Aukes verzameling (Sovjet-Unie en Mongolië)

[Auke]

Orde van de Rode Ster nr. 406985 werd in januari 1944 toegekend aan Nikolaj Andrianovitsj Sokirko. Interessant is dat hij op dat moment geen militair was, maar een burger die werkzaam was voor de Rode Marine. Sokirko was chef van Drijvend Dok nr. 1064 van de Zwarte Zeevloot.

De voordracht vermeldt hoe Sokirko het drijvend dok succesvol van Odessa naar Marioepol voer zonder de hijskranen te demonteren, hoe hij het dok van Marioepol naar Kertsj bracht met 4500 ton hout voor het Krimfront, hoe hij het dok vervolgens van Kertsj naar Poti (Georgië) voer met een zware lading walsen, en hoe de lichte kruisers Krasny Kavkaz, Froenze en Molotov in het dok werden opgenomen. De voordracht werd opgesteld door de kapitein van de Molotov.

In mei 1945 verliet Sokirko de marine met als enige onderscheiding deze Rode Ster en ging hij voor de Marti-scheepswerf in zijn geboortestad Odessa werken.

Overzicht van het Zwarte Zeegebied en de locaties van de havensteden:

[Auke]

De onderscheidingsvoordracht:

[Auke]

Het verzamelen staat de laatste tijd op een laag pitje, maar zo af en toe komt er nog wel wat leuks binnen.

De Orde van de Vaderlandse Oorlog 2e Klasse hieronder werd toegekend aan de 26-jarige kapitein Aleksej Doebrovin, een bataljonscommandant in het 988e Infanterieregiment. Doebrovin sneuvelde op 16 september 1943, een week nadat hij werd voorgedragen voor de onderscheiding, waardoor de orde postuum werd toegekend (op 9 oktober 1943). De orde werd naar Doebrovins echtgenote in Moskou gestuurd.

Hij heeft dapperheid en moed betoond, evenals het vermogen zijn eenheden aan te voeren en de samenwerking tussen de verschillende wapenen te coördineren. Hierdoor kon hij zijn opdracht om de plaatsjes Ptitsjino en Prochorovo in te nemen succesvol uitvoeren tussen 1 en 3 september 1943. Kameraad Doebrovin raakte hierbij gewond aan zijn been. Kameraad Doebrovin besefte dat het regiment weldra in de richting van Stalino zou oprukken, waardoor hij besloot het geneeskundige bataljon te verlaten, terug te keren naar zijn bataljon en de waarnemend bataljonscommandant te assisteren bij diens opdracht om de regio Poetilovits, een voorstad van Stalino, in te nemen.

Stalino heet tegenwoordig Donetsk en is een grote industriestad in Zuidoost-Oekraïne.

[Memory]

Mooie aanwinst Auke! Dank ook voor shet vertalen van de voordracht!

[asjemenou]

Een gaaf exemplaar. Postuum verleend dus zal deze orde weinig gedragen zijn.

Weet jij hoe dat precies zit met de voorschriften van (postuum) verleende onderscheidingen in de voormalige Sovjet staten. Mogen deze op speciale dagen door de weduwe/weduwnaar of kinderen van de overleden veteraan gedragen worden?

[Auke]

De statuten zeggen daar niets over, dus ik vermoed dat dat niet was toegestaan. Het enige dat de statuten vermelden over de onderscheidingen van gesneuvelde militairen (zowel postuum onderscheiden militairen als militairen die na de verlening zijn gesneuveld), is dat Ordes van de Vaderlandse Oorlog aan de nabestaanden werden gegeven "als aandenken" aan de overledene. Vrijwel alle andere onderscheidingen dienden na het overlijden te worden geretourneerd aan de staat. Gezien de buitengewoon goede staat waarin de orde verkeert is ze hoogstwaarschijnlijk nooit gedragen. Het is wel opvallend dat de boutbevestiging is ingekort. Dat gebeurde nogal eens, maar is moeilijk te verklaren als de orde nooit gedragen is.

[asjemenou]

Wat het dragen van de onderscheidingen door bijv. de kinderen betreft, ik kan mij een foto herinneren waarop dit te zien was. Helaas kan ik deze foto niet vinden. Misschien is het dan toch wel iets onofficieel geweest.

Het retourneren van staatsonderscheidingen na het overlijden van de drager dat moet in veel landen gebeuren, ook in Nederland. Een Militaire Willems Orde dient ook terug te worden gezonden naar de Kanselarij der Nederlandse Orden.
Hoe zit dat met de Sovjet onderscheidingen dan precies? Ik neem aan dat deze inmiddels vervallen zijn en niet meer ingeleverd behoeven te worden. Het zou een verklaring kunnen zijn waarom je Sovjet onderscheidingen nog steeds tegenkomt op de verzamelaarsmarkt.

[Auke]

Voor 1977 dienden alle onderscheidingen van een overleden militair (of burger) te worden geretourneerd aan de staat. Dit decreet werd in juli 1941 ingevoerd, ongetwijfeld omdat in de pas ontketende oorlog vele militairen zouden sneuvelen en de overheid wilde bepalen wat er met hun onderscheidingen moest gebeuren. Onderscheidingen van tijdens de oorlog gesneuvelde militairen zijn daarom erg zeldzaam op de verzamelaarsmarkt.

De enige uitzondering op deze regel was dus de Orde van de Vaderlandse Oorlog, die in de zomer van 1942 werd ingesteld en die nabestaanden mochten houden. Dit is ook de reden dat postuum verleende onderscheidingen meestal OVO's zijn. De familie mocht bijbehorend papierwerk (alle ordeboekjes, verleningscertificaten, e.d.) overigens altijd houden.

Op 15 februari 1977 werd een wet ingesteld die de retournering afschafte; alle onderscheidingen mochten nu bij de nabestaanden blijven. Deze wet is nog altijd van kracht.

[asjemenou]

Goed om te weten. Bedankt voor de uitleg in ieder geval.