Beroep op jullie kennis

Algemene vragen over de Tweede Wereldoorlog; ook bedoeld voor ongeregistreerde forumbezoekers.
Plaats reactie
Vraaagie

Beroep op jullie kennis

Bericht door Vraaagie »

Goedenavond allen,

Zoals de titel al zegt zou ik graag beroep willen doen op jullie kennis. Zelf weet ik maar weinig over de oorlog en Duits beheers ik ook niet.

Mijn opa is jong overleden en over zijn rol in de oorlog is ook weinig bekend. Ik heb het Rode Kruis en CABR aangeschreven maar bij die laatste komt hij niet in de archieven voor.

Volgens het Rode Kruis archief zou hij in mei 1945 in Perrusson, Frankrijk zijn geweest. Deze info stond op een Displaced Persons kaart. Meer info hebben zij niet. Zij adviseerde mij om contact op te nemen met Arolsen Archives.
Van hen heb ik een aantal documenten ontvangen over mijn opa.

1. Op de 'Card file of persecutees in the later French zone...' staat het volgende: von 31.5.43 om Arb. Amt Ravensburg L.holl.No 33 - Kruis: Ravensburg Land: Wurt. Unterschrift des Burgemeisters: exploit'
Eigenlijk zegt mij het allemaal niets. Kan iemand hier iets wijs uit worden?

2. 31-5-43 is hij naar Maybach-Motorenbau gegaan. Hij verbleef toen, zoals alle andere mensen op de lijst, in Friedrichshafen.
Weet iemand meer te vertellen over de fabriek, omstandigheden, beeldmateriaal, films docu's of wat dan ook?

3. in 1944 komt hij voor op de 'Prison lists from Feldkirchen prison' Er staat bij vermeld ".... am 2.4.1944 von Gestapo Bregenz, Ubernommen am 7.3.1944 von Lendrat Feldkirch."
Ik heb niets kunnen vinden over een gevangenis in Feldkirchen. Ook zie ik wel 5 verschillende plaatsen die Feldkirchen heten op Google Maps. Iemand enig idee welke plaats hier precies bedoeld wordt? Is er meer bekend over de Gestapo uit Bregenz? En wat is Lendrat Feldkirch?

4. Als laatst komt hij voor op de 'Registration card of Marstetten-Aitrach county Wangen' Waarop het volgende staat vermeld: einzungs- u meldetag: 30.4.45 Wohnung: Kasernengasse 7, Gewerbeschule - am 30.4.1945 angemeldet von: Marstetten-Aitrach, Kr.Wangen - om: august unbekannt, abgemeldet noch: Ohne Abmelding verzorgen'
Weet iemand waar of wat Kasernengasse 7, gewerbeschule is of was en wat was er in Marstette-Aitrach? Ook fabrieken o.i.d.?

Alvast hartelijk dank!
Gebruikersavatar
asjemenou
Moderator & Beste Avatar 2009
Moderator & Beste Avatar 2009
Berichten: 4861
Lid geworden op: 26 apr 2005, 16:35
Gegeven: 55 keer
Ontvangen: 98 keer

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door asjemenou »

Hallo Vraaagie,

Kan ik uit je verwoording opmaken dat je opa tijdens de oorlog dwangarbeider in Duitsland is geweest?
Voor een goede uitleg van de omschrijvingen kun je beter nogmaals contact opnemen met de Arolsen Archives.
Ga serieus om met het WOII forum. Dan houden we het forum voor alle leden interessant!
Bart FM Droog
Lid
Berichten: 24
Lid geworden op: 22 apr 2020, 23:01
Gegeven: 21 keer
Ontvangen: 8 keer

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door Bart FM Droog »

Vraaagie schreef: 1. Op de 'Card file of persecutees in the later French zone...' staat het volgende: von 31.5.43 om Arb. Amt Ravensburg L.holl.No 33 - Kruis: Ravensburg Land: Wurt. Unterschrift des Burgemeisters: exploit'
Eigenlijk zegt mij het allemaal niets. Kan iemand hier iets wijs uit worden?
Dit betekent zoiets als: indexkaart van vervolgden in de latere Franse bezettingszone [in Duitsland], op 31 mei 1943 geregistreerd door Arbeidsbureau [Arb. Amt] Ravensburg "L. holl. No. 33"[waarschijnlijk 33ste Nederlander aldaar].

'Kruis' zal 'Kreis' zijn (zoiets als gemeente), 'Land: Wurt'- Land: Württemberg (het tegenwoordige Bondsland).
'Unterschrift des Burgemeisters' = handtekening van de burgemeester.
Vraagie

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door Vraagie »

asjemenou schreef:Hallo Vraaagie,

Kan ik uit je verwoording opmaken dat je opa tijdens de oorlog dwangarbeider in Duitsland is geweest?
Voor een goede uitleg van de omschrijvingen kun je beter nogmaals contact opnemen met de Arolsen Archives.
Bedankt. Heb dit gedaan. Wegens de drukte kan het maanden tot een jaar duren voor je antwoord krijgt.
Ik hoopte hier alvast iets wijzer te worden. :P
Vraagie

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door Vraagie »

Bart FM Droog schreef:
Vraaagie schreef: 1. Op de 'Card file of persecutees in the later French zone...' staat het volgende: von 31.5.43 om Arb. Amt Ravensburg L.holl.No 33 - Kruis: Ravensburg Land: Wurt. Unterschrift des Burgemeisters: exploit'
Eigenlijk zegt mij het allemaal niets. Kan iemand hier iets wijs uit worden?
Dit betekent zoiets als: indexkaart van vervolgden in de latere Franse bezettingszone [in Duitsland], op 31 mei 1943 geregistreerd door Arbeidsbureau [Arb. Amt] Ravensburg "L. holl. No. 33"[waarschijnlijk 33ste Nederlander aldaar].

'Kruis' zal 'Kreis' zijn (zoiets als gemeente), 'Land: Wurt'- Land: Württemberg (het tegenwoordige Bondsland).
'Unterschrift des Burgemeisters' = handtekening van de burgemeester.
Hartelijk dank! Is Ravensburg of Württemberg later een Franse bezettingszone geworden?
Bart FM Droog
Lid
Berichten: 24
Lid geworden op: 22 apr 2020, 23:01
Gegeven: 21 keer
Ontvangen: 8 keer

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door Bart FM Droog »

Württemberg was deels door Frankrijk, deels door de VS bezet. Ravensburg lag in het Franse deel.
Zie https://www.themaparchive.com/allied-oc ... -1945.html en Google Maps.
Norry
Lid
Berichten: 32
Lid geworden op: 24 apr 2020, 13:09

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door Norry »

Jouw Opa is hoogst waarschijnlijk meegegaan met de verplaatsing van de werkzaamheden voor Maybach in 1943, van Friedrichshafen naar de voormalige papier fabriek, Göppinger Papierfabrik G. Krum, te Aitrach.
Hier kon Maybach, in 1943 net buiten het bereik van de bommenwerpers, doorgaan met het produceren van motoronderdelen.
Onafhankelijk van elkaar vertelden verschillende hedendaagse getuigen over de huisvesting van krijgsgevangenen of gedeporteerden die de laatste jaren van de oorlog voor lokale of buitenlandse bedrijven in Aitrach werkten.
Aitrach is een kleine plaats in de Duitse deelstaat Baden-Württemberg, en maakt deel uit van het Landkreis Ravensburg. De plaats ligt dicht bij de Oostenrijkse grens.
Volgens informatie van mevrouw Hermine Heller had het bedrijf Maybach uit Friedrichshafen een deel van de productie van 1943 tot het einde van de oorlog verhuisd naar de voormalige papierfabriek in Marstetten. Ca. Honderden buitenlandse arbeiders uit acht verschillende landen zouden daar hebben gewerkt. Ze waren gehuisvest in de oude gymzaal van Marstetten, verder in speciaal gebouwde kazernes en waarschijnlijk ook in de voormalige agrarische gebouwen ten zuidoosten van de fabriek. Volgens mevrouw Heller zorgde de directeur van Friedrichshafen voor de maaltijden van de arbeiders. Mevrouw Geißler en haar dochter Hermine kookten voor de Maybach-arbeiders, in het Gasthaus Löwen, en in het kleine huis ten zuidoosten van de herberg.
Verdere gevangeniskampen bevonden zich in een grindgroeve van de Marstetten-grindwerken en in de heraldische vallei tussen Aitrach en Aitrach-kanaal. Zoals Ottmar en Karl Münsch, zonen van meesterschoenmaker Josef Münsch, uitlegden, bestonden de kampen uit kazernes, waar volgens hen voornamelijk krijgsgevangenen uit Rusland leefden. Volgens een schriftelijke notitie uit 1989 van de voormalige huisbewaarder Josef Knittel, die zich in het gemeentelijk archief bevindt, werkten de gevangenen in de oorlogsjaren 1944/45 voor het Bosch-bedrijf uit Stuttgart voor de vervaardiging van bewapening. In het kamp in het Wappental is naar verluidt een slaaphut, een waslijn en een toilet geweest. De gebroeders Münsch waren van mening dat hier meer was dan alleen een Barak. De Russische gevangenen moesten werken voor de Reichsbahn-grindwerken. Nadat het werk was gedaan, werden ze teruggebracht naar het kamp. Toen de geallieerden binnenkwamen, werd het kamp (in het Wappental) in het geheim afgebroken ', vervolgt Josef Knittel. De hedendaagse getuigen benoemden de landen waar de buitenlandse arbeiders of krijgsgevangenen in de genoemde kampen vandaan kwamen en waar ze hun werk anders deden. Volgens mevrouw Heller woonden er ongeveer tien Franse krijgsgevangenen in het Wappental, terwijl Josef Knittel opnieuw schrijft over Franse gevangenen die als dwangarbeiders in de papierfabriek werden vastgehouden. Karl Assfalg, zoon van voormalig burgemeester Assfalg, was van mening dat de buitenlandse gevangenen die in de oude sportschool waren gehuisvest, overdag in de grindwerken werkten. Een derde, groot kamp met krijgsgevangenen bevond zich in Obermuken, direct achter de laatste boerderij in het Aitrach-district aan de Weg naar Lautrach. Zowel Hildegard Dodel, die vaak in de buurt van deze boerderij in Unterermuken was, als Karl en Ottmar Münsch noemden dit kamp. Naar hun mening kwamen de gevangenen voornamelijk uit Rusland en de Balkan. De werkplaats van de gevangenen lag buiten het district Aitrach. Ze werden gebruikt bij de bouw van het Schnall-reservoir en de bijbehorende elektriciteitswerken. Zoals Ottmar Münsch zich herinnerde, was de kampmanager berucht om zijn bijzonder meedogenloze regiment. Het voedsel voor de gevangenen in het kamp moet erg weinig zijn geweest, want er was een geschil tussen de ontvangers over het voedsel, bijvoorbeeld toen buren voedselgeschenken gaven meende ze dat het ministerie dit moest doen. Op de avond van een begrafenis brachten twee gevangenen in het kamp de doden - meestal meerdere - op een karretje met twee bewakers naar de begraafplaats van Aitra. Daar werden ze door dominee Kaiser in het donker begraven, zodat de bevolking hier niet van op de hoogte was.
Waarom ziet u wel de splinter in het oog van uw broeder, maar merkt u de balk in uw eigen oog niet op?
Gebruikersavatar
asjemenou
Moderator & Beste Avatar 2009
Moderator & Beste Avatar 2009
Berichten: 4861
Lid geworden op: 26 apr 2005, 16:35
Gegeven: 55 keer
Ontvangen: 98 keer

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door asjemenou »

Goede aanvulling.
Ga serieus om met het WOII forum. Dan houden we het forum voor alle leden interessant!
Norry
Lid
Berichten: 32
Lid geworden op: 24 apr 2020, 13:09

Re: Beroep op jullie kennis

Bericht door Norry »

Nu heb ik het vermoeden dat de Kazernengasse 7, oftewel kazernesteeg 7, een doorgang was tussen meerdere kazernes gebouwd als onderkomen voor de dwangarbeiders in Aitrach.
Na de oorlog zijn de kazernes opgeruimd en de Kazernengasse was niet langer meer een steeg.
De voormalige papier fabriek, Göppinger Papierfabrik G. Krum, is ook gebombardeerd.
De Gewerbeschule, of handelsschool, zal waarschijnlijk ook een gymzaal hebben gehad waar ook dwangarbeiders waren gehuisvest, te lezen in de uiteenzetting hierboven.
Er was nog een Kazernengasse waar dwangarbeiders waren gehuisvest, echter deze was in Wenen-Oostenrijk waar alleen Italiaanse vrouwen waren ondergebracht. Deze valt af.

Niet ver van het plaatsje Aitrach ligt de plaats Ochsenhausen waar een straat Kazernengasse heet en ook een nummer 7 bestaat. Dit is een woonhuis.
Informatie over aldaar gehuisveste dwangarbeiders heb ik niet gevonden.

Ten tijde van het Nationaal Socialisme was het Internierungslager Brederis, Kreis Feldkirch, een RAD kamp oftewel Reichsarbeitsdienst.
De Reichsarbeitsdienst was een organisatie die door nazi-Duitsland was opgezet om de werkloosheid terug te dringen, analoog aan de werkverschaffing die in Nederland was opgezet.
Hier werden politieke gevangenen gedwongen tot arbeid.
Het Interneringskamp raakte op een gegeven moment zo vol dat de leefomstandigheden erbarmelijk werden.
Misschien is dit het kamp waar je opa was ondergebracht voor de werkzaamheden bij de Maybach fabriek voordat hij naar Aitrach moest vertrekken.

De geallieerde luchtaanvallen, 27 op 28 april 1944, op Friedrichshafen verwoestte ongeveer 80 procent van de industriële installaties en de helft van de huizen in de Tweede Wereldoorlog. Ongeveer 700 mensen kwamen om het leven, enkele honderden dwangarbeiders niet meegerekend, in de statistieken van de omgekomen burgers.
De Maybach fabriek was volledig verwoest.
Maybach zorgde voor de bouw van tanks en Zeppelin voor de bouw van o.a. de aandrijving van de V2-raketten.
Waarom ziet u wel de splinter in het oog van uw broeder, maar merkt u de balk in uw eigen oog niet op?
Plaats reactie