Wat denkt Poetin op D-day?

[Old guy]

Door Dik Verkuil, redacteur NOS

Wat zou president Poetin denken als hij op 6 juni in Normandië bij de herdenking van D-day is? Waarschijnlijk weinig positiefs. In Russische ogen kwam de invasie van Normandië te laat en hebben de westerse geallieerden de Russen tegen nazi-Duitsland de kastanjes uit het vuur laten halen.

Dat standpunt is niet onbegrijpelijk. D-day kwam inderdaad nogal laat; op een tijdstip dat er in de strijd aan het oostfront al miljoenen Sovjetsoldaten waren gesneuveld.

Historici zijn het er niet over eens of een succesvolle invasie veel eerder mogelijk was geweest, maar in elk geval hadden de Amerikaanse generaals het eerder gewild.

De topgeneraals Marshall en Eisenhower drongen vanaf begin 1942 aan op een invasie in Noord-West-Europa. Ze hadden er gedetailleerde plannen voor. Volgens hen zouden de VS er in april 1943 klaar voor zijn. Maar de Britse premier Churchill wilde niet en president Roosevelt koos tegen zijn eigen generaals in partij voor zijn Engelse vriend.

Weke onderbuik
Churchill geloofde niet in een aanval in Noord-Frankrijk. Daarbij speelde mee dat de Britten waren getraumatiseerd door de Eerste Wereldoorlog, toen de strijd om Noord-Frankrijk tot een ongekende massaslachting had geleid.

Churchill wilde zich richten op de Middellandse Zee. Belangrijk argument voor hem was dat de beheersing van de Middellandse Zee essentieel was voor het koloniale imperium. En Churchill dacht dat de vijand kwetsbaar was in wat hij 'de weke onderbuik van Europa' noemde.

Fanatiek
Churchill haalde Roosevelt over mee te vechten in Noord-Afrika, en vervolgens in Italië. Nadat de Duitsers in Noord-Afrika verslagen waren, staken de Britten en Amerikanen in juli 1943 over naar Sicilië, met een grote landingsoperatie die het voorbeeld werd voor D-day.

Zoals gehoopt, viel in Italië het fascistische regime van Mussolini. Maar helaas vochten de Duitsers in Zuid-Italië fanatiek door, en was het bergachtige terrein in hun voordeel. De geallieerden bleven steken. Dat was desastreus voor Churchills plannen, die de illusie had dat de geallieerden via Noord-Italië zouden kunnen doorsteken naar Wenen.

Junior Partner
Churchills positie werd ook verzwakt doordat de Amerikaanse strijdkrachten, die eerst nog de junior partner waren geweest, inmiddels de Britten overvleugelden. Bovendien drong Stalin steeds nadrukkelijker aan op een tweede front in West-Europa. Hij verweet Roosevelt en Churchill dat zij de Russen het alleen lieten opknappen tegen Hitler.

Roosevelt wilde Stalin te vriend houden, en koos nu zijn kant tegen Churchill. Bovendien hadden de Amerikanen en Britten inmiddels zo'n overwicht in de lucht, dat ook Churchill moest toegeven dat een aanval in Noordwest-Europa kansrijk was.

Bloedig

De slag om Normandië werd voor de Britten en Amerikanen de bloedigste operatie van de Tweede Wereldoorlog. Toch is het waar dat hun dodental mager afsteekt tegen de enorme verliezen van het Rode Leger.

Naar schatting verloren in de Tweede Wereldoorlog 11 miljoen Sovjetmilitairen het leven, terwijl er 'slechts' 144.000 Britse en vrijwel even veel Amerikaanse militairen sneuvelden. Poetin zal daaraan mogelijk denken als hij in Normandië staat. Maar er is ook een andere kant. Als de Amerikanen en Britten een jaar eerder waren geweest, hadden misschien zij, en niet de Russen, Polen en andere landen in Oost- en Midden-Europa bevrijd. Dan hadden de Russen niet meer dan 40 jaar over die landen kunnen heersen.

Bron: Nos.nl
http://nos.nl/artikel/657040-wat-denkt- ... -dday.html

[Auke]

Mooi dat een westerse journalist het aandurft om de slachtofferaantallen in perspectief te plaatsen. Op D-Day vielen aan beide zijden in totaal ongeveer 5400 doden - tijdens de slag om Stalingrad vielen er 150 dagen lang iedere dag 10.000 doden. Ook daar zal ik morgen even aan denken.

[Jan Klaassen]

Churchill geloofde niet in een aanval in Noord-Frankrijk. Daarbij speelde mee dat de Britten waren getraumatiseerd door de Eerste Wereldoorlog, toen de strijd om Noord-Frankrijk tot een ongekende massaslachting had geleid.

Speelt dat mee? Kan me dat niet voorstellen eigenlijk, of althans bijna niet - ik denk eerder dat de Blitzkrieg van 1940 en de Dieppe Raid van 1942 hieraan ten grondslag waren... Churchill was een slimme man, die had ongetwijfeld al lang door dat het geen herhaling van 1914-1918 zou kunnen worden.

Als de Amerikanen en Britten een jaar eerder waren geweest, hadden misschien zij, en niet de Russen, Polen en andere landen in Oost- en Midden-Europa bevrijd. Dan hadden de Russen niet meer dan 40 jaar over die landen kunnen heersen.

Quatsch! Ze hebben juist grote delen van Midden-Europa bevrijd! Praag bijvoorbeeld, grote delen van Tsjechië daarmee. Die Russische overheersing kwam er, omdat tijdens de oorlog al afspraken over invloedssferen zijn gemaakt - niet omdat gekeken werd wie nu precies waar stond, aan het eind van de oorlog.


Al met al is het sowieso onzin dat over D-Day wordt gesproken als de "beslissende slag" van de Tweede Wereldoorlog (wat zo'n beetje alle "westerse media" maar wat graag doen).

[Auke]

Quatsch! Ze hebben juist grote delen van Midden-Europa bevrijd! Praag bijvoorbeeld, grote delen van Tsjechië daarmee. Die Russische overheersing kwam er, omdat tijdens de oorlog al afspraken over invloedssferen zijn gemaakt - niet omdat gekeken werd wie nu precies waar stond, aan het eind van de oorlog.

Die invloedssferen waren afgesproken tijdens de Conferentie van Jalta in februari 1945, toen het Rode Leger reeds Hongarije en Polen had ingenomen. Doordat het Rode Leger het grootste deel van Europa in handen had en drie keer zo groot was als de westelijke geallieerde legers samen had Stalin een sterke onderhandelingspositie. Als de westelijke geallieerden eerder in Normandië waren geland of wellicht vanuit Italië sneller noordwaarts waren getrokken, dan hadden ze in Jalta ongetwijfeld meer zeggenschap gehad.

Praag is trouwens niet door de Amerikanen bevrijd, maar door de Sovjets (3e Stoottroepenleger).

[Jan Klaassen]

Praag is trouwens niet door de Amerikanen bevrijd, maar door de Sovjets (3e Stoottroepenleger).

I stand corrected, foutje van mijn kant

[Jim]

Het staat buiten kijf dat de Sovjets grote verliezen leden. Echter een deel is wel terug te leiden naar de bevelhebbers zelf.
-Ze hadden een grote gebrek aan output voor wapens en munitie en allerlei ondersteunende middelen.
-Gebrek aan opleiding bij officieren en manschappen zorgde ervoor dat er pijnlijke verliezen werden geleden. Bij Stalingrad werden grote groepen arbeiders met een wapen richting de Duitsers gestuurd. Deze hadden nauwelijks kans tegen een getraind leger dus niet vreemd dat vele van hen in grote getale afgeslacht werden.
-Genoeg overwinningen gebeurde omdat men grote verliezen accepteerde. Er waren zeker grote verbetering qua opleiding bewapening en tactieken na mate de oorlog vorderde.

En hoewel ik over de generaals van de Sovjet zijde niet al te veel weet kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat grote zorgen over de verliezen niet echt iets was wat ze vervelend vonden. Dus achteraf klagen dat je grote verliezen hebt geleden,komt mij dan over als krokodilletranen.
-Daarbij kwam dat Stalin vrij actief zich bemoeide met strategische beslissingen en dat dit de nodig verliezen met zich meebracht. Hij sloeg adviezen van Zhukov in de wind en deze verliezen mogen de Sovjets zichzelf aanrekenen.

[Auke]

Dat is een interessante vraag die eigenlijk wel een eigen topic verdient.

Wat betreft je eerste punt: de productiecapaciteit van de Sovjets had inderdaad lange tijd nodig om goed op gang te komen. Op enkele vlakken was het Rode Leger zelfs afhankelijk van Lend-Lease-hulp uit de VS. Zo kreeg de Sovjet-Unie 100.000 degelijke Studebaker-trucks die volop werden ingezet als artillerietrekkers en als onderstel voor de Katjoesja-raketwerpers.

Over het algemeen bekommerden Sovjetgeneraals zich wel degelijk om hun troepen en deden ze hun best om deze zo efficient mogelijk in te zetten, maar het probleem is dat de top van het Rode Leger tot ver in de oorlog bestond uit vriendjes van Stalin uit de tijd van de Revolutie en de Burgeroorlog. Figuren als Vorosjilov, Boedjonny, Sjaposjnikov en Koelik waren blijven hangen in de cavalerie-mentaliteit van twintig jaar eerder en waren volkomen incompetent als leden van het hogere kader. Stalin zelf keek niet op een mensenleven meer of minder en zijn naasten namen deze houding over. Ook Zjoekov behoorde tot deze groep; tijdens en na de oorlog werd er een heldencultus rondom hem in stand gehouden, maar tegenwoordig lopen de meningen behoorlijk uiteen over de vraag of hij eigenlijk wel getalenteerd was - als je een man maar genoeg troepen geeft weet hij zijn militaire doelen wel te bereiken. Op divisieniveau, waar behoorlijk wat getalenteerde, jongere generaals zaten, werden zinloze aanvalsbevelen nogal eens als verspilling van mensenlevens beschouwd. Sommigen van hen hadden de moed om dergelijke bevelen te negeren, ook al betekende dat ontheffing uit functie of erger.

Gebrekkige training speelde ook een belangrijke rol. Niet alleen waren veel getalenteerde officieren tijdens de grote zuiveringen van de jaren '30 geëxecuteerd en duurde het door de massale verliezen in de eerste twee oorlogsjaren enige tijd voordat het Rode Leger beschikte over een uitgebreid kader van ervaren en goedgetrainde officieren, de training tijdens de oorlog was ook erg kort en haalde nooit het niveau van bijvoorbeeld de Wehrmacht. Ook werden cadettenbataljons door wanhopige generaals regelmatig gebruikt om gaten in verdedigingslinies te dichten, wat een kostbare verspilling van toekomstige officieren was.