La Bataille des Ardennes...

[Ardennenfan]

Hallo forumleden,

Het onderwerp, aangehaald in de titel, is jullie waarschijnlijk niet vreemd. Ook hier ten huize, zijn er reeds tal van slapeloze nachten de revue gepasseerd, sinds we vele jaren terug werden gebeten door deze microbe. Sedertdien is veel gebeurd en werd een massa aan informatie verzameld, aangekocht, verkregen of zelfs lijfelijk ervaren. Op een andere locatie op dit forum lanceerden we een tijdje terug een oproep, met betrekking tot een vereniging die we zouden willen oprichten, waar vragen aangaande dit onderwerp zouden kunnen worden beantwoord, dit door een groep geïnteresseerden met een brede kennis terzake. We wachten echter nog positieve reacties af en vooral naar initiatieven van kandidaat-medewerkers. Al zal het niet eenvoudig zijn om aan het gewenste te voldoen.

Dat er noodzaak is aan degelijke info, blijkt uit de talrijke topics die hier op het forum werden geopend door andere lezers en die een tevens zijn gewijd aan wat algemeen gekend is als "La Bataille des Ardennes". Onze Frans sprekende vrienden herinneren zich deze veldslag onder deze titel, terwijl de overzeese vrienden het hebben over "The Battle of the Bulge", vernoemd naar de zogenaamde "uitstulping" die te voorschijn kwam in de frontlijn, naarmate het offensief vorderde. Ook tal van andere benamingen werden aan deze veldslag gegeven, "La Bataille du Saillant", "De Slag in de Ardennen", "Die Wacht am Rhein", "Operation Herbstnebel" en zelfs het "Von Rundstedt Offensief". Alhoewel hier onmiddellijk dient te worden aan toegevoegd, dat de bejaarde veldmaarschalk ab initio tegen deze "alles of niets" operatie was gekant en zelfs aanvankelijk had geweigerd om het opperbevel op zich te nemen. Soit, destijds had de man waarschijnlijk geen andere keuze, dan uiteindelijk toe te stemmen, op het gevaar af het met zijn leven te bekopen. Na de gebeurtenissen immers van 20 juli 1944, heerste er een groot wantrouwen jegens het reguliere leger en dan vooral naar de generale staf toe. Hitler voelde zich verraden en menig generaal, al dan niet voorzien van de nodige onderscheidingen en met een perfecte staat van dienst, verkoos de zelfdood om erger te voorkomen. De rivaliteit tussen deze Wehrmacht aangehorigen en de fanatieke leden van de Waffen-SS, maakte de zaken alleen nog maar ingewikkelder.

De situatie van het Duitse Rijk, halfweg 1944, was alles behalve rooskleurig. Na de geallieerde landingen in Normandië, Sicilië en het zuiden van Frankrijk, waren de Duitse legers ver terug gedreven. Velen hadden daarbij het leven gelaten, massa's materiaal werd achter gelaten en de terugtocht leek meer op een georganiseerde vlucht dat een stratigsche aftocht. Aan de andere kant van het front verging het de Duiste legers en hun bondgenoten nog slechter. De pletwals van Stalin rolde over de eens zo fiere heersers van de steppen en bedreigde reeds het voorgeborgte van het eens zo machtige Duitse Rijk. Omwille van de steeds heviger bombardementen op Duitse steden, fabrieken, industriezones en ertsgebieden, werd het steeds moeilijker om de troepen van het nodige te voorzien. Grote delen van de oorlogsproduktie gingen ondergronds en ondanks alles slaagde men er toch in de produktie van zware wapens op peil te houden. De eens zo grootse Luftwaffe had reeds veel ingeboet en slaagde er niet langer in de vijandelijke vliegtuigen weg te houden van de Rijksgrenzen. Lanzaam maar zeker groeide het besef dat er een einde diende te komen aan de oorlog, het Duitse volk was moe gestreden, doodgebloed, leeggezogen en ondanks de propaganda van herr Goebels, ging het steed minder goed in het eens zo machtige Rijk.

Uiteindelijk diende er iets te worden ondernomen, in de hoop, het tij alsnog te laten keren. Veel hoop en kans daartoe bestond er niet, maar bestond er nog een andere oplossing om het geschil alsnog met een voordelige noot af te sluiten? Jammer genoeg niet blijkbaar. Door een samenloop van enkele al dan niet gunstige omstandigheden, werd besloten tot een alles of niets spel. Een slag van de laatste kans? Een op voorhand tot mislukken gedoemd scenario? Wie zal het zeggen... Feit is, dat einde 1944 men in het westen was gekomen tot een soort patstelling. Geallieerde aanvoerlijnen werden langer, troepen raakten uitgeput, kibbelende bevelhebbers raakten het niet altijd eens over de te volgen strategie, met als gevolg dat er keuzes dienden te worden gemaakt. Bepaalde sectoren van het front werden dunbezet bevolkt en tenslotte raakten de gebeurtenissen aan het westelijk front enigszins in vertraging. De opmars stagneerde en dat zou grote gevolgen hebben voor de nabije toekomst, einde 1944. Iemand in het verre Duitsland immers had ook deze signalen opgemerkt en meteen ontsproot aan dit ziekelijke brein een plan. Iets moest er gebeuren, wat, dat zouden we kunnen verhalen in een volgende bijdrage hier, mocht daar enige interesse voor bestaan...

[Moengoman]

maar bestond er nog een andere oplossing om het geschil alsnog met een voordelige noot af te sluiten? Jammer genoeg niet blijkbaar.

Er was er één, maar die was politiek onmogelijk: alles aan het westfront terugtrekken en naar het oosten overbrengen. Maw: de westerse geallieerde vrije doortocht verlenen. Dat zou Stalin vast niet leuk hebben gevonden.
Maar een dergelijke zelfopoffering was van Hitler natuurlijk veel te veel gevraagd.

[Stevo]

Verleden week op Discovery "Generals at war" gezien over deze slag.

Blijkt uit tactisch oogpunt dat de Duitsers geen schijn van kans hadden. Hoe onervaren de Amerikanen aan dit front ook waren ze hadden zich stevig ingegraven. De Duitsers hadden een overmacht nodig van 1 tegen 3 om de Amerikaanse troepen te verdrijven (volgens het boekje). Een overmacht die ze niet hadden en die onbestaande was. De slag om de Ardennen wordt niet voor niets Hitlers laatste gok genoemd.

Stevo

[Ardennenfan]

Inderdaad, het was een alles of niets spel, waarbij de kansen op succes bij voorbaat reeds werden herleid tot quasi nul. De generale staf had er zich tegen verzet, Von Rundstedt zag het al helemaal niet zitten en werd overigens min of meer tegen zijn zin opnieuw aangesteld als Oberbefehlshaber West. Er was onvoldoende materieel, veel te weinig brandstof, waarbij zelfs werd ingecalculeerd dat de troepen brandstof dienden te veroveren bij de vijand, om kans op slagen te hebben. De operatie van de para's in de Hoge venen liep op een sisser uit. Skorzeny en zijn vermomde troepen konden hoognodig voor wat verwarring zorgen en voor de rest was het enkel de propaganda-machine die liet blijken dat dit een van de grootste slagen uit de geschiedenis zou worden. Dat de Amerikanen min of meer verrast waren is juist, doch dat ze zich evenzeer en even vlug opnieuw herstelden moet ook gezegd. Al bij al had deze slag geen enkele kans om tot een overwinning te komen, daarvoor was de oorlog reeds te ver geëvolueerd in het nadeel van Duitsland. Trouwens her en der kon al met de natte vinger worden aangevoeld, dat het slechts een uitstel van executie was.

[pieter de vleminck]

Zoals hierboven reeds werd aangehaald, had het offensief al voor het begon geen of in ieder geval weinig kans op slagen. Het merendeel van het Duitse leger had de hoop op overwinning al opgegeven.

De para’s van “von der Heydte” vonden in eerste plaats al geen vliegtuigen om hen naar het front te vervoeren en toen ze deze vonden, mocht er nog gezocht worden naar brandstof. Ook de piloten die instonden voor het vervoer hadden weinig of geen ervaring, waardoor veel para’s verkeerd gedropt werden. Sommige para’s werden zelfs in Duitsland, in de buurt van Bonn gedropt. Door de hevige wind werden de para’s die wel min of meer in de hoge venen werden gedropt, totaal verspreidt en de meeste hadden dan nog ledematen gebroken bij hun val.

De commando’s van Skorzeny waren ook een bijeenraapsel van Duitse soldaten die de Engelse taal “machtig” waren en werden naar krijgsgevangenkampen gestuurd om de Amerikaanse “slangtaal” te leren. Ook werd er onderling tussen deze soldaten geraden naar de feitelijke opdracht en al snel dachten ze dat ze moesten samen komen in een café in Parijs om vandaar verder te trekken naar het verblijf van Eisenhower om deze te vermoorden/ontvoeren.
Naar mijn mening hebben deze commando’s nog het meeste gedaan om het moreel van de Amerikaanse soldaten naar beneden te helpen en hen nerveus te maken, want wie kon je nog vertrouwen?

Wat ook een mooi voorbeeld is van het lage moreel van de Duitse soldaten, is bij de slag om Lanzerath. Waarbij de 99ste infanterie divisie krijgsgevangen genomen werd. Deze krijgsgevangen werden de eerste dag vastgehouden in een café. Toen Peiper deze café betrad, zag hij tot zijn ongenoegen dat de Duitsers lagen te slapen in plaats van verder op te rukken. Toen Peiper hierover uitleg vroeg aan de commandant kreeg hij het smoesje dat een officier gehoord zou hebben van een onderofficier dat het te gevaarlijk was om verder op te rukken en dat ze pas morgen zouden verder gaan.

De soldaten die min of meer nog geloofden in het succes van de operatie waren de SS, althans in het begin. Hun moorden op gewone burgers en het bloedbad van Malmedy , die door sommigen ontkend worden, bewijst dan weer van een soort “wanhoop” om het zo te noemen.

[Ardennenfan]

Inderdaad, veel van het succes in het begin van het offensief, was te danken aan de aanhorigen van de Waffen-SS divisies, mede door de manier waarop ze te werk zijn gegaan. Naarmate de oorlog vorderde en het defaitisme van de reguliere strijdkrachten tot uiting kwam, werden zij des te fanatieker in hun handelen en denken. Daardoor ook kregen zij voorrang bij het toekennen van bewapening, zij het dat de vereiste limieten vaak niet werden gehaald. Het Duitse volk in die tijd van de oorlog had behoefte aan positief nieuws, behoefte aan een opsteker om met het oorlogvoeren te willen doorgaan. Dat de propaganda op volle toeren draaide bij het uitbreken van de "Ardennenslacht", is duidelijk. Bovendien had men nood aan een overwinning, hoe klein ook, om het volk ervan te overtuigen niet op te geven. Hier school immers het grote gevaar, het Duitse volk was de oorlog meer dan moe en wanneer een volk in opstand komt, ... Het zou echter al te gemakkelijk zijn om te zeggen dat dit echter de enige reden was. Men zag geen uitweg meer om uit de impasse te geraken en dat was veel erger dan alles op alles te zetten in een laatste gok. Uiteindelijk wisten veel hooggeplaatsten dat de nederlaag slechts een kwestie van tijd zou vergen. De manier waarop, dat was nog niet bekend. Misschien is het enige voordeel van de Ardennenoffensief wel juist datgene waarop velen hadden gehoopt, het heeft misschien het einde van de oorlog in het westen versneld.

[pieter de vleminck]

Natuurlijk kunnen wij niet weten of dit echt wel het einde van de oorlog versnelt. Waarschijnlijk zal dit wel een grote oorzaak zijn voor een snellere overwinning,aangezien men veel troepen en bewapening uit het oosten heeft gehaald om in het westen in te zetten, waardoor de Russen op minder weerstand stootten. Maar dit is ook een "What-if" , maar er zal een verband zijn.

Ook kan je het op een manier een gelijkennis vinden tussen Wacht am Rhein en Overlord, als je kijkt naar het verzamelen van materieel en troepen, het aanvallen van een sector die als kalm beschouwd wordt en onmogelijk geacht wordt op een aanval, para's droppen en een grote troepen beweging.

Maar wat ook merkwaardig is hoe de soldaten zich voelden, eerst hadden ze de zin niet meer om te vechten en dat al van voor het ardennenoffensief . Kijk eens naar foto's van Duitse krijgsgevangen gemaakt op D-day, deze gezichten geven een kalme en eerder "blije" indruk en vergelijk eens met krijgsgevangen gemaakt tijdens het ardennenoffensief , deze gezichten stralen eerder een angst en onzekerheid uit, dit omdat er tijdens deze slag aan beide zeiden veel krijgsgevangen werden neergeschoten. Met deze onzekerheid van "als ik me overgeef risceer ik ook de dood" gaat een soldaat ook eerder doorvechten denk ik.

Verder werd ook de Hitler Jugend veel ingezet, deze "kinderen" zijn volledig opgegroeid in de propaganda, het regime en totaal gehersenspoeld waardoor ze geen andere wereld kenden en dat het voor hen een ere zaak was om te sterven voor Duitsland. Deze gingen ook door tot het einde...

[Isaf13]

Hallo Pieter,ik denk dat je sommige zaken door mekaar gooit, de 99 US Inf. Div. is nooit in krijgsgevangenschap gegaan.
In de buurt van Sankt Vith hebben wel 2 regimenten van de 106de gekapituleerd.
De krijgsgevangenen in café "Scholzen" waren een "klein" groepje amerikanen (14 Cav.) onder bevel van Lt. Bouck.
Groeten,

[koos24]

De Duitsers dachten het "kunstje" van 1940 opnieuw te kunnen uitvoeren maar dan richting
Antwerpen ipv Sedan maar zagen wat zaken over het hoofd.
De tanks uit 1940 waren stukken kleiner dan de logge gevaartes uit 1944, het Duitse moreel en mensen
materiaal uit 1940 was beter dan in 1944 was er in 1940 nog een Duits luchtoverwicht was dit in 1944
in het voordeel van de tegenstander.

Tel daarbij een tekort aan brandstof en een veel beter gemotiveerde tegenstander dan in 1940
en je kan stellen dat de operatie mislukt was voor hij überhaupt begon.

[one_O_five]

@Ardennenfan, ik merk zo precies dat de vereniging nog niet van grond is gekomen, wel spijtig, ik ben overigens zaterdag en zondag te vinden in de Heinz Baracks in Bastogne.

@allen, nu is dat Ardennenoffensief een vrij ingewikkelde zaak uit militair standpunt gezien, het was inderdaad gedoemd om te mislukken nog voor het op papier stond maar naar mijn persoonlijke mening worden er te weinig aspecten van toegelicht in de meeste literatuur.
Wie weet er bij voorbeeld dat er een trein met synthetische benzine voorzien was die het front nooit bereikte, dat vind ge dan terug in een boek over de bombardementen van het spoorwegcomplex Unna.
Als men op zoek gaat zijn er nog dergelijke "details" te vinden.

[LEO]

Wat mij het meest verbaasd aan het "Ardennenoffensief" is dat niemand van de geallieerden de Duitse opbouw van hun strijdkrachten voor het offensief niet heeft opgemerkt.

Deze opbouw was wel meer dan enkele tanks verplaatsen en een paar regimenten bij elkaar halen. De Amerikanen zaten reeds rond Aken, toch niet zo ver van de verzamelplaatsen voor "Wacht am Rhein". Treinladingen geschut en panzers werden aangevoerd. Er werdt overweer geschoven met Duitse eenheden.

Okay, het was een beboste omgeving en het vliegweer zat niet mee, maar toch ? Tenslotte hadden de Duitsers een startlijn van bij de 100km lang. En dit was dan niemand opgevallen ? Okay, de streekbevolking was Duits-minded, maar toch ? En okay, zelfs Montgomery beweerde dat Duitsland verslagen was. Was men op zijn lauweren gaan rusten in het geallieerde kamp ? Was de oorlog voorbij met Kerstmis ?

[platoz]

Weet niet of de Duitsers wel zo slecht gepresteerd hebben in het Ardennenoffensief....

Wie gewoon naar de harde feiten kijkt (cijfers liegen immers niet) weet dat de Duitsers meer schade aan Geallieerd materiaal hebben gemaakt dan andersom en dat de verliezen aan soldatenlevens ongeveer 1 op 1 lag. Eigenlijk helemaal niet zo slecht als je beseft dat de Duitsers last hadden van te weinig brandstof, laag moreel, etc.

De "winst" voor de Geallieerden was dat zij hun verliezen konden opvangen met reserves terwijl Duitsland daar niet meer op kon terugvallen. Vanuit dat opzicht was het Duitse verlies onontkoombaar, maar ze hadden inderdaad weinig keus en moesten eigenlijk wel de gok wagen. Je kunt dan beter zelf het initiatief nemen dan wachten totdat de overmacht te groot is om nog iets uit te kunnen richten in offensieve zin.

[one_O_five]

Het is wel veel ingewikkelder dan het er op het eerste zicht uitziet, eigenlijk was het Ardennenoffensief maar mogelijk door de fouten die Monty gemaakt heeft, en dat heeft hij na de oorlog dan ook eerlijk toegegeven.
De situatie eind Augustus begin September die tot Market-Garden leidde was niet zo bijzonder goed voor de geallieerden maar door de euforie van de achtervolging na de doorbraak in Normandië werd die verkeerd ingeschat.
Zo als Monty zelf later toegaf was zijn grootste fout om niet onmiddellijk na de inname van Antwerpen verder op te rukken richting Breda en zo het 15 leger van Von Zangen in te sluiten, dat leger kon over de Schelde ontsnappen met inbegrip van zijn materiaal en werd omgevormd tot de kern van de infanteriedivisies voor het Ardennenoffensief.
Doordat de haven van Antwerpen niet bruikbaar was werden de aanvoerwegen te lang en stokte de aanvoer, dit had tot gevolg dat bij voorbeeld de derde US Tankdivisie die door de Westwall was gebroken en op het punt stond door te breken naar de Rijnvlakte zijn aanval moest staken vermis alle bevoorrading naar operatie Market -Garden toegewezen werd.
Die situatie heeft dan geleid tot de slag om het Hurtgenwald waar de US troepen gedurende zes maanden werden opgehouden, dit oponthoud samen met het mislukken van Market-Garden was de aanleiding tot het idee van een tegenaanval.
Het probleem van de aanvoerwegen werd pas opgelost door het invoeren van de Red Ball Express.

Langs Duitse kant werden daarentegen de aanvoerwegen korter en ondanks alle bombardementen bleven de spoorwegen vrij goed operationeel, wegens het geallieerde luchtoverwicht verplaatsten de Duitse eenheden zich overwegend in de duisternis en verder mogen we niet vergeten dat het Duitse leger een enorme ervaring had in het verplaatsen van grote eenheden over grote afstanden.
Volgens de oorspronkelijke planning zou her Ardennenoffensief van start gaan tijdens de eerste week van November, tot geluk van de geallieerden is dit Duitsland niet gelukt maar wel waren er al eenheden in de omgeving samengetrokken, zo heb ik persoonlijk gesproken met Erwin Kressmann, commandant van de eerst compagnie Panzerjager Abteilung 519 die na hun materiaal in Rusland verloren te hebben en heruitgerust waren in Duitsland reeds naar Duren gestuurd werden begin November.
( http://standwheretheyfought.jimdo.com/e ... er-of-ww2/ )