Achtergrondinformatie
Vandaag, 12 juli, ging mijn volgende uitstap richting Tielt.
In Tielt, vindt je veel herinneringen aan de meidagen van 1940 en de bevrijding op 8 september 1944 door de 1e Poolse Pantserdivisie onderleiding van Generaal Maczek.
Tielt had tijdens de Tweede Wereldoorlog geen echte militaire betekenis, maar toch kreeg de stad in mei 1940 het zwaar te verduren onder Duitse bombardementen.
Vanaf 26 mei begonnen de zwaardere bombardementen, waaronder de Sint-Pieterskerk in vlammen opging.
Relatief bleef het rustig in Tielt tijdens de bezetting, uitgezonderd enkele sabotageacties van het verzet.
Op 8 september 1944, was het dan zover.
Nadat men zonder slag of stoot Ardooie, Zwevezele, Wingene en Pittem heeft kunnen bevrijdden, zaten er nog Duitse troepen in Tielt.
Tielt was een knooppunt van wegen die de Duitsers maar al te graag wilden verdedigen.
Toen de Polen aankwamen, kwam een grote menigte op straat.
De ‘trottoirs’ konden het aantal toeschouwers niet aan, men werd genoodzaakt om op de straat te staan.
De bevolking gooide met bloemen naar de Poolse tanks, toen iemand opmerkte dat het Polen waren riep hij/zij ‘Vive la Pologne!’.
De Poolse troepen gingen in de volgende straat, alles was stil, luiken waren gesloten.
Het was inderdaad verdacht stil, de Duitsers gingen over tot een verassingsaanval.
Maar door de inzet van tanks, werden de meeste Duitsers uitgeschakeld.
Hiervoor moesten 8 Polen het leven lieten (momenteel begraven op de begraafplaats van Tielt) en wederom 25 Duitsers.
De Tieltse inwoners betreurden 5 doden.
Na de bevrijding, defileerde het verzet (zij hadden ook een taak weggelegd bij de bevrijding van Tielt) en begroette Generaal Maczek de Tieltse inwoners vanuit het gemeentehuis samen met de burgemeester en z’n staf.
Vandaag de dag bevinden er zich enkele bezienswaardigheden die de bevrijding herdenkt zoals het bevrijdingsmonument met de Sherman tank, het standbeeld van Maczek, de Stanislasspoort, 2 herdenkingsplaquettes, de militaire begraafplaats en het bezoekerscentrum waar men meer informatie krijgt over de bevrijding van Tielt.
In hetzelfde pand waar het Bezoekerscentrum ‘Mulle de Terscheuren’ zich bevindt, kan men in de Dienst voor Toerisme de kaart voor de Erfgoedwandelroute kopen die langs de bovenstaande bezienswaardigheden loopt.
Foto’s bij voorgaande tekst
De route die de Eerste Poolse Pantserdivisie heeft gemaakt tijdens de bevrijding van West- en Oost-Vlaanderen.
Een Poolse tank in actie. Let op de granaatinslag op het belfort.
Na de bevrijding, ‘defileerden’ de rest van de Poolse tanks. Ondertussen is er al wat meer volk opgedaagd na de strijd en zijn de Belgische vlaggen van de zolder gehaald.
Ook het verzet kreeg een taak bij de bevrijding van Tielt. De plaatselijke bevelhebber van het Geheim Leger, Joseph Baert, werd neergeschoten door de Duitsers tijdens de slag om Tielt.
Na de slag, kwam generaal Maczek de Tieltse bevolking bezoeken. Hij begroette het volk toe samen met zijn staf en de burgemeester. Maczek werd op 17 december 1944 tot ereburger benoemd.
Duitse krijgsgevangenen na de strijd.
Bezienswaardigheden
Het begin van de tour, begon met het bezoek aan het bezoekerscentrum ‘Mulle De Terscheuren’. In het bezoerscentrum kan je een korte film bekijken over de bevrijding van Tielt en kan men op een interactief scherm de hele geschiedenis van Tielt raadplegen (waaronder WOII).
Hierna bezocht ik de begraafplaats van Tielt. Op deze begraafplaats staat er een monument voor Politiek gevangenen en liggen hier Belgen en de gesneuvelde Polen begraven.
De Poolse gesneuvelden worden na de strijd begraven.
De Poolse graven nu.
Toen dat er na de Tweede Wereldoorlog in Lommel een Poolse begraafplaats werd opgericht, zouden deze graven worden verhuist naar Lommel. De burgemeester, protesteerde tegen de ‘verhuizing’ van de graven en hierdoor kan men dus nog altijd de graven in Tielt bezichtigen.
Verder vindt je op de begraafplaats ook de graven van gesneuvelde Belgische soldaten tijdens de Achttiendaagse veldtocht, verzetslieden en politiek gevangenen. Verder zijn er ook Franse en Belgische graven uit de Eerste Wereldoorlog.
Een onbekende soldaat, gesneuveld tijdens de meidagen van 1940.
Zoals vermeld staat er ook een monument voor de politiek gevangenen die gestorven zijn in concentratiekampen.
Daarna ging mijn tocht verder naar het bevrijdingsmonument en Sherman Tank.
Op het bevrijdingsmonument, staat er wat meer informatie over de bevrijding van Tielt en de afgelegde route van Normandië tot Wilhelmshaven.
De Poolse Sherman Tank werd 35 jaar na de bevrijding van Tielt officieel ingehuldigd door Generaal Maczek hemzelf.
Na het bezoek aan het bevrijdingsmonument, ging mijn tocht verder naar de Stanislaspoort. Bovenaan de poort staat de patroonheilige van Polen: Stanislas. De poort is opgedragen aan de Poolse strijders en de verzetslieden die de bevrijding van Tielt hebben mogelijk gemaakt. Er bevinden zich zo’n 4 herdenkingsplaquettes in de poort.
Daarna ging mijn tocht verder naar het Polenplein. Hier bevindt zich een plaquette voor 2 gesneuvelde Poolse militairen die in hun tank sneuvelden nadat een Duitse soldaat een granaat in de tank gooide vanuit het gebouw waar de plaquette zich bevindt.
De door de granaat gedode soldaat en luitenant rusten nu op de gemeentelijke begraafplaats.
Bij datzelfde plein, staat er een standbeeld(je) van generaal Maczek. Op het standbeeld staat de afgelegde route en het logo van de Poolse Pantserdivisie.
Als allerlaatste, bezocht ik de plaats waar soldaat Lesniewsky door een Duitse scherpschutter sneuvelde. Zijn helm, waardoor de dodelijke kogel doorheen ging, kan je momenteel bezichtigen in het bezoekerscentrum.
Bronnen foto's van toen:
- TAGHON, Peter. België 44: De Bevrijding. Tielt, Lannoo, 1993, pag. 99.
- http://www.polishwargraves.nl/bel/tielt.htm
- http://www.brukselanato.polemb.net/inde ... ocument=78
- http://www.memorial-montormel.org/?id=70
Zo dit is het einde van mijn tour.
Groetjes,
Jente
