er in 1943 5,5 gekocht.

Voor elke tien paar schoenen en laarzen, die in 1938 werden gekocht, werden er in 1943 slechts 7,3 gekocht.

Voor elke tien stuks meubelen en meubilair, die in 1938 gekocht werden, werden er in 1943 slechts 2,3 gekocht.

Voor elke tien stuks aardewerk in 1938 aangekocht, werden er in 1943 3,3 gekocht.

Voor elke tien auto’s of’ rijwielen, die in 1938 werden aangekocht, werden er slechts 1,1 in 1943 aangekocht.

Tot de artikelen, die niet meer vervaardigd werden, behoorden: auto’s, koelkasten, piano’s, stofzuigers en grasmaaimachines.

Voor elke 27 gemakkelijke stoelen en divans, die voor de oorlog werden aangemaakt, wordt er thans maar één vervaardigd.

De vervaardiging van koffers, valiezen, enz., is minder dan 1/8ste van voor den oorlog.

Afgezien van het transport van mineralen en steenkool is het gewicht aan door de spoorwegen vervoerde goederen sinds 1938 vrijwel verdubbeld.

De regering gaf in 1943 ruim viermaal meer uit da n in 1938, en vrijwel al deze uitgaven werden ter dekking van de oorlogskosten gedaan.

In 1943 betaalde het Britse volk twee en een half maal meer Inkomstenbelasting als in 1938.

De btw op bier steeg van 2,5% (1938) naar 7,5% (1944)
De btw op sigaretten steeg van 5,5% (1938) naar 19% (1944)

Groot-Brittannië bezit minder schapen, varkens en pluim- vee, omdat de import van veevoeder verminderd is. Het aantal varkens is minder dan de helft van voor den oorlog. Onderstaande cijfers geven de mate van vermindering aan:
Schapen en lammeren :
1939: 26,900,000
1944 20,300,000
Varkens:
1939 4,400,000
1944 1,900,000
Pluimvee:
1939 74,400,000
1944 55,200,000

De toevoer van vis is minder dan een derde van hetgeen deze voor den oorlog was—en dit is de reden :—Van de diepzee trawlervloot is 66 procent in oorlogsdienst en van de stoomdriftervloot 75 procent. Bovendien zijn tal van motorvaartuigen, die vroeger voor de visserij gebezigd werden, eveneens in oorlogsdienst.

Andere economische gevolgen zijn:
Door de mobilisatie van werkbare mannen neemt het arbeidspotentieel af en de demografische druk toe. Dit compenseerde men door vrouwen aan het werk te zetten.

Doordat er geen handelsverkeer mogelijk was tussen het Europese vasteland en de rest van de wereld ontstond er een tekort aan grondstoffen en producten die niet in Europa werden verbouwt of gedolven. (denk aan chocola, rubber, aardolie, exotische vruchten en specerijen .......)

De mobiliteit nam af doordat:
a: de Duitsers de meeste auto's en vrachtauto's vorderden.
b: brandstof tekorten.
c: (dit geldt vooral voor Frankrijk en Duitsland) belangrijke bruggen en verbindingen werden gebombardeerd.
d: veel treinverkeer werd gebruikt voor militaire doeleinden.
Je moet hierbij wel onthouden dat de graad van mobilisatie lang niet zo hoog was als heden ten dage. Voor de meeste mensen stond een auto voorlopig op de verlanglijst. Het goederentransport over lange afstand leunde daarom zwaar op de binnenvaartschepen.

Terug bij Engeland: De Tweede wereldoorlog heeft de ondergang van het Britse rijk versneld, die in de Eerste wereldoorlog in werking was gezet.

[broeloe]

Kijk ook eens hier naar:
http://en.wikipedia.org/wiki/Home_front ... rld_War_II
http://en.wikipedia.org/wiki/War_economy

[Gast]

Beste Broeloe,

Hartstikke bedankt voor de informatie, ik ga het zeker gebruiken. Als ik nog een vraag heb hoop ik dat jullie deze weer net zo snel en duidelijk willen beantwoorden. Nogmaals bedankt!

Lars

[Atarax]

Ik weet niet in hoeverre dit nog relevant is maar ik kan volgende boeken nog aanraden:

- The Nazi Economic Recovery door R.J. Overy (1982)
- Economic Diplomacy and the Origins of the Second World War (1980)
- In Command of France (1978)

Deze boeken gaan niet over de economische gevolgen, wel over de economie tijdens de tweede wereldoorlog. En aangezien ecnonomie logica is, kan je via de economische informatie die in deze boeken wordt gepresenteerd (defensie-, oorlogsuitgaven van verschillende landen) naderhand tot een vaststelling komen.

[Sasa]

Mensen,

Mijn profielwerkstuk, gaat over de opbouw van de economie na de tweede weredoorlog.
Kan iemand mij misschien een klein opzetje geven, om een mooi begin te maken?

Met vriendelijke groet,

Sasa,
(5 Havo)