Ik heb mijn opa's nooit gekend; Ik weet slechts het verhaal van 1 van hen, de opa van mijn oma's kant die nu nog in leven is en waar de verhalen hieronder ook van zijn; het enige wat ik weet is dat hij tijdens de oorlog gehoor heeft gegeven aan de oproep om in Duitsland te gaan werken, en dat hij het geluk heeft gehad ergens in Zuid- Duitsland te werken in een fabriek (moet bij oma maar navragen wat voor fabriek) en dat hij daar nooit echt wat heeft gemerkt van de oorlog, nooit (of weinig) een bombardement meegemaakt en geen slecht leven gehad daar...
Van mijn oma heb ik verschillende verhalen, hoewel allemaal niet zo spectaculair toch mede de aanleiding tot mijn interesse in WO2...
-Om maar bij het begin te beginnen, mijn oma was op 10 mei 1940 thuis toen mijn moeders oom aan kwam rennen, hij was al vroeg in touw geweest, en kwam sprintend de straat in rennen... hij schreeuwde: "Ze komen eraan, ze komen eraan!" en ja hoor, vanaf de Pothoofd (voor mensen bekend in Deventer: als je Deventer vanaf de A1 binnenkomt...) daar waren ze, in colones kwamen ze de binnenstad in... maar niet via de kade omdat dit te gevaarlijk was en mogelijk vijandelijk vuur zou uitlokken, gingen ze achter de kadegebouwen langs. Dus bij elke zijstraat die hun open kon stellen aan geweervuur kwam de commandant (mijn oma zei dat het een Kapitein was) naar voren om met zijn verrekijker de situatie aan de overkant van de rivier (de IJssel) op te nemen, wat echter bij de 1e keer al verkeerd ging... Hij werd doorzeeft door een mitrailleur wat bloedsporen op de muur achterliet, meer wilde mijn oma er niet over kwijt, iets dat ik begrijp en waar ik niet op verder zou gaan... het is ook het enige verhaal wat ze me maar 1 keer heeft verteld
-Tijdens de oorlog woonde mijn oma naast het toenmalige NSB (hoofdkwartier?) gebouw in de Polstraat (als iemand hier info over heeft graag een PB'tje te sturen b.v.d

) en 's avonds ging mijn moeders oom daar naar binnen om kolen te jatten, dit door vanaf de voorkant van het huis, op grondhoogte door een hekwerk van een halve meter hoog heen te kruipen waar de kolen lagen opgeslagen, elke keer als we daar langs kwamen tijdens de jaarlijkse kermis vertelde mijn oma mij dat verhaal als klein jongentje, iets wat mij altijd is bijgebleven, maar op de een of andere manier heeft nooit iemand wat gemerkt en is hij dus ook nooit opgepakt...
Ik zal kijken of ik foto's kan maken van het betreffende gebouw+ kolenhok maar volgens mij hebben ze 2 jaar geleden bij de renovatie de hele voorgevel dicht gestuukt
-In de oorlogsperiode werkte mijn oma in de Deventer binnenstad voor Kruidenier (?) Zeilstra, bestellingen opnemen en de gewoonlijke taken in een kruidenier werden door haar uitgevoerd. Maar wat haar altijd opviel is dat er een man altijd in verschillende gedaanten bestellingen kwam afhalen, mijn oma had door dat het elke keer om dezelfde man ging de afhandeling ging stiekem, en hij kwam nooit via de normale ingang naar binnen en verliet de winkel ook via de achterdeur, omdat dit gevaarlijk was in die tijd, werd er vanzelfsprekend over gezwegen, maar na de oorlog bleek dit de leider van het Deventerse verzet te zijn (naam is me ontschoten) die mijn oma altijd hielp, iets wat haar goed is bijgebleven.
-Tijdens de oorlog woonde mijn oma vlak bij de spoorbrug hier in Deventer, en wat in het hedendaagse leven een mooie zonnige dag zou zijn, was in die tijd een dag waar veel kans zou zijn op een bombardement, wat ook vaak gebeurde... tot het eind van de oorlog is dit goed gegaan (vanuit mijn oma's oogpunt) tot, wat bij de oudere bevolking in de Deventer binnenstad, bekend staat als het zwaarste bombardement uit de oorlog op Deventer, 6 februari 1945. Op die dag werd er weer een zwaar bombardement op de bruggen uitgevoerd waarbij missers niet uitgesloten waren, 1 bom sloeg op enkele tientallen meters van mijn oma's huis in, waarbij een (school)vriendje van mijn oma om het leven kwam. Dit was de druppel de emmer liet overvloeien bij mijn overgrootouders, het was tijd om te vertrekken en wel naar de andere kant van de stad...
-9 April 1945, de bevrijders komen eraan! De Canadezen zijn tot dicht bij Deventer gevordert en vechten nog rond Schalkhaar en staan op het punt door te breken, een groepje verzetslieden neemt positie in op het Twentol, een oude fabriek net buiten het centrum, maar de Canadezen laten die dag nog op zich wachten, waardoor de Duitsers gelegenheid zien deze lieden te overmeesteren, ze worden richting een speeltuin geleid niet ver van die plek af... daar worden ze om het leven gebracht evenals een Duitse Sanitäter -omdat hij geen plaat wilde nemen in het vuurpeloton- (bekend bij de bevolking als 'de witte raaf') onder hen een vriendin van mijn oma; Cornelia 'Corrie' Bosch, wat heel veel verdriet en indruk op haar achterliet...
Dit zijn slechts korte samenvattingen van de verhalen die ze me het meest in de urenlange gesprekken die ik met mijn oma heb gehad over 'haar' tijd in de Tweede Wereld Oorlog, het is verre van alles dat is zeker, zo had ze na de oorlog nog wat met een Canadese soldaat en aanvaringen met Duitse soldaten en mannen van de Landwacht en nog veel meer...
MvG,
Brian
"If you can read this, thank a teacher! If you are reading it in English, Thank a Veteran."