Ok, na ruim een jaar stilstand weer eens een boek in de Fictie-afdeling!!
Nu een veelbesproken, bijzonder gevoelig en zelfs licht omstreden boek:
Er Ist Wieder Da
Auteur: Timur Vermes
Uitgever: Eichborn
Jaar Uitgave: 2012
Aantal Pagina's: 396
Taal: Duits
Synopsis:
Sommer 2011. Adolf Hitler erwacht auf einem leeren Grundstueck in Berlin-Mitte. Ohne Krieg, ohne Partei, ohne Eva. Im tiefsten Frieden, unter Tausenden von Auslaendern und Angela Merkel. 66 Jahre nach seinem vermeintlichen Ende strandet der Groefaz in der Gegenwart und startet gegen jegliche Wahrscheinlichkeit eine neue Karriere - im Fernsehen. Dieser Hitler ist keine Witzfigur und gerade deshalb erschreckend real. Und das Land, auf das er trifft, ist es auch: zynisch, hemmungslos erfolgsgeil und auch trotz Jahrzehnten deutscher Demokratie vollkommen chancenlos gegenueber dem Demagogen und der Sucht nach Quoten, Klicks und "Gefaellt mir"-buttons.
(Bron: omslag)
Eigen mening over het boek:
Fantastisch, echt! Het begint natuurlijk al bij de cover, die zo bijzonder eenvoudig - en toch zo goed gemaakt is. Pluspunten voor de ontwerpers!
En het onderwerp, tja - wat moet je daar nu eens van zeggen? Hitler keert terug in 2011, lekker onrealistisch? Natuurlijk. Maar zodra je daar overheen gestapt bent (en dat gaat echt snel) is het een erg sterk boek!
Erg realistisch is het zeker (de coverstory loog niet): de wereld waar Hitler tegenaan kijkt is er 1 van enorme idiotie. Dan hoef je nog geen nationaalsocialist te zijn, maar het boek zet je wel tot denken aan. Waar zijn wij nu helemaal mee bezig? Wat is onze politiek nu nog helemaal aan het doen (al zijn veel mensen al veel eerder bij die vraag gekomen natuurlijk)? Echt, het heeft mij wel van een aantal dingen overtuigd. Nee, ik ben absoluut geen aanhanger van die ideeën van toen - maar de moraal dat er in de politiek nodig eens wat moet veranderen is gewoon 100% waar.
Maar goed, los daarvan moet ook opgemerkt worden dat Vermes er een enorm humoristisch boek van gemaakt heeft! Dan rijst de vraag: kan je lachen met Hitler? Oh zeker wel, dat bewijst Vermes. Gelukkig maakt hij op ongeveer de helft van het boek eventjes duidelijk dat het een gevaarlijk personage blijft, door er een behoorlijk confronterend hoofdstuk over de Jodenvervolging in te steken. Dat haalt je wel heel even uit dat idee van "goh wat een grappig persoon is dit", en doet je ook weer even denken aan over wie het ook weer gaat.
Wel wil ik enkele leuke passage's uit het boek uitlichten:
Al op pagina 1 gaat het over het idee van de "verbrande/verschroeide aarde", waar Hitler in 1944/1945 groot voorstander van was. Er mag, zo zegt Hitler, geen twijfel over zijn autoriteit bestaan. Anders ga je soldaten krijgen die komen met een "Ja, muss ich denn wirklich auch diesen, diesen, sagen wir einmal Kiosk hier anzuenden? Kann der nicht dem Feind in die Haende fallen? Ist das denn so schlimm, wenn dem Feind der Kiosk in die Haende faellt?" Das ist natuerlich schlimm! Der Feind liest ja auch eine Zeitung!
Richting het eind, wanneer Hitler zijn eigen tv-show heeft, komt een "Gruene"-politica op bezoek. Het decor is ingericht als de Wolfsschanze.
Ze staan samen aan de kaartentafel:
Ihr Blick blieb unter dem Kartentisch haengen.
"Da steht noch eine Aktentasche", sagte Kuenast (de politica) sueffisant, "gehoert das so?"
"Die hat wohl jemand vergessen", sagte ich abwesend, "wo ist eigentlich Stauffenberg?"
Die Sache mit der Aktentasche unter dem Kartentisch war wiederum meine Idee gewesen. Tatsaechlich ist mir der ganze Vorfall beim Besuch der Wolfsschanze wieder so recht eingefallen. Ich habe dann auch vorgeschlagen, mann koentte das als festes Element in die Sendung nehmen. Neben dem Gang zum Kartentisch. Die Aktentasche, fand ich, sollte man bei jeder Sendung fuer jeden Gast neu verstecken.
En, bijna aan het eind - Hitler ligt in het ziekenhuis (op straat aangevallen) en droomt.
Goering kam auf mich zu, der zwei gesattelte Rentiere am Zaumzeuge fuehrte und sagte: "Mein Fuehrer, wenn Sie in Polen sind, bringen Sie bitte etwas Quark mit, ich koche uns dann heute Abend was Feines!" Ich sah an mir herab, ich blickte ihn fassungslos an, ich sagte: "Goering, Sie Rindvieh. Sie sehen doch, dass ich keine Taschen habe!"
Na even wakker te zijn geweest vervalt hij weer in zijn droom:
"Ich stand an einer Bushaltestelle in der Ukraine, ich hatte eine riesige Schuessel mit Quark in den Haenden. Goering war nicht da, und ich weiss noch genau, wie sehr mich das aergerte".
Fantastisch toch? En mocht je geen Duits kunnen lezen - sorry, heb even geen tijd om dit allemaal even te vertalen
Ook Hitler's "inval" bij het partijkantoor van de NPD en zijn tirades over computers, muizen (als in aan de computer) en ringtones zijn hilarisch - al is dat een te lang stuk om hier over te typen...
Enkele minpuntjes? Nee, heb ik niet. Wel dat je moet oppassen als je Duits niet heel goed is. Vele "moderne" termen, die Hitler als het ware niet kent, worden in het boek fonetisch opgeschreven. Is een beetje lastig, maar dat verdwijnt na een tijdje (of het went, ik weet het niet).
Beoordeling: 6/5 - kom op, alleen al voor het onderwerp krijg je 4 punten! Met zo'n afwerking wordt het echt een aanrader voor alles en iedereen. Het plot heb ik dan nog niet eens gezegd: dat is verrassend (helaas wel wat abrupt en met een "open eind", maar dat is waarschijnlijk juist de bedoeling), op z'n zachtst gezegd...
Is het de prijs waard: Ja, zeker! In een boekwinkel hier in de buurt kon het voor €21 worden gekocht. Ik geloof dat Bol daar iets boven zit, eBay (sofortkauf) ook - het boek wordt echter bij tientallen, zo niet honderden, ook voor veiling aangeboden. 700.000 boeken op de markt, dat moet lukken! Hoe dan ook, het is het waard.
In 2014 komt er misschien een film van dit boek, wat misschien een beetje jammer is - maar ook een erg sterk stuk kan worden! Ik kijk er zeker naar uit! Het boek wilde ik graag lezen, en dat is gelukt - nu de film nog!