WO II: bevrijding Auschwitz in 1945
Geplaatst: 25 jan 2005, 17:34
WO II: bevrijding Auschwitz in 1945
Radio, TV en Internet
In april 1940 besloten de Duitsers bij het Poolse stadje Oswiecim een concentratiekamp in te richten. Het kreeg van de nazi’s de naam Auschwitz.
De eerste gevangenen waren Poolse tegenstanders van nazi-Duitsland, die in juni 1940 in het kamp aankwamen. Later volgden gevangenen van andere nationaliteiten. Velen stierven van honger, uitputting of aan besmettelijke ziektes. Ook werden er vele gevangenen doodgeschoten, vooral de Polen.
In 1941 groeide Auschwitz uit tot een groot kamp, door de bouw van kamp Birkenau en andere nevenkampen. In dat jaar begonnen ook de experimenten met het gas Zyklon B om gevangenen te vermoorden. De eerste slachtoffers waren 650 Russische krijgsgevangenen en 250 zieke kampbewoners.
Vanaf 1942 werd Auschwitz het grootste vernietigingskamp voor joden uit heel Europa. Treinen reden af en aan met slachtoffers voor de gaskamers. In totaal zijn er naar schatting anderhalf miljoen mensen vermoord, waarvan het merendeel joden.
In januari 1945 bevrijdde het Russische Rode Leger Auschwitz. Zestigduizend gevangenen werden vlak daarvoor gedwongen om met de Duitsers richting Duitsland mee te komen. Nog duizenden gevangenen stierven tijdens deze ‘dodenmarsen’ van de kou of werden doodgeschoten als ze niet meer verder konden.
(bron: website Stichting Nederlands Auschwitz Comité)
AUSCHWITZ op INTERNET
Op internet is veel informatie over Auschwitz te vinden. De website van het ‘Nederlands Auschwitz Comité’ biedt bijvoorbeeld een overzichtelijke geschiedenis, ‘Genocide Under the Nazis’ van de onvolprezen BBC-site heeft een indrukwekkend pakket artikelen online gezet en ook PBS-site ‘Auschwitz: inside the Nazi State’ is erg sterk, vooral visueel. De website ‘Yad Vashem’ heeft een enorme database met slachtoffers van de genocide.
AUSCHWITZ op TV en RADIO:
ZONDAG 23 JANUARI
In de herfst van 1943 stapte de opa van Michal en Hans Citroen uit de trein in Auschwitz.
Ruim 60 jaar later gaan broer en zus op zoek naar de plek waar hij aankwam. Is dat wel de plek die jarenlang aan iedereen werd getoond: het station Birkenau?
Vanaf 11.25u in Het Spoor terug: Dood spoor (zie ook VPRO Gids nr. 4, p. 34)
OVT, Radio 1, 10.03-12.00u
Aflevering: ‘Die Befreiung von Auschwitz.’
ZDF-History, ZDF, 23.35-0.20u
DINSDAG 25 JANUARI
‘Factories of Death: The story of the biggest single killing year in the history of the Nazis' Final Solution, and how Jews at Auschwitz came from many different places.’
Auschwitz: The nazis and the final solution, BBC 2, 22.00-22.50u
WOENSDAG 26 JANUARI
Für seinen Film "Lagerstraße Auschwitz" hat Ebbo Demant im Jahr 1978 die Auschwitz-Mörder Oswald Kaduk, Josef Erber und Josef Klehr befragt. Die Gespräche mit den Tätern dauerten mehrere Stunden. Demant hat die gesamten Gesprächsaufzeichnungen jetzt noch einmal neu gesichtet und daraus eine Dokumentation gemacht.
Drei deutsche Mörder, ARD, 23.30-0.15u
‘Adrian Salt is Jewish and 13 years old. His grandmother, Rene, is 75, and a holocaust survivor. Rene now wants to pass on her full story to Adrian, so the family history is never forgotten.’
Grandchild of the Holocaust, BBC 1, 23.35-0.35u
Fania Fenelon und die Jahre nach Auschwitz.
Wenn ich wieder ins Leben zurückkehre, ZDF, 1.05-1.50u
‘Neun Monate vor Ausbruch des Zweiten Weltkriegs starteten die Briten eine beispiellose Rettungsaktion: Sie holten Tausende jüdischer Kinder in ihr Land und brachten sie in diversen Pflegefamilien unter. Auf diese Weise konnten knapp 10.000 Kinder vor dem sicheren Tod gerettet werden.’
Kindertransport - In eine fremde Welt (Into the arms of strangers...), ARD, 1.20-3.10u
DONDERDAG 27 JANUARI
Rechtstreekse registratie van de herdenking van de bevrijding van het concentratiekamp Auschwitz in januari 1945. Verder onder andere de film ‘Holocaust – een muzikaal monument voor Auschwitz.’
60 jaar na Auschwitz, Nederland 2, 14.00-17.59u
‘Auschwitz’ is een zesdelige BBC-reeks over het beruchte concentratiekamp, naar aanleiding van de 60ste verjaardag van de bevrijding van het kamp. Deel 1: ‘Het begin: maart 1940 - september 1941.’ Waarom werd Auschwitz als concentratiekamp gekozen? Waarom nam het geweld tegen alle tegenstanders van het Derde Rijk radicaal toe?
Histories, Canvas, 21.00-21.55u
Fünf ungarische Juden, Überlebende des Holocaust, die in den USA eine neue Heimat fanden, erzählen ihre Geschichten und besuchen zum ersten Mal seit fünfzig Jahren die Lager und die Orte ihrer Kindheit.
Die letzten Tage (The last days), ARD, 1.35-2.55u
Cinema