wo2forum.nl

Zinloos verzet?
Sargasso.nl 12-5-2009
In 2001 nuanceerde historicus Chris van der Heijden (), de toen heersende opvatting dat Nederland in de jaren ’40-’45 was opgedeeld in een groot ‘goed’ kamp en een klein ‘fout’ kamp (,). Het overgrote deel van de Nederlanders was niet ‘goed’ of ‘fout’, maar behoorde tot het ‘grijze’ kamp. In het Historisch Nieuwsblad () van deze maand gaat Bas Kromhout een stapje verder. De titel van zijn artikel luidt: ‘Hoe zinvol was het verzet in de Tweede Wereldoorlog?’ Een legitieme vraag, die door historici nog niet goed is beantwoord. Kromhout start zijn betoog, met het maken van een onderscheid tussen effectief- en contraproductief verzet. Het meest effectief was de directe hulp aan onderduikers en aanverwante activiteiten: het overvallen van distributiekantoren en het vervalsen van persoonsbewijzen. Immers, iedere geredde onderduiker was er één en de kans op represailles tegen derden was gering. Bij sabotageacties, liquidaties en stakingen viel de kosten-batenanalyse minder gunstig uit.
(meer op sargasso.nl…)

Zeer interessant. Het verzet hier was natuurlijk van een ander kaliber als de groot opgezette partisanengroepen in Oost-Europa en Frankrijk. Daar was de situatie natuurlijk overigens ook weer anders.

Bedankt voor het plaatsen!

Greetz,

Jurrie

Is inderdaad een erg interessant onderwerp.

Ik ben van mening, nadat ik ook verschillende andere meningen (vooral van ouderen) heb gehoord, dat het effectieve verzet zeker goed was. Als je ziet hoeveel (hoe weinig als je het vergelijkt met het aantal doden maar toch) joden als onderduiker op zijn genomen, en het daardoor overleeft hebben. Natuurlijk had dit ook tot gevolg dat distributiebonnen gestolen moesten worden, wat ietwat gevaarlijker was.

Aan de andere kant, denk ik dat het contraproductieve verzet de domste zetten van het verzet zijn geweest.
Om meteen maar het grootste voorbeeld te noemen: Putten.
Waar zoveel onschuldige mensen gedood zijn door een domme zet van het verzet. Als je achteraf zou vragen, of de oorlog er ook maar één minuut eerder door gewonnen was, en of het de Duitsers ook echt schade toe heeft gebracht waardoor ze slechter in staat waren om de geallieerden tegen te gaan is het antwoord duidelijk: Neen.

Mwa, het is natuurlijk koffiedikkijken, maar als Monty wat beter naar het Nederlandse verzet had geluisterd in september 1944, wie weet was Market Garden wel volledig geslaagd?
Het is inderdaad mijn indruk dat de gewapende tak van het verzet - dus sabotage en liquidatie - maar weinig heeft bijgedragen.
De discussie is trouwens al oud. Lees Pastorale 1943 van Vestdijk maar eens. Hetis inmiddels meer dan 60 jaar geleden dat het geschreven werd.