Kinderhelm: het "antimilitarisme" in de DDR

[Jan Klaassen]

De kinderhelm is binnen Verzameldoel #1 (eigenlijk het enige "grote" doel) van 2013 is daarmee behaald!

Ter informatie allereerst een stukje uit het boek "Kopfbedeckungen der DDR" over dit soort items:

"In het Berlijnse stadsdeel Wuhlheide lag het "Pionierepark Ernst Thalmann", wat een soort avonturenpark voor de "Junge Pioniere" was. Er waren sport- en speelplaatsen, voertuigen zoals Trabis en een spoorbaan met bijpassende uniformen, in kinderformaat, maar ook een "Kinderpolitie" en een "Kinderleger", waar ook uniformen gedragen werden en alle 3 legereenheden (LaSK, LuSK en Marine) uitgebeeld werden. Op de "Tag der Volkspolizei" en de "Tag der NVA" paradeerden de kinderen, net als hun grote voorbeelden, waarbij bij het LaSK-onderdeel ook 6 miniatuur T-34-tanks meededen. Hierbij werden onder andere deze speciaal voor kinderen gemaakte helm uit licht, buigzaam kunststof gedragen."

De foto's:




Vergeleken met een Gr.II-helm en een Gr.III-helm (rechts). Die III is de grootste maat die er in de NVA te krijgen was...



Op een schaal van 1 tot 10 zijn deze helmpjes toch zeker 9 in zeldzaamheid. Met binnenwerk (zoals deze) al helemaal. Heb er in de afgelopen 4 jaar (inclusief deze) nog maar 3 voorbij zien komen. 1 daarvan was helemaal aan gort, een ander had geen binnenwerk. De kinriem in deze helm is trouwens niet origineel, en past ook niet 100%. Het binnenwerk zit nog maar aan 1 van de 3 "nieten" vast - maar het is al heel wat dat het er nog in zit
De helmschaal is hier en daar voorzien van wat zwarte stift - kan me best voorstellen dat de kinders dat zelf hebben gedaan...?

De DDR-kinderen werden dus al vroeg in hun leven blootgesteld aan het militarisme. Dit specifieke item is gebruikt zo in de vroege jaren '60. Ook later waren er van dit soort "vakanties" voor kinderen:

http://www.poolalarm.de/video/ddr-kindersoldaten.htm

Met wat foto's uit de jaren '70;





Een foto met de getoonde helm ben ik nog niet tegen gekomen helaas... Foto's vroeger dan deze hierboven ook nog niet.

Of het helemaal is zoals in het Duitsland van 1933-1945, geen idee. Die hadden ook zo'n kinder-militaire-traditie, maar volgens mij was dat niet vanuit de staat geregeld?

[patrickh]

Tophelm en dito info, begin bijna zelf zin in DDR spul te gaan verzamelen!

[Bert-Jan]

heel erg leuk ding!

nooit geweten dit.

[asjemenou]

Mooie aanwinst en tevens interessant verhaal! Wordt je volgende aankoop zo'n kinder T34 tank?

Van het Pionierepark Ernst Thalmann had ik wel eens gehoord maar het verhaal over zo'n "kinderleger" in dit park is nieuw voor mij. Bij kinderen in de DDR werd het er al vroeg ingehamerd dat het een eer (lees plicht) was om dienst in de NVA te nemen; http://www.youtube.com/watch?v=c_kiJht_oJM .
Het indoctrineren van kinderen gebeurde eigenlijk in alle toenmalige "socialistische broederstaten". Zo was het Sovjet soldatenlied "Tri Tankista" verplichte kost op de scholen. De Oost-Europeanen die in de communistische tijd op school hebben gezeten kunnen dit lied vast nog wel opdreunen. In het lied worden de 3 koppige bemanning van een Sovjet tank verheerlijkt; http://www.youtube.com/watch?v=_3Ewlax5t84 .

Het DDR kinderkwartetspel op de foto hieronder is een mooi voorbeeld of hoe kinderen in de DDR geïndoctrineerd werden. De kwartetspelkaarten hebben afbeeldingen van voer-, vaar- en vliegtuigen van de NVA. Het kwartetspel heeft de veelzeggende naam " Der Friede muß bewaffnet sein."



In het bijbehorende boekje wordt niet alleen uitgelegd of hoe het spel gespeeld moet worden maar ook word er tot in detail uitgelegd of wat de functies e.d. van de afgebeelde voer-,vaar- en vliegtuigen zijn. Het voorwoord in het boekje is al even veelzeggend. Nogmaals het gaat hier om een kwartetspel voor kinderen;
Du wirst Soldat, junger Freund, in ein paar Jahren ist es soweit, und die Zeit trägst Sieben Meilen Stiefel. Selbstverständlich kannst du einen Soldaten der Landstreitkräfte schon an seiner Uniform von einen Angehörigen der Luftstreitkräfte und einem Matrosen der Volksmarine unterscheiden. Du hast im Fernsehen und im Kino, aus Büchern und Zeitschriften einiges über unsere Nationale Volksarmee erfahren, und wenn ein Flugzeug am Himmel entlangzieht, erkennst du am Triebwerksgeräusch, ob es ein Düsenjäger ist oder ein Propellerflugzeug. Du weißt also ein bißchen Bescheid, aber ein bißchen ist eben zu wenig, als daß du dir wirklich ein Bild von der vielfältigen Bewaffnung unserer Volksarmee machen könntest.
Deine Eltern und Großeltern haben die Deutsche Demokratische Republik aufgebaut und erarbeiten Jahr für Jahr neue Erfolge. Das war und ist nur im Frieden möglich. Doch der Frieden ist keine Selbstverständlichkeit. Jenseits unserer westlichen Staatsgrenze gibt es nicht wenige, denen unsere sozialistische DDR ein Dorn im Auge ist. Deshalb ist unsere Armee notwendig. Deshalb braucht sie starke Waffen. Und deshalb müssen unsere Soldaten fähig sein, diese Waffen meisterlich zu führen...

...Also,künftiger Soldat, lerne gut und sei ein Kerl - bereit für die großen Aufgaben, die das Leben in unsere Republik dir stellt! Dazu gehört das Recht und die Ehrenpflicht, das Errungene zu verteidigen. Mach dich vertraut mit dem Waffen, mit denen unsere Soldaten in fester Waffenbrüderschaft mit der Sowjetarmee und den anderen Bruderarmeen den Sozialismus zuverlässig schützen und den Frieden behüten!

[Kugelblitz]

Erg interessant!
Wat betreft het kwartetspel, je zou zeggen dat het 'der FriedeN' (de vrede) moet zijn i.p.v. 'der Friede'?

Groet, Kugel!

[Memory]

Mooie aanwinst Jan!
Dit willen we graag zien!

[Mr Mojo Risin]

Interessant stukje geschiedenis.

[Jan Klaassen]

Bedankt voor de reactie en asjemenou voor de toevoeging!
Tja, zo'n kinder-T-34 zou natuurlijk helemaal super zijn. Die moeten toch nog ergens rondhangen zou je zeggen...

Naast de boeken speciaal voor kinderen, rondleidingen voor kinderen bij de expositie "Uniformen der Volksarmee" in 1956 en het getoonde kwartetspel is het idee van een kinderleger wel weer een heel stap verder.
Nog nooit is zo'n uniform voorbij gekomen (tenminste, niet dat ik in de afgelopen 4 jaar heb gezien) - maar het kan zijn dat het al eerder getoonde kleine LuSK-uniformpje op deze foto van de Pioniere-speelplaats daar vandaan kwam:


Helaas - helaas: ze hebben de plaatsen indertijd niet uitgebreid gefotografeerd. Dat zou nog eens wat zijn...