Ad blocker detected: Our website is made possible by displaying online advertisements to our visitors. Please consider supporting us by disabling your ad blocker on our website.
WINTERSWIJK - Er is nog steeds behoefte aan gedegen onderwijs over de verhalen van de Tweede Wereldoorlog. In Winterswijk wil de Nederlands - Duitse stichting 'Kolle Kaal' daarvoor zorgen.
De synagoge aan de Spoorstraat in Winterswijk trekt jaarlijks rond de 1000 bezoekers. Voor een groot deel komen die bezoekers uit Duitsland. Ze worden ontvangen door leden van de plaatselijke joodse gemeenschap. Maar omdat het bezoekersaantal de laatste jaren gestaag groeit, neemt de hoeveelheid werk toe.
"Het wordt wat te veel van het goede", vindt voorzitter Willem Voorink van de Winterswijkse joodse gemeenschap. "Het werk wordt nu allemaal uitgevoerd door vrijwilligers, we willen het werk professionaliseren. De stichting maakt van het synagogebezoek een educatief project, zodat jongeren lessen kunnen trekken uit de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog."
Voor de naam van de stichting is gekozen voor 'Kolle Kaal', dat 'gehele gemeente' betekent. Voorink: "En het is de naam van de laatste voorstelling van de joodse toneelvereniging in Winterswijk."
Voorink weet dat onderwijzers in het (Duitse en Nederlandse) basisonderwijs een tekort aan kennis en ideeën hebben om goed met dat onderwerp om te gaan. Bij de leden van de stichting Vrienden van Kolle Kaal in Winterswijk is die kennis wel aanwezig.
Een belangrijke rol in het verhaal van Kolle Kaal wordt bijvoorbeeld gespeeld door 'De schuilplaats', het wereldberoemde boek van Johanna Reiss. Het boek vertelt het verhaal van de Winterswijkse joodse zusjes Annie en Siny de Leeuw, en hoe ze twee jaar en acht maanden in Usselo zitten ondergedoken.
Voorink: "Dat boek is in Nederland in de boekhandel niet meer verkrijgbaar. Het is in twintig talen uitgegeven, maar hier niet te koop. Over een nieuwe uitgave hebben we ook al contact gehad met uitgeverij Querido. Het boek is voor jongeren heel goed te lezen. Als je het vergelijkt met het dagboek van Anne Frank: dat is veel moeilijker. 'De schuilplaats' is anders, het is ook spannend. En het loopt goed af."
De nieuwe stichting haalt ook de tentoonstelling 'Geen kinderspel' naar Winterswijk. Daarin wordt kinderspeelgoed tentoongesteld; dat door kinderen in de oorlogskampen is gemaakt, en waar ze in het kamp mee hebben gespeeld.
"Als stichting willen we ook afspraken maken met onderwijsinstellingen, met scholen, zodat we regelmatig klassen naar Winterswijk kunnen halen", zegt Willem Voorink. "Het gaat vooral om leerlingen van 10 tot en met 14 jaar."
Dat er, met name ook in Duitsland, behoefte is aan gedegen informatie over alle onderdelen van de geschiedenis de Tweede Wereldoorlog, weet ook Sixtina Harris. De lerares uit Vreden maakt ook deel uit van het bestuur van de stichting Kolle Kaal. Zij besteedt op de St. Georgschule in Vreden al jarenlang aandacht aan het verhaal van de (Winterswijkse) joden. Met groepjes leerlingen bezoekt zij de synagoge in de Spoorstraat.
Daar worden de jonge Duitsers rondgeleid door Mirjam Schwartz. Zij weet dat de belangstelling in het buurland voor de oorlogsgeschiedenis onverminderd groot is. "Ook de behoefte bij Nederlandse scholen is groot. We willen daarom ook een speciaal onderwijspakket maken, over Winterswijk in de Tweede Wereldoorlog. Dat begint in januari 2005. Het is geschreven op basis van de Winterswijkse geschiedenis, maar het idee kun je overal toepassen. Je moet lokale verhalen hebben. Dat kan nu nog, er zijn nog getuigen."
Bij de verhalen over joodse Winterswijkers past ook een bezoek aan de synagoge, compleet met opgeknapt badhuis en origineel klaslokaal, in de Spoorstraat. Voorink: "Maar het gaat ons niet alleen om bezoek van leerlingen. We denken ook aan individuele bezoekers. Bijvoorbeeld aan grootouders die hier met hun kleinkinderen komen. Als zij op bezoek zijn in Winterswijk kunnen ze hier komen om het verhaal te horen van de oorlog, de persoonlijke verhalen, van de nasleep."
